آرمان هیأت - پیرلک لک؛ امید حاجتمندان قشقایی

کتاب مردم شناسی ایلات و عشایر , 24 تير 1388 ساعت 11:13

جامعه- خیمه:ایل در مسیر حرکت خود در طبیعت ، با مشکلات بسیاری مواجه می شود، بچه ای بیمار است، فردی نازاست، زن بارداری در آرزوی تولد پسری، آخرین روزهای پیش از وضع حمل را می گذراند و یا مسائلی از این دست، تمام فضای ذهنی ایل نشینان قشقایی را پر کرده است. مسائلی که در شیوه تفکر و دنیای اعتقادی عشایر می بایست با نوعی توسل به ماوراء، چاره ای برای آن جست. اینجاست که گروهی از عشایر به «پیرلک لک» متوسل می شوند.

پیرلک لک، عنوانی است که عشایر قشقایی به تک درخت‌های سر مسیر کوچ خود می دهند و ارزش و اعتبار خاصی برای آنها قائل هستند. پیرلک لک، یک درخت قدیمی معمولی است که اغلب بر سر سربالایی ها و یا در مسیر گردنه‌ها قرار دارد. افراد ایل، از بریدن این درخت برای رفع مایحتاج روزمره زندگی‌شان صرف نظر کرده و در مقابل، مقامی والا برایش قائل می شوند.

قشقایی‌ها معتقدند که بستن دخیل به پیرلک لک می تواند باعث برآورده شدن حاجت‌شان شود. به همین دلیل از پارچه‌هایی که همراه خود دارند و اغلب از لباس تنشان، تکه هایی جدا کرده و به شاخ و برگ درخت مورد نظر می‌بندند. عده‌ای معتقداند ماجرای پیرلک لک، یک تدبیر بومی برای پاسخ به چند نیاز زندگی کوچندگان استان فارس است: ابتدا پاسخی به نیازهای روانی و مذهبی آنها و میل به توسل و ارتباط با نیروهای ماورایی، دوم، ساخت نشانه ای در مسیر برای گم نکردن راه برگشت و سوم، طراحی مکانیزمی برای نگهداری درختانی که در موقعیت فضایی خوبی واقع شده و می توان در مسیر بازگشت، از سایه آنها استفاده کرد.