آرمان هیأت - درباره شب شعر عاشورا

جامعه - خیمه: شهای شعر عاشورا از جمله پایدارترین حرکت‌های ادبیات دینی در ایران است که از ۱۳۶۴ تاکنون آغاز شده و هر سال در شیراز برگزار می‌گردد.این برنامه را عزاداری فرهیخته خوانده‌اند.

شب شعر عاشورای شیراز قدیمی‌ترین همایش منظم ادبی برای اهالی شعر بویژه شعر آیینی است. اولین «شب شعر عاشورا» در سال ۶۴ برگزار شد.

بیست و چهار سال پیش، احد ‌ده‌بزرگی و خسرو آقایاری به حاج حسین فرهنگ، رئیس چاپخانه فرهنگ شیراز پیشنهاد دادند كه برای یک گردهمایی سراسری شعر تحت عنوان شب شعر عاشورا اقدام کند، حسین فرهنگ پذیرفت و پرچم شب‌های شعر عاشورا بالا رفت.

پس از وفات حسین فرهنگ كه از ارادتمندان حضرت سیدالشهدا(ع) بود، پسرش حاج عبدالحسین فرهنگ این سنت را ادامه داد.

از همان سال‌های ابتدایی آغاز کار، این حرکت با استقبال عمومی روبه‌رو شد.

البته حسین فرهنگ پیش از مرگش، با وقف یک سوم اموالش در راه امام حسین، راه را برای برگزاری این مراسم هموار کرده بود.

تشکیلات

اساس کار شب‌های شعر عاشورا به صورت هیئتی و مبتنی بر احساسات قلبی افراد است. اما به صورت تشکیلاتی ستادی تحت عنوان ستاد برگزاری شب‌های شعر عاشورا امور را پیگیری می‌کند. اعضای ستاد این کنگره امیدوارند این فعالیت در چهارچوب دین و تحت عنایت حضرت امام حسین(ع) و حضرت صاحب الزمان(عج) انجام بگیرد. با این همه آنان از مسایل حرفه‌ای و تکنیکی غافل نبوده‌اند و این شب‌های شعر را گونه‌ای عزاداری فرهیخته از سوی اهل قلم می‌دانند.

زایش‌ها و نوآوری ها

در این مراسم نوآوری هایی از جمله اهدای جایزه كتاب سال عاشورا هم به اجرا در آمده است.

علاوه بر این انتشار نشریه تخصصی ادبیات عاشورا به عنوان یك نشریه داخلی تحت نام فرزدق و برگزاری نشست های شعر عاشورایی دانش اموزی و كنگره شعر عاشورایی دانشجویان و طلاب نیز از جمله دیگر فعالیت‌هاست كه برگزار کنندگان این مراسم انجام داده اند.

از جمله حركت‌هایی كه از دل این جریان آغاز شده و هم اكنون مشغول اجراست؛ جایزه ادبی فرزدق به عنوان نخستین جایزه ادبی تخصصی و خصوصی و مستقل ادبیات آیینی در ایران است.

یکی از ویِژگی های مهم شب‌های شعر عاشورای شیراز، پرداختن به سوژه‌هایی از مفاهیم و شخصیت‌های عاشوراست كه شاعران به آن‌ها نپرداخته و یا كم‌تر پرداخته‌اند.

اگر چه سه سال اول این شب شعر به موضوع عام عاشورا اختصاص داشت؛ اما از سال چهارم بنا را بر این گذاشت كه هر سال یكی از افراد، زمان‌ها و یا ویژگی‌های واقعه عظیم عاشورا را معرفی كند تا شاعران، یک سال زمان داشته باشند شعر خود را برای آن موضوع بسرایند.

موضوعاتی که در این ۲۳ دوره کار شده است به این شرح است:

۱. سال اول و دوم: موضوع آزاد: عاشورا وامام حسین علیه سلام
۲. سال سوم و چهارم:حضرت زینب سلام الله علیه
۳. سال پنجم:حضرت ابوالفضل العباس علیه سلام
۴. سال ششم:حضرت مسلم بن عقیل علیه سلام
۵. سال هفتم:حضرتعلی اکبر علیه سلام و جون
۶. سال هشتم:حضرتعلی اصغر علیه سلام وحبیب بن مظاهر
۷. سال نهم:حضرت قاسم بن الحسن علیه سلام وعمروبن جناده
۸. سال دهم:حضرت رقیه سلام الله علیه
۹. سال یازدهم:حضرت امام حسن مجتبی علیه سلام
۱۰. سال دوازدهم:حضرت امامزین العابدین سجاد علیه سلام
۱۱. سال سیزدهم:حضرت عبدالله بن الحسن علیه سلام و حربن یزید ریاحی
۱۲. سال چهاردهم:حضرت امام زمان علیه سلام و عاشورا
۱۳. سال پانزدهم:حضرت زینب سلام الله علیه
۱۴. سال شانزدهم:غروب عاشورا
۱۵. سال هفدهم:اربعین
۱۶. سال هجدهم:حضرت ام البنین سلام الله علیه
۱۷. سال نوزدهم:حضرترباب سلام الله علیه و ام وهب
۱۸. سال بیستم:حضرت سکینه و حضرت حمیده بنت مسلم بن عقیل علیهما سلام
۱۹. سال بیست و یکم:فرزندان حضرت زینب علیه سلام
۲۰. سال بیست و دوم:شهدای نماز ظهر عاشورا
۲۱. سال بیست و سوم: ارتباط حضرتپیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و حضرتامام حسین علیه سلام
۲۲. سال بیست و چهارم:ارتباط حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیه و حضرت امام حسین علیه سلام

آثار و تالیفات

از مجموعه آثار این شب‌های شعر تاکنون این کتاب‌ها منتشر شده‌است:

۱. ۲۰ دوره مجموعه اشعار قرایت شده ۲۲ دوره
۲. چند عنوان کتاب پیش برنامه
۳. چند مجموعه اشعار شیراز دانشجویان و شیراز طلاب
۴. چند عنوان کتاب در حوزه معرفت دینی
۵. چند عنوان یادنامه و یادواره نکوداشت پیشکسوتان شعر عاشورایی
۶. چند عنوان جزوه و کتابچه مرتبط

تاکنون ۲۳ دوره از این شب‌های شعر در شیراز برگزار شده و قرار است سال ۱۳۸۸ دوره ۲۴ آن برگزار شود. شب شعر عاشورا در حال حاضر به صورت کاملا مردمی و بدون دریافت هیچ کمکی از هر نوع ارگان دولتی، توسط خانواده مرحوم حاج حسین فرهنگ پشتیبانی مالی و اجرا می‌شود.