جامعه-دشتگلی: رئیس شورای هیئات مذهبی استان سمنان ضمن برشمردن فعالیتهای این شورا، خیمه را به خاطر خطدهی فکری در زدودن خرافه از فرهنگ عاشورا ستود.
رئیس شورای هیئات مذهبی استان سمنان، در گفت و گو با خیمه ضمن برشمردن آئینها و مناسک خاص این استان در ایام محرم، به فعالیتها و عملکرد این شورا در طول سال اشاره کرد.
مرتضی جلالی، با تشریح این موضوع که شاهرود به دلیل داشتن هیئتهای متعدد مذهبی و روحانیون برجسته به جای سمنان، در حال حاضر مرکز شورای هیئات مذهبی این استان است، گفت اداره کل سازمان تبلیغات نیز هماکنون در شاهرود مستقر است.
جلالی توضیح داد که مثل هر استان دیگری، سمنان نیز، با محوریت شهر شاهرود، بر فعالیت هیئات در شهرستانها نظارت دارد و اعضای ۵ نفره شورای مرکزی استان سمنان، منتخب کل شهرستانها هستند.
وی از برگزاری جلسات ماهیانه این شورا خبر داد و تصریح کرد در این جلسات به مسائل آموزشی مسئولین هیئتها و ثبت و صدور مجوز برای هیئات رسیدگی میشود. جلالی در توضیح چگونگی تصمیمگیری برای ثبت و صدور مجوز هیئتها گفت مسئولین شورای استان با نماینده سازمان تبلیغات طی نشستی درباره صدور مجوز برای هیئتها تصمیمگیری میکنند.
رئیس شورای هیئات مذهبی استان سمنان تعداد کل هیئتهای این استان را ۱۱۳۱ هیئت اعلام کرد و افزود از این تعداد ۵۶۱ هیئت در شاهرود، ۱۴۵ هیئت در شهرستان سمنان، ۲۵۱ هیئت در دامغان، ۱۱۷ هیئت در مهدیشهر و ۹۳ هیئت در گرمسار فعال هستند. در عین حال جلالی تصریح کرد که این ارقام مربوط به هیئتهای شناسنامهدار و ثبتی بوده و آمار غیرثبتیها و فاقدشناسنامهها را نیز میبایست در این محاسبه لحاظ کرد.
جلالی درباره آئینهای ویژه این استان برای ایام محرم به مراسم «یاعباس، یاعباس» در شهر شاهرود اشاره کرد و آن را از سوگواریهای مختص این شهرستان خواند.
وی گفت روز ۵ محرم که در شاهرود روز حضرت ابوالفضل خوانده میشود ( توضیح اینکه شاهرودیها هم روز ۵ محرم و هم روز ۹ محرم را برای حضرت ابوالفضل سوگواری میکنند) مراسم ویژه
طوقبندان یا علمبندان برگزار میشود.
طبق گفته جلالی، در این روز، شاهرودیها از حسینیههای مختلف شهر طوقها را بیرون کشیده تا توسط ریشسفید متدین شهر که نزد مردم شناخته شده است، حمل شود. هر چند وی در ادامه توضیح داد که در سالهای اخیر برخی این آداب را به درستی رعایت نکرده و سعی در حمل طوق خارج از عرف سنی و ریشسفیدی دارند.
دستههای عزادار پشت سر طوق، از تمام حسینیهها و هیئات به سمت مکانی خاص در شهر (چهار راه مسجد قلعه یا چهار راه حسینیه قلعه) حرکت کرده و در آن نقطه جمع میشوند. پس از آن سوگواران با ذکر یاعباس یاعباس به سینهزنی و نوحهخوانی میپردازند و این مراسم پیش از اذان مغرب به پایان میرسد.
از دیگر آئینهای ویژه شاهرود، جلالی به حرکت منسجم و هماهنگ کلیه هیئتها در روز تاسوعا اشاره کرد و گفت در این روز همه هیئتها در یک نقطه (پای نخل یا مسجد موسی بن جعفر) گرد هم میآیند و پس از آن از آنجا در خیابانهای شهر حرکت کرده و سوگواری میکنند. جلالی توضیح داد که در ادامه این مراسم یکی از افراد متدین شهر که معمولا از ائمه جمعه یا فرماندهان سپاه هستند، کوتاه سخنرانی میکنند و بعد از آن دستهجات زنجیرزنی و سینهزنی مسیر را بازگشته و پس از اقامه نماز ظهر و عصر، از سوگواران با ناهار پذیرایی میشود.
رئیس شورای هیئات مذهبی استان سمنان به مراسم ویژه دیگری در شاهرود اشاره کرد و گفت در این مراسم که روز عاشورا برگزار میشود سه هیئت بزرگ شاهرود پس از حرکتی هماهنگ در سطح شهر، به اقامه نماز عاشورا میپردازند. وی همچنین توضیح داد که در شام غریبان از سه، چهار نقطه مشخص شده شهر و در مسیرهای از پیش تعیین شده، بعدازظهر عاشورا، هیئات حرکت کرده و تا حدود ساعت ۹ شب به سوگواری در شهر ادامه میدهند.
جلالی درباره برگزاری مراسم در روستاها نیز گفت: هر روستا آئین و مراسم ویژه خود را دارد با این همه علمبرداری در روز پنجم در اغلب روستاها صورت میگیرد و علیرغم اینکه این روز تعطیل رسمی نیست، روستائیان با تعطیل کردن کارهای روزانه، مراسم سنتی خود را برگزار میکنند.
گفت و گوی خیمه با جلالی به تقدیر از خیمه و گلهگذاری از سازمان تبلیغات ختم شد. جلالی در صحبتهایش از خیمه به عنوان نشریهای خط دهنده به جامعه مذهبی و هیئات یاد کرد و توضیح داد که حذف علامتهای چند متری در سطح شهر شاهرود برگرفته از آسیبشناسیها و مقابله با خرافههایی است که خیمه درباره آن خطدهی میکند.
جلالی توضیح داد کسانی که در حرکت دادن علامتهای بزرگ در خیابانهای تنگ و باریک شهر سردمدار بودند، اکنون تحت تاثیر راهنماییهای شورا پیشقراولان مخالفت با این حرکت مطرود شدهاند؛ به طوری که سال گذشته در شاهرود خبری از علامتهای این چنینی نبود.
با این حال جلالی که خیمه را به خاطر آسیبشناسی و خرافهزدایی از فرهنگ عاشورا ستود، از سازمان تبلیغات به دلیل آنچه او دیرکرد در تحویل نشریه خیمه خواند، گله کرد و گفت، گاه نشریه خیمه، دو ماه در سازمان تبلیغات خاک میخورد اما دست هیئات و مداحان مشتاق نمیرسد.