آرمان هیأت - آواها و نواهاي بيدارسازی-۳

مناسک: ايرانيان براي به موقع بيدار كردن مومنين از خواب، درگذشته تمهيدات گوناگون و زيبايي انديشيده بودند كه مهمترين وظيفه و زيباترين شكل آن، بهره‌گيري از تنوع موسيقيايي بود، در هر منطقه بسته به باورهاي خاص قومي قبيلهاي و عرفي، بيدارسازي به شكلي زيبا صورت ميپذيرفت كه به عنوانهاي زير نامبرده شده و معرفي مي‌شوند.

سحرخواني با تنبور و دوتار:
آوازهاي نيايشي خاصي كه اغلب در ميان كردها و لرهاي ايران (با گرايش خاصشان به مكاتب عرفاني الهي) اجرا مي‌شده است: يا مريدان به همراه پير مراد از نيمه شب تا سحر در جم خانه (خانقاه و تكايا) با ساز خود مناجات مي‌خواندند، و يا در پارهاي از مناطق ايل‌نشين و چادرنشين تنبورنواز خوش‌صدا به همراه سازش، به بلنداي مشرف به محل زندگيش مي‌رفت و از ساعتي به اذان با نواختن ساز و خواندن اشعاري در وصف سحر و فضيلت سحر مردم را براي انجام فرائض بيدار مي‌ساخت.

نواختن سازهاي بادي در سحر:
در برخي مناطق عده‌اي موظف بودند كه به همراه ساز بادي خود مانند کرنا، تفير (بوقي كه اغلب حمامها داشتند)، دوزله و نواختن نغماتي خاص، مردم را براي آماده‌سازي سفره سحري بيدار كنند در اكثر مناطق ايران اين نغمات نام سحره، سحري و نواي سحر به خود گرفته است. استاد حسن مصطفي‌پور نوازنده دوزله در مهاباد، عبدالله شريعتي نوازنده سرنا در سنندج، استاد گنجعلي سلماني‌زاده نوازنده كرنا در ايل قشقائي، استاد علي‌اكبر مهديپور نوازنده كرنا و سرنا در شهركرد، استاد كاكاخان در منطقه فارسان و مرحوم شاميرزامرادي نوازنده سرنا در دورود لرستان از استادان به نام كشورمان هستند كه نواي سحري را با مهارت به اجرا درمي‌آوردند و مي‌آورند، اما افسوس كه در رسانه‌هاي كشورمان ردي و نشاني از نواي رمضان آنان بگوش نمي‌رسد.