کد مطلب : ۱۳۴۴۷
برخورد ماموران عربستانی با زایران ایرانی، محترمانه نیست
معرفت زیارت ۱۰ // زیارت در تعلیق حرمت‌ها
جامعه - مرضیه کوهستانی: علی لیالی رییس سازمان حج و زیارت نیمه فروردین ماه امسال در مقابل خبرنگاران حاضر شد تا اعلام کند پس از سه ماه تعلیق عمره مفرده، اعزام عمره گزاران ایرانی از سر گرفته می‌شود.
رییس سازمان حج و زیارت دلیل این تعلیق سه ماه را مشکلاتی عنوان کرد که در عمره ۸۸ برای زایران به وجود آمده بود.
اگر چه پیش از آن هم بی حرمتی‌هایی زیادی از سوی ماموران عربستانی به زایران ایرانی اعمال می‌شد.
لیالی اما تاکید کرد که وزارت حج عربستان متعهد شده است امنیت و آرامش و احترام زایران ایرانی را تامین کند و در صورتی که ماموران خلاف این تعهد عمل کردند، به عملکرد ماموران خاطی رسیدگی می‌شود.
اینگونه بود که زایران ایرانی از نیمه اردیبهشت ماه با خیالی آسوده عازم عربستان شدند. تا کنون ۱۲۰ هزار زایر به مکه و مدینه اعزام شده‌اند و ۱۸۰ هزار زایر دیگر هم تا پایان فرصت عمره امسال به سرزمین وحی مشرف می‌شوند.
اما برخی از زایرانی که امسال عازم مکه شده‌اند، تفاوت چشم گیری در رفتار شرطه‌های عربستانی و ماموران این کشور ندیدند و رفتار ماموران عربستانی را به دور از شان و کرامت زایران ایرانی می‌دانند.
بتول قادری که به تازگی از عمره مفرده بازگشته است می گوید: «به زایران زن گفتند که در قسمت مشخصی در حرم حق اقامه نماز ندارند؛ اما من و زنی زایر دیگری نمازمان را اقامه کردیم. ناگهان دیدم که یکی از ماموران پایش را روی گردن زنی که به سجده رفته بود گذاشت و او را مجبور به شکستن نماز کرد. من با دیدن این صحنه نمازم را شکستم چون اگر چنین کاری را با من می‌کرد عینک در چشمم خورد می شد.»
خانم قادری برخورد با زایران زن را بی ادبانه و برخورد با زایران مرد را با تحکم و قلدری توصیف کرد.
خانم قادری درحالی از برخوردهای بد ماموران با زایران می‌گوید که امسال سفر مجردی زنان زیر ۴۵ سال به عمره مفرده و یا تمتع هم ممنوع شد و سازمان حج و زیارات به خاطر احترام به مقررات سعودی ها از اعزام زنان زایر مجرد صرف نظر کرده است.
اما بر خوردهای نا‌مناسب با زایران فقط در محدوده حرم و اماکن مقدس نبوده است و برخی از زایران خانه خدا از معطلی‌های چند ساعته در فرودگاه‌های عربستان به عنوان یکی دیگر از اتفاقات بد این سفر زیارتی یاد می‌کنند.
علی اکبر پیروی که پیرمردی حدود ۹۰ ساله است از معطلی‌اش در فرودگاه جده می‌گوید. او می‌گوید: ۲۴ ساعت در فرودگاه جده منتظر پرواز به سمت ایران بودند اما هیچ کس هم دلیل تاخیر را به آنها نمی‌گفت.
آقای پیروی می‌گوید: «منِ پیرمرد، چند ساعت توی صف فرودگاه ایستاده بودم و این همه هم توی فرودگاه معطلم کردند. اونقدر که از زمانی که برگشتم مریض افتادم گوشه خونه.»
عفت انوریان هم درباره برخورد با زایران ایرانی در فرودگاه‌ها گفت: در بدو ورود ما به عربستان از تمامی آقایان کاروان ما انگشت نگاری کردند و بعد هم از زنان به اتفاق مردی که همراهشان بود عکس گرفتند.
او می گوید: به ما هیچ توضیحی درباره این رفتارشان نمی دادند و برخوردشان اصلا دوستانه نبود.
اما بر خلاف آقای پیروی خانم مسنی که به تازگی از مکه بازگشته است می‌گوید: «در حرم‌ها و دور خانه کعبه به ما پیرترها کاری نداشتند. می‌گفتند که فلان جا فلان کار را انجام ندهید، اما ما محل نمی‌دادیم و کار خودمان را می‌کردیم. آنها هم به ما پیرزن‌ها و پیرمردها کاری نداشتند.»
اما میثم شجاعی که چندی پیش به عربستان رفته بود، به گونه ای دیگر به این موضوع نگاه می‌کند.
شجاعی می‌گوید: «وقتی میهمانی هم می‌رویم باید مقررات صاحب خانه را رعایت کنیم. خوب وقتی به کشور دیگری هم سفر می‌کنیم باید مقررات وقوانین آنها را رعایت کنیم و نباید این شائبه را به وجود بیاوریم که می‌خواهیم با آنها لج‌بازی کنیم.»
او می‌گوید: در سفرش به عربستان مامورانی را می‌دید که بارها و بارها به زایران ایرانی تذکر می‌دادند که مثلا قرآن را روی رحل قرار دهند و یا در جای خاصی نماز نخوانند. اما زایران به حرف و تذکر آنها گوش نمی‌دادند تا آنجایی که برخورد قهر‌آمیزی صورت گیرد.
مسئولان سازمان حج و زیارت هم تا حدودی به این امر اشاره می‌کنند. آنها می‌گویند که با کمی تسامح می‌توان برخورد بد شرطه‌های عربستانی را به حداقل کاهش داد.
معاون برنامه ریزی، نظارت و ارزشیابی بعثه مقام معظم رهبری، در همین رابطه گفته است:«هرقدر آگاهی زایران و عمره‌گزاران نسب به مسایل حساسیت‌زا در عربستان بیشتر باشد، مسایل كمتری بروز خواهد كرد.»
در همین راستا دست اندر کاران سازمان حج و زیارت در جایی گفته‌اند زایران اگر در برخی از مناطق زیارتی عربستان به جای مهر سر بر زمین بگذارند ایرادی ندارد و یا اینکه خواندن زیارتنامه و ذکر مصیبت برای اهل بیت در مقابل شرطه‌های عربستانی ممنوع است.
این سازمان موارد ممنوعه را در اطلاعیه‌ای مفصل با عنوان نکاتی که زایران حج و عمره باید بدانند، به اطلاع زایران خانه خدا رسانده‌اند.
اگر چه استمرار برخوردهایی که با زایران ایرانی در عربستان می‌شود نشان می‌دهد که یا زایران ایرانی زیاد اهل مطالعه اطلاعیه‌ها و عمل کردن به آنها نیستند و یا اینکه عربستان برنامه‌ای برای اصلاح رفتار ماموران خود با زایران ایرانی ندارد که در هر صورت به نظر می رسد سازمان حج و زیارت باید برای برخورد ماموران عربستانی با زایران ایرانی چاره‌ای اساسی بیندیشد.
رییس سازمان حج و زیارت دلیل این تعلیق سه ماه را مشکلاتی عنوان کرد که در عمره ۸۸ برای زایران به وجود آمده بود.
اگر چه پیش از آن هم بی حرمتی‌هایی زیادی از سوی ماموران عربستانی به زایران ایرانی اعمال می‌شد.
لیالی اما تاکید کرد که وزارت حج عربستان متعهد شده است امنیت و آرامش و احترام زایران ایرانی را تامین کند و در صورتی که ماموران خلاف این تعهد عمل کردند، به عملکرد ماموران خاطی رسیدگی می‌شود.
اینگونه بود که زایران ایرانی از نیمه اردیبهشت ماه با خیالی آسوده عازم عربستان شدند. تا کنون ۱۲۰ هزار زایر به مکه و مدینه اعزام شده‌اند و ۱۸۰ هزار زایر دیگر هم تا پایان فرصت عمره امسال به سرزمین وحی مشرف می‌شوند.
اما برخی از زایرانی که امسال عازم مکه شده‌اند، تفاوت چشم گیری در رفتار شرطه‌های عربستانی و ماموران این کشور ندیدند و رفتار ماموران عربستانی را به دور از شان و کرامت زایران ایرانی می‌دانند.
بتول قادری که به تازگی از عمره مفرده بازگشته است می گوید: «به زایران زن گفتند که در قسمت مشخصی در حرم حق اقامه نماز ندارند؛ اما من و زنی زایر دیگری نمازمان را اقامه کردیم. ناگهان دیدم که یکی از ماموران پایش را روی گردن زنی که به سجده رفته بود گذاشت و او را مجبور به شکستن نماز کرد. من با دیدن این صحنه نمازم را شکستم چون اگر چنین کاری را با من می‌کرد عینک در چشمم خورد می شد.»
خانم قادری برخورد با زایران زن را بی ادبانه و برخورد با زایران مرد را با تحکم و قلدری توصیف کرد.
خانم قادری درحالی از برخوردهای بد ماموران با زایران می‌گوید که امسال سفر مجردی زنان زیر ۴۵ سال به عمره مفرده و یا تمتع هم ممنوع شد و سازمان حج و زیارات به خاطر احترام به مقررات سعودی ها از اعزام زنان زایر مجرد صرف نظر کرده است.
اما بر خوردهای نا‌مناسب با زایران فقط در محدوده حرم و اماکن مقدس نبوده است و برخی از زایران خانه خدا از معطلی‌های چند ساعته در فرودگاه‌های عربستان به عنوان یکی دیگر از اتفاقات بد این سفر زیارتی یاد می‌کنند.
علی اکبر پیروی که پیرمردی حدود ۹۰ ساله است از معطلی‌اش در فرودگاه جده می‌گوید. او می‌گوید: ۲۴ ساعت در فرودگاه جده منتظر پرواز به سمت ایران بودند اما هیچ کس هم دلیل تاخیر را به آنها نمی‌گفت.
آقای پیروی می‌گوید: «منِ پیرمرد، چند ساعت توی صف فرودگاه ایستاده بودم و این همه هم توی فرودگاه معطلم کردند. اونقدر که از زمانی که برگشتم مریض افتادم گوشه خونه.»
عفت انوریان هم درباره برخورد با زایران ایرانی در فرودگاه‌ها گفت: در بدو ورود ما به عربستان از تمامی آقایان کاروان ما انگشت نگاری کردند و بعد هم از زنان به اتفاق مردی که همراهشان بود عکس گرفتند.
او می گوید: به ما هیچ توضیحی درباره این رفتارشان نمی دادند و برخوردشان اصلا دوستانه نبود.
اما بر خلاف آقای پیروی خانم مسنی که به تازگی از مکه بازگشته است می‌گوید: «در حرم‌ها و دور خانه کعبه به ما پیرترها کاری نداشتند. می‌گفتند که فلان جا فلان کار را انجام ندهید، اما ما محل نمی‌دادیم و کار خودمان را می‌کردیم. آنها هم به ما پیرزن‌ها و پیرمردها کاری نداشتند.»
اما میثم شجاعی که چندی پیش به عربستان رفته بود، به گونه ای دیگر به این موضوع نگاه می‌کند.
شجاعی می‌گوید: «وقتی میهمانی هم می‌رویم باید مقررات صاحب خانه را رعایت کنیم. خوب وقتی به کشور دیگری هم سفر می‌کنیم باید مقررات وقوانین آنها را رعایت کنیم و نباید این شائبه را به وجود بیاوریم که می‌خواهیم با آنها لج‌بازی کنیم.»
او می‌گوید: در سفرش به عربستان مامورانی را می‌دید که بارها و بارها به زایران ایرانی تذکر می‌دادند که مثلا قرآن را روی رحل قرار دهند و یا در جای خاصی نماز نخوانند. اما زایران به حرف و تذکر آنها گوش نمی‌دادند تا آنجایی که برخورد قهر‌آمیزی صورت گیرد.
مسئولان سازمان حج و زیارت هم تا حدودی به این امر اشاره می‌کنند. آنها می‌گویند که با کمی تسامح می‌توان برخورد بد شرطه‌های عربستانی را به حداقل کاهش داد.
معاون برنامه ریزی، نظارت و ارزشیابی بعثه مقام معظم رهبری، در همین رابطه گفته است:«هرقدر آگاهی زایران و عمره‌گزاران نسب به مسایل حساسیت‌زا در عربستان بیشتر باشد، مسایل كمتری بروز خواهد كرد.»
در همین راستا دست اندر کاران سازمان حج و زیارت در جایی گفته‌اند زایران اگر در برخی از مناطق زیارتی عربستان به جای مهر سر بر زمین بگذارند ایرادی ندارد و یا اینکه خواندن زیارتنامه و ذکر مصیبت برای اهل بیت در مقابل شرطه‌های عربستانی ممنوع است.
این سازمان موارد ممنوعه را در اطلاعیه‌ای مفصل با عنوان نکاتی که زایران حج و عمره باید بدانند، به اطلاع زایران خانه خدا رسانده‌اند.
اگر چه استمرار برخوردهایی که با زایران ایرانی در عربستان می‌شود نشان می‌دهد که یا زایران ایرانی زیاد اهل مطالعه اطلاعیه‌ها و عمل کردن به آنها نیستند و یا اینکه عربستان برنامه‌ای برای اصلاح رفتار ماموران خود با زایران ایرانی ندارد که در هر صورت به نظر می رسد سازمان حج و زیارت باید برای برخورد ماموران عربستانی با زایران ایرانی چاره‌ای اساسی بیندیشد.
