کد مطلب : ۱۳۱۰۲
برخورد سعودی‌ها با زایران ایرانی در هاله‌ای از ابهام
جامعه- کوهستانی: درست یک سال پیش در مسجد النبی مدینه، زن جوانی که مشغول خواندن دعا و زیارتنامه بود؛ مورد حمله ناگهانی ماموران سعودی قرار گرفت. به گفته شاهدان عینی ماموران پلیس عربستان این زن ایرانی را با ضربات باتوم، مشت و لگد مورد ضرب وشتم قرار دادند.
سازمان حج و زیارت در این باره سکوت کرده و گفتند: مسئولیت این زایر به دلیل سفر انفرادی به عربستان، متوجه این سازمان نیست.
اما همزمان با این اتفاق، برخوردهای ناشایستی با زایران ایرانی که از سوی سازمان حج و زیارت به عمره مشرف شده بودند؛ هم صورت گرفت.
از جمله این رفتارها انگشت نگاری از زایران ایرانی، توهین و پرخاش به زایران در زمان قرائت زیارتنامه و اقامه نماز و رفتار نامناسب و بعضا ضرب و شتم زایران در کنار قبرستان بقیع بود.
این رفتارهای نامناسب با زائران در روضه‌ی نبی اکرم (ص)، قبرستان بقیع، در کنار مقام ابراهیم (ع) و حجرالاسود و هر جای دیگری که زائران علاقه‌ی بیش‌تری برای حضور در آنجا داشتند، دیده می‌شد و ماموران با کوچک‌ترین بهانه‌ای، به اصطلاح به ارشاد و در عمل به رفتار توهین آمیز با حجاج و زایران ایرانی می‌پرداختند.
این رفتارها به گونه‌ای بود که مراجع عظام تقلید در مورد اعزام زایر به عربستان موضع گیری کردند.
آیت الله نوری همدانی از مراجع تقلید با بیان اینکه در سفر عمره مفرده باید عزت زایران ایرانی به نحو احسن حفظ شود، گفت: زایران باید بتوانند در کمال آرامش اعمال و مناسک عمره و وظایف عبادی خود را انجام دهند.
آیت الله صافی در دیدار با آقای قاضی عسکر سرپرست جدید حجاج ایرانی با اشاره به بی‌احترامی‌هایی که به زایران در عربستان صورت می‌گیرد، گفت: با ارتباط مؤثر و دوستانه برای همیشه این مشکلات حل شود.
آیت الله موسوی اردبیلی هم در این رابطه بر برطرف شدن مشکلات حجـاج ایرانی تـاکید کـرد و گفت: عربستان نباید بی‌جا و بدون مورد خاص برای زایران ایرانی ایجاد دردسر کند.
آیت الله جوادی آملی نیز از مسئولان سازمان حج و زیارت خواست سیاست بازی را با موضوع حج مخلوط نکنند بلکه تلاش کنند حج را بر سیاست حاکم سازند.
رفتار ماموران سعودی با زایران و حجاج ایرانی آنچنان نا‌محترمانه بود که نصیری روابط عمومی سازمان حج وزیارت هم در رابطه با این شرایط گفته بود: برخورد ماموران امر به معروف و نهی از منكر سعودی‌ها با زائران ایرانی در حج عمره سال گذشته مناسب نبوده و آنها در حرمین شریفه و قبرستان بقیع با زائران بد رفتاری كرده‌اند و در حج واجب نیز هرچند نسبت به حج عمره رفتار مناسب‌تری داشتند اما باز بی‌حرمتی‌هایی نسبت به زائران ایرانی صورت گرفت.
برخورد نامناسب سعودی‌ها؛ نارضایتی زائران ایرانی و واكنش‌های پرتعداد نمایندگان مجلس و كارگزاران زیارتی را در پی داشت؛ تا اینكه در سال گذشته به واسطه بالا گرفتن اعتراض‌ها به رفتار عربستان در قبال حجاج ایرانی، مدیران سازمان حج و زیارت بر آن شدند تا سفر عمره مفرده را موقتا معلق کنند.
پس از گذشت سه ماه، مسئولان سازمان حج و زیارت با وزیر حج عربستان وارد مذاکره شدند و لیالی رییس سازمان حج و زیارت نتیجه این مذاکرات را مثبت خواند و در حضور خبرنگاران متعهد شد که از سرگیری اعزام عمره گزاران و حجاج ایرانی با تعهد وزارت حج عربستان برای رعایت کرامت و شان زایران ایرانی بوده است.
در این بین نگرانی‌هایی مبنی بر ادامه یافتن برخوردهای نامناسب از سوی سعودی‌ها وجود داشت؛ اما لیالی تاکید کرد: مسئولان حج عربستان در مذاکرات انجام شده اطمینان دادند که امکانات و فضای مناسبی را برای حضور زایران ایرانی در ایام عمره و حج فراهم کنند و نگاهشان به دور از هرگونه موضع گیری باشد.
اما درست پس از این مذاکرات اطلاعیه‌ها و اعلامیه‌هایی از سوی این سازمان منتشر شد که دستورالعمل‌هایی را به زایران ایرانی ابلاغ کرد.
دستورالعمل‌هایی که شائبه تن دادن به همه خواسته‌های عربستان را از سوی سازمان حج و زیارت به وجود می‌آورد.
سخت گیری بر روی حجاب زایران زن و متوقف کردن اعزام زایران زن مجرد تا ۴۵ سال به علت قوانین سخت‌گیرانه عربستان، پیشنهاد خواندن نماز بر روی فرش (به جای مهر) به خاطر حفظ اخوت مسلمانان و محدود کردن خواندن زیارتنامه و مرثیه‌سرایی و راز و نیاز در مسجد النبی و قبرستان بقیع و... همه از جمله اقداماتی بود که سازمان حج و زیارت ایران در مورد زایران ایرانی اعمال کردند تا عمره مفرده و حج تمتع از سر گرفته شود.
یک نماینده مجلس در این رابطه گفت: لغو عمره، تهدیدی از سوی ایران بود كه با آن از مقامات سعودی امتیازاتی بگیرد. از جمله این امتیازات هم می‌توانست حضور زائران در كنار قبرستان بقیع باشد كه سال گذشته عربستان آن را به شدت محدود كرده است. اما در نهایت سازمان حج بدون اینكه امتیازی بگیرد، اعلام كرد كه با عربستان به توافق رسیده و عمره ۸۹ برگزار می‌شود.
محمدجواد ابطحی افزود: «سفر حج عمره مستحب و احترام مومن واجب است. بنابراین به قیمت به دست آوردن مستحب نباید واجب را زیر سوال ببریم.»
در هر صورت اعزام زایران ایرانی به عربستان در سال ۸۹ از سر گرفته شد و هنوز روشن نیست که پس از سه ماه تعلیق عمره مفرده از سوی ایران، رفتار سعودی ها با زایران ایرانی اصلاح می‌شود یا خیر؟ برای پیدا کردن پاسخ این پرسش باید منتظر بازگشت عمره گزاران و حجاج ایرانی ماند.
سازمان حج و زیارت در این باره سکوت کرده و گفتند: مسئولیت این زایر به دلیل سفر انفرادی به عربستان، متوجه این سازمان نیست.
اما همزمان با این اتفاق، برخوردهای ناشایستی با زایران ایرانی که از سوی سازمان حج و زیارت به عمره مشرف شده بودند؛ هم صورت گرفت.
از جمله این رفتارها انگشت نگاری از زایران ایرانی، توهین و پرخاش به زایران در زمان قرائت زیارتنامه و اقامه نماز و رفتار نامناسب و بعضا ضرب و شتم زایران در کنار قبرستان بقیع بود.
این رفتارهای نامناسب با زائران در روضه‌ی نبی اکرم (ص)، قبرستان بقیع، در کنار مقام ابراهیم (ع) و حجرالاسود و هر جای دیگری که زائران علاقه‌ی بیش‌تری برای حضور در آنجا داشتند، دیده می‌شد و ماموران با کوچک‌ترین بهانه‌ای، به اصطلاح به ارشاد و در عمل به رفتار توهین آمیز با حجاج و زایران ایرانی می‌پرداختند.
این رفتارها به گونه‌ای بود که مراجع عظام تقلید در مورد اعزام زایر به عربستان موضع گیری کردند.
آیت الله نوری همدانی از مراجع تقلید با بیان اینکه در سفر عمره مفرده باید عزت زایران ایرانی به نحو احسن حفظ شود، گفت: زایران باید بتوانند در کمال آرامش اعمال و مناسک عمره و وظایف عبادی خود را انجام دهند.
آیت الله صافی در دیدار با آقای قاضی عسکر سرپرست جدید حجاج ایرانی با اشاره به بی‌احترامی‌هایی که به زایران در عربستان صورت می‌گیرد، گفت: با ارتباط مؤثر و دوستانه برای همیشه این مشکلات حل شود.
آیت الله موسوی اردبیلی هم در این رابطه بر برطرف شدن مشکلات حجـاج ایرانی تـاکید کـرد و گفت: عربستان نباید بی‌جا و بدون مورد خاص برای زایران ایرانی ایجاد دردسر کند.
آیت الله جوادی آملی نیز از مسئولان سازمان حج و زیارت خواست سیاست بازی را با موضوع حج مخلوط نکنند بلکه تلاش کنند حج را بر سیاست حاکم سازند.
رفتار ماموران سعودی با زایران و حجاج ایرانی آنچنان نا‌محترمانه بود که نصیری روابط عمومی سازمان حج وزیارت هم در رابطه با این شرایط گفته بود: برخورد ماموران امر به معروف و نهی از منكر سعودی‌ها با زائران ایرانی در حج عمره سال گذشته مناسب نبوده و آنها در حرمین شریفه و قبرستان بقیع با زائران بد رفتاری كرده‌اند و در حج واجب نیز هرچند نسبت به حج عمره رفتار مناسب‌تری داشتند اما باز بی‌حرمتی‌هایی نسبت به زائران ایرانی صورت گرفت.
برخورد نامناسب سعودی‌ها؛ نارضایتی زائران ایرانی و واكنش‌های پرتعداد نمایندگان مجلس و كارگزاران زیارتی را در پی داشت؛ تا اینكه در سال گذشته به واسطه بالا گرفتن اعتراض‌ها به رفتار عربستان در قبال حجاج ایرانی، مدیران سازمان حج و زیارت بر آن شدند تا سفر عمره مفرده را موقتا معلق کنند.
پس از گذشت سه ماه، مسئولان سازمان حج و زیارت با وزیر حج عربستان وارد مذاکره شدند و لیالی رییس سازمان حج و زیارت نتیجه این مذاکرات را مثبت خواند و در حضور خبرنگاران متعهد شد که از سرگیری اعزام عمره گزاران و حجاج ایرانی با تعهد وزارت حج عربستان برای رعایت کرامت و شان زایران ایرانی بوده است.
در این بین نگرانی‌هایی مبنی بر ادامه یافتن برخوردهای نامناسب از سوی سعودی‌ها وجود داشت؛ اما لیالی تاکید کرد: مسئولان حج عربستان در مذاکرات انجام شده اطمینان دادند که امکانات و فضای مناسبی را برای حضور زایران ایرانی در ایام عمره و حج فراهم کنند و نگاهشان به دور از هرگونه موضع گیری باشد.
اما درست پس از این مذاکرات اطلاعیه‌ها و اعلامیه‌هایی از سوی این سازمان منتشر شد که دستورالعمل‌هایی را به زایران ایرانی ابلاغ کرد.
دستورالعمل‌هایی که شائبه تن دادن به همه خواسته‌های عربستان را از سوی سازمان حج و زیارت به وجود می‌آورد.
سخت گیری بر روی حجاب زایران زن و متوقف کردن اعزام زایران زن مجرد تا ۴۵ سال به علت قوانین سخت‌گیرانه عربستان، پیشنهاد خواندن نماز بر روی فرش (به جای مهر) به خاطر حفظ اخوت مسلمانان و محدود کردن خواندن زیارتنامه و مرثیه‌سرایی و راز و نیاز در مسجد النبی و قبرستان بقیع و... همه از جمله اقداماتی بود که سازمان حج و زیارت ایران در مورد زایران ایرانی اعمال کردند تا عمره مفرده و حج تمتع از سر گرفته شود.
یک نماینده مجلس در این رابطه گفت: لغو عمره، تهدیدی از سوی ایران بود كه با آن از مقامات سعودی امتیازاتی بگیرد. از جمله این امتیازات هم می‌توانست حضور زائران در كنار قبرستان بقیع باشد كه سال گذشته عربستان آن را به شدت محدود كرده است. اما در نهایت سازمان حج بدون اینكه امتیازی بگیرد، اعلام كرد كه با عربستان به توافق رسیده و عمره ۸۹ برگزار می‌شود.
محمدجواد ابطحی افزود: «سفر حج عمره مستحب و احترام مومن واجب است. بنابراین به قیمت به دست آوردن مستحب نباید واجب را زیر سوال ببریم.»
در هر صورت اعزام زایران ایرانی به عربستان در سال ۸۹ از سر گرفته شد و هنوز روشن نیست که پس از سه ماه تعلیق عمره مفرده از سوی ایران، رفتار سعودی ها با زایران ایرانی اصلاح می‌شود یا خیر؟ برای پیدا کردن پاسخ این پرسش باید منتظر بازگشت عمره گزاران و حجاج ایرانی ماند.
