نهادهای اسلامی
درباره سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
17 آبان 1388 ساعت 13:07
جهان-دشتگلی: به منظور ادغام سازمان‌ها و نهادهای مختلف خارج از کشور که به فعالیت‌‌های فرهنگی مشغول بودند، در سال ۱۳۷۴ با تایید مقام رهبری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تاسیس شد.
قبل از تشكيل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در حدود ۱۲ سازمان و نهاد مختلف در خارج از كشور به فعاليت‌های فرهنگی مشغول بودند كه جهت تمركز امور تبليغات در خارج از كشور در قالب سازمان واحد، انتهای سال ۷۴ پس از طي مراحل مختلف قانونی و تأييد اساسنامه آن توسط مقام رهبری، رسماً تشكيل شد و از ابتدای سال ۱۳۷۵ بودجه و اعتبارات لازم در اختيار اين سازمان قرار گرفت و مقرر شد بخش‌های فرهنگی وزارتخانه‌های فرهنگ وارشاد اسلامی و امور خارجه و همچنين مجمع‌های جهانی اهل بيت(ع) و تقريب مذاهب اسلامی با كليه امكانات مالی، پرسنلی و تجهيزاتی به اين سازمان واگذار گردد كه اساسنامه آن بدين شرح میباشد:
اهداف سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
ـ گسترش و تقويت مناسبات فرهنگی با ملل و اقوام مختلف بهويژه كشورهای مسلمان به منظور مبادلات فرهنگی و عرضه صحيح فرهنگ و تمدن ايران اسلامی.
ـ تنظيم و تقويت مناسبات فرهنگی جمهوری اسلامی ايران با ساير كشورها و سازمان‌های فرهنگی جهان.
ـ فراهم آوردن زمينه‌های وحدت ميان مسلمانان بر اساس اصول مسلم اسلامی
ـ عرصه و معرفی صحيح مكتب اهل بيت(ع) در زمينه‌های اعتقادی، فقهی و اخلاقی
ـ تبيين تحولات معنوی، فكری و اجتماعی و تحولات ناشی از انقلاب اسلامی ايران.
ـ تقويت و تعميق زمينه‌های بحث و گفتگو با مجامع و علماء اديان الهی.
وظايف سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
ـ سياستگذاری و هماهنگی كليه فعاليت‌های فرهنگی و تبليغی در خارج از كشور
ـ هدايت و پشتيبانی فعاليت‌های فرهنگی بخش غيردولتی در خارج از كشور
ـ نظارت بر حسن اجرای موافقت نامه‌ها و برنامه‌های مبادلات فرهنگی، هنری و تبليغی با ساير كشورها.
ـ تعيين ضوابط و مقررات تهيه و انتشار كتب، نشريات و ساير محصولات فرهنگی ـ تبليغی بر حسن اجرای آن
ـ مطالعه و بررسی، به منظور شناخت شيوه‌های مطلوب معرفی علوم، معارف، فرهنگ و تمدن اسلامی و ايرانی
ـ انجام مطالعات و تحقيقات فرهنگی بين‌المللی و حمايت از پژوهش‌های اسلامی و ايرانی بهويژه در زمينه شناخت اديان، فرق، فرهنگ ملل و ساختار جريان‌های فرهنگی در جوامع مختلف.
ـ شناخت جمعيت‌ها، انجمن‌ها و شخصيت‌های فرهنگی و مذهبی جهان.
ـ ايجاد زمينه و هماهنگی براي عقد موافقت‌نامه‌ها و قراردادهای لازم به منظور مبادلات فرهنگی علمی، آموزشی، هنری، سينمايی، جهانگردی، خبری، مطبوعاتی، ورزشی و امدادی و در صورت شركت در جلسات سازمان‌های فرهنگی، منطقه‌ای و بين‌المللی با همكاری دستگاه‌های اجرايی ذی‌ربط
ـ كمك به ايجاد و گسترش فعاليت‌های دانشگاهی در خارج از كشور
ـ ايجاد، توسعه و اداره كليه نمايندگی‌های فرهنگی ايران و مراكز اسلامی و فرهنگی وابسته به جمهوری اسلامی در خارج و تعيين نمايندگان فرهنگی و تبليغی و نظارت بر اجرای وظايف آنها.
ـ برگزاری گردهمایی‌ها، جشنواره‌ها و نمايشگاه‌های فرهنگی و تبليغی و مراسم عمومی در خارج از كشور.
ـ اشاعه و گسترش زبان و ادبيات فارسی و تقويت كرسی‌هاي زبان فارسی و ايران‌شناسی.
ـ تأليف، ترجمه و انتشار كتب و نشريات مناسب به منظور معرفی علوم، معارف، فرهنگ و تمدن اسلامی و ايرانی و تبادل فرهنگی با ساير كشورها.
هر يك از نهادهای شمول اين سازمان به نوبه خود اهداف و فعاليت‌های دارند كه بر اساس سازمان و تشكيلاتی كه دارند به فعاليت‌های خود ادامه میدهند. حال به معرفی اجمالی هر يك از اين واحدها و نهادها می‌پردازيم:
۱ـ مجمع جهانی اهل بيت(ع)
اهداف:
ـ شناسايی و جمع‌آوری آمار و اطلاعات مورد نياز پيرامون وضعيت حقوقی، سياسی، اجتماعی و فرهنگی شيعيان.
ـ شناسايی بحران‌های ضدشيعی و اعلام موضع در اين رابطه.
ـ شناسايی و برقراری ارتباط با حقوقدانان شيعه و بهره‌وری از توانايی و ارتباطان آنان
ـ طرح دعاوی حقوقی در مجامع رسمی پيرامون نقض حقوق شيعيان در كشورهای مختلف.
ـ ارائه آموزش‌های مورد نياز در زمينه حقوق فردی و جمعی به منظور احقاق حق از را‌ه‌های قانونی.
ـ احقاق حقوق شيعيان و اطلاع‌رسانی جهانی در زمينه حقوق شيعيان.
ـ تشكيل سمينارها و كنفرانس‌های علمی و اجرايی به منظور هماهنگ ساختن نظرات و تبادل امكانات شيعيان در زمينه‌های مختلف.
ـ همكاری با سازمان‌های رسمی و حضور در مجامع بين‌المللی به منظور تبيين جايگاه اجتماعی شيعيان.
ـ تبيين و شناساندن فرهنگ و سيره اهل بيت(ع) در زمينه مسايل حقوقی.
ـ تهيه برنامه و بودجه ساليانه و ارائه به واحد بودجه و طرح‌ها
ـ تهيه گزارش عملكرد ساليانه و ارائه به واحد بودجه و طرح‌ها
ـ انجام ساير امور محوله از سوی معاونت امور بين‌الملل
ـ احياء و گسترش فرهنگ و معارف اسلام ناب محمدي(ص) و دفاع از حريم قرآن كريم و سنت پيامبر اكرم و اهل بيت(ع).
ـ دفاع از كيان و حقوق مسلمين و پيروان اهل بيت(ع)
ـ كمك به رشد و ارتقاء و اصلاح وضعيت فرهنگی، تبليغی، سياسی، و اجتماعی و اهل بيت(ع)
تشكيلات سازمانی:
ـ مجمع عمومی با مسئوليت سياستگذاری كلان و نظارت بر عملكرد مجمع
ـ شوراهای ويژه تصويب سياست‌ها و برنامه‌هاي عملياتی، بودجه و نظارت بر اجرای مصوبات.
ـ دبيركل، قائم‌مقام و معاونت‌های اجرايی، بين‌المللی و فرهنگی به منظور اجرای اقدامات و فعاليت‌ها.
واحدهای مرتبط با آن:
ـ مجمع‌الفقه به منظور برقراری ارتباط فرهنگی با مجمع‌الفقه جده، بررسی آرای فقهی علمای شيعه و اهل تسنن و پاسخگويی به شبهات فقهای شيعيان.
ـ دفتر فرق شيعی به منظور پژوهش در مورد فرق مختلف شيعی، شناسايی و حمايت از شيعيان، اعزام مبلغ و همكاری فرهنگی.
ـ سازمان دفاع از حقوق شيعيان به منظور شناسايی وضعيت اجتماعي شيعيان، برقراری ارتباط با حقوقدانان شيعه، طرح دعاوي حقوقي در مجامع و احقاق شيعيان به طريق ممكن.
ـ مركز مطالعات و تحقيقات شيعه‌شناسی.
اقدامات اجرايی:
ـ چاپ و نشر و توزيع مجلات ثقلين، كوثر و ينابيع الكلمه به زبان‌های عربی، انگليسی، تركی، فرانسوی، اردو و اسپانيولی.
ـ برگزاری اردوهای آموزشی و ارسال اقلام فرهنگی به سراسر جهان.
ـ راه‌اندازی مراكز تبليغات شيعی و واحدهای اطلاع رسانی.
ـ راه‌اندازی دانشگاه اهل بيت(ع)
ـ حمايت از مجامع منطقه‌ای و محلی تابعه در كشورهای هندوستان، پاكستان، فيليپين، تركيه، آسيای ميانه آلمان، سوئد، برزيل، كانادا، بوسنی، روسيه و بالكان، جنوب آفريقا، لبنان، سوريه، يمن و خليج فارس.
ـ كمك به سازمان‌ها و مراكز و برگزاری اجلاس‌های فرهنگی و علمی مشترك.
ـ پژوهش و تحقيق در مورد فرق مختلف شيعی.
ـ اعزام شخصيت‌های فرهنگی، مبلغين برگزاری همايش علمی و شركت در سمينارهای بين‌المللی.
ـ ساير فعاليت‌های فرهنگی، حمايتی و هدايتی ويژه شيعيان جهان.
۲ـ مجمع جهانی مذاهب اسلامی:
مجمع جهانی تقريب مذاهب اسلامی با هدف ايجاد آشنايی و تفاهم بين علما و متفكران مذهبی جهان اسلامی در زمينه‌های اقتصادی، فقهی، اجتماعی و سياسی و هماهنگی و تشكيل جبهه واحد بر اساس اصول مسلم اسلامی در برابر توطئه‌های خارجی و اشاعه تفكر تقريب بين توده‌های مسلمانان تشكيل شده است. و از طريق فعاليت‌های مختلف پژوهشی، آموزشی، تبليغاتی، فرهنگی و هنری در جهت تحقق اهداف فوق‌الذكر فعاليت میكند و از جمله مجامع وابسته به سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است.
مهمترين فعاليت‌های اين مجمع در سال ۱۳۷۸ تحقيق و تأليف مجموعه‌ای از مباحث فقهی و كلامی، برگزاری همايش‌های با عناوين مرتبط با اهداف، مبادله هيأت فرهنگی و اعزام هيأت‌های رسمی به مناطق اهل تسنن و چاپ و نشر مجموعه‌ای از كتب و مجلات علمی و فقهی بوده است از جمله مهمترين اين عناوين، چاپ و نشر مجله رساله التقريب، چاپ جلد دوم كتاب كنزالعرفان، تفسير الروائي و جلد اول كتاب الرواة المشتركون است.
همچنين كمك به تشكيل جماعات تقريب در خارج از كشور، مساجد، حوزه‌های علميه و مراكز فرهنگی مناطق اهل تسنن از ديگر فعاليت‌های اين مجمع بوده است.
هماهنگ كردن فعاليت‌های مجمع با مركز جهانی علوم اسلامی و فعاليت‌های ويژه اهل تسنن كه توسط سازمان اوقاف و امور خيريه انجام میشود از موضوعات حائز اهميت است و نوعاً مشاركت و همكاری بين مجمع جهانی تقريب مذاهب اسلامی و مجمع جهانی اهل بيت(ع) میتواند نقش موثری در ارتقاء كيفی فعاليت‌ها داشته باشد.
به منظور تحقق اهداف پژوهشی، آموزشی و علمی مجمع جهانی تقريب مذاهب اسلامی، دانشگاه مذاهب اسلامی تشكيل شده است و طی سا‌ل‌های اخير از محل اعتبارات دولتی بخشی از منابع مالی خود را تأمين كرده است.
اهداف و وظايف و اختيارات سازمانی:
بر اساس مواد ۲ و ۳ اساسنامه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلاميی اهداف و وظايف اين سازمان به شرح زير بيان شده است:
اهداف
۱ـ احياء و گسترش تفكر و معارف اسلامی در جهان به منظور بيداری مسلمانان و ابلاغ پيام اسلام راستين به جهانيان.
۲ـ آگاهی جهانيان نسبت به مباني و اهداف و مواضع انقلاب اسلامي و تبيين جايگاه آن براي مردم جهان.
۳ـ گسترش مناسبات فرهنگي با ملل و اقوام مختلف بخصوص مسلمانان و مستضعفان جهان.
۴ـ تقويت و تنظيم مناسبات فرهنگی جمهوری اسلامی ايران با ساير كشورها و سازمان‌های فرهنگی.
۵ـ عرضة صحيح فرهنگ و تمدن ايران و ويژگی‌های فرهنگی، جغرافيايی و تاريخی آن.
۶ـ فراهم آمدن زمينه‌های وحدت ميان مسلمانان و تشكيل جبهه واحد بر اساس اصول مسلم اسلامی.
۷ـ مقابله فكری با فرهنگ ضد دينی، ضداسلامی و ضدانقلابی و آگاه كردن مسلمانان نسبت به توطئه‌های تفرقه‌انگيز دشمنان و دفاع از حقوق مسلمانان.
۸ـ رشد و ارتقاء و اصلاح وضع فرهنگی، تبليغی، سياسی، اقتصادی و اجتماعی مسلمانان بهويژه پيروان اهل بيت عليهم السلام در جهان.
وظايف:
الف: سياستگذاری، برنامه‌ريزی، هدايت، نظارت و هماهنگی:
۱ـ سياستگذاری و هماهنگی كليه فعاليت‌های فرهنگی تبليغی در خارج از كشور.
۲ـ هدايت، نظارت و پشتيبانی فعاليت‌های فرهنگی بخش غيردولتي در خارج از كشور.
۳ـ نظارت بر حسن اجراي موافقت‌نامه‌ها و برنامه مبادلات فرهنگی، هنری و تبليغی با ساير كشورها.
۴ـ هدايت و حمايت مادی و معنوی از شخصيت‌ها، انجمن‌ها و تشكل‌های اسلامی و مردمی خارج از كشور و نظارت بر فعاليت‌های آنان.
۵ـ برنامه‌ريزی فرهنگی و تبليغی براي ايرانيان و علاقمندان به فرهنگ و تمدن اسلامی و ايرانی در خارج از كشور
۶ـ تعيين ضوابط و مقررات ناظر بر تهيه و انتشار كتب، نشريات و ساير محصولات فرهنگی تبليغی براي خارج از كشور و نظارت بر حسن اجرای آن.
ب: مطالعاتی و تحقيقاتی:
۱ـ مطالعه و بررسی به منظور شناخت شيوه‌های مطلوب معرفی علوم، معارف، فرهنگ و تمدن اسلامی و ايرانی.
۲ـ انجام مطالعات و تحقيقات فرهنگی بين‌المللی و حمايت از پژوهش‌های اسلامی بهويژه در زمينه شناخت اديان، فرق، فرهنگ ملل و ساختار جريان‌های فكری جوامع مختلف.
۳ـ شناخت جمعيت‌ها، انجمن‌ها و شخصيت‌های فرهنگی و مذهبی بهويژه كشورهای اسلامی.
ج: اجرايی:
۱ـ ايجاد زمينه و هماهنگی براي عقد موافقت‌نامه‌ها و قراردادهای لازم به منظور مبادلات فرهنگی، علمی، آموزشی، هنری، سينمايی، جهانگردی، خبری، مطبوعاتی، ورزشی و امدادی و در صورت ضرورت شركت در جلسات سازمان‌های فرهنگی منطقه‌ای و بين‌المللی با همكاری دستگاه‌های اجرايی ذي‌ربط.
۲ـ همكاری‌های فرهنگی و تبليغی با مراكز اسلامی و فرهنگی ساير كشورها و سازمان‌های منطقه‌ای و بين‌المللی.
۳ـ كمك به ايجاد و گسترش فعاليت‌های حوزوی و دانشگاهی در خارج از كشور.
۴ـ ايجاد، توسعه و اداره كليه امور نمايندگي‌های فرهنگی ايران و مراكز اسلامی و فرهنگی وابسته به جمهوری اسلامی در خارج و تعيين نمايندگان فرهنگی و تبليغی و نظارت بر اجرای وظايف آنها
۵ـ گزينش، آموزش، سازماندهی و اعزام مبلغ و مربی دينی به خارج از كشور
۶ـ برگزاری گردهمايی‌ها، جشنواره‌ها و نمايشگاه‌های فرهنگی و تبليغی و مراسم عمومی در خارج از كشور.
۷ـ اشاعه و گسترش زبان و ادبيات فارسی و تقويت كرسی‌های زبان فارسی.
۸ـ تأليف، ترجمه و انتشار كتب و نشريات مناسب به منظور معرفی علوم، معارف، فرهنگ و تمدن اسلامی و ايرانی و تبادل فرهنگی با ساير كشورها.
طبق ماده ۶ اساسنامه و تنفيذ آن از سوي مقام رهبری آن بخش از اختيارات، وظايف و امكانات انسانی و مادی و اعتبارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت امور خارجه و سازمان تبليغات اسلامی كه به فعاليت‌های فرهنگی تبليغی در خارج از كشور مربوط است، به سازمان منتقل میشود و هيچيك از دستگاه‌های دولتی يا سازمان‌هايی كه از كمكهای دولت استفاده میكنند رأساً مجاز به انجام فعاليت فرهنگی تبليغی در خارج از كشور نمی‌باشند. *
* بر اساس تبصره ۱ ذيل اين ماده كليه نهادها و مؤسسات غير دولتی مكلفند فعاليت‌های فرهنگی تبليغی خود در خارج از كشور را با هماهنگی سازمان به انجام برسانند.
همچنين تبصره ۲ ذيل همين ماده تصريح مینمايد كه:
«سازمان میتواند در صورت ضرورت و با تصويب شورای عالی بخشی از فعاليت‌ها و امور اجرايی خود در خارج از كشور را به ساير دستگاه‌ها و نهادها واگذار نمايد».
وضعيت فعاليت‌های بين‌المللی:
فهرست كشورهای دارای نمايندگی: قزاقستان، نخجوان، بنگلادش، تركيه، جمهوري آذربايجان، هند، پاكستان، لبنان، غنا، انگلستان، آلمان، بوسني، اتريش، ايتاليا، روسيه، آلمان، قطر، ارمنستان، فيليپين، تركمنستان، تاجيكستان، كنيا، تانزانيا، زيمباوه، سوريه، نيجريه، امارات متحده عربی، يونان، آلبانی، فرانسه، كانادا، اسپانيا، ازبكستان، اوگاندا، اتيوپی، آفريقای جنوبی، چين، تايلند، سری‌لانكا، يوگسلاوی، سوئد، مجارستان، بلغارستان، اندونزی و استراليا در ساير كشورها سازمان فاقد نمايندگی است و حسب ضرورت فعاليت‌های فرهنگی و دينی از طريق سفارتخانهها انجام میشود.
کد مطلب: 10072
آدرس مطلب: https://www.armaneheyat.ir/article/10072/درباره-سازمان-فرهنگ-ارتباطات-اسلامی