آرمان هیأت - منشور ستایشگری اهل بیت(ع)

كتاب «منشور ستايشگري» با الهام از رهنمودهاي مقام معظم رهبري به جامعة مداحان و ذاكران اهل بيت (ع)، به كوشش هيئت علمي بنياد دعبل خزاعي و با تدوين و گردآوري «عبدالامير فائق»، نويسنده و پژوهشگر ديني و عضو هيئت علمي بنياد، توسط انتشارات دعبل خزاعی منتشر شد.

کتاب «منشور ستایشگری» با پنج فصل به نام‌هاي «مرتبت ستايشگري»، «رويش درون»، «مداحي به مثابه يک هنر»، «رابطة شعر و مداحي» و «بايدها و نبايدها در چگونگي ادارة مجالس و منابر» توسط انتشارات دعبل خزاعی منتشر شد.

در بخشی از مقدمة این کتاب با قلم عبدالامیر فائق، می‌خوانیم: « اين كتاب با بهره‌گيري از رهنمودهاي نغز رهبر معظم انقلاب اسلامي حضرت آيت الله العظمي خامنه‌اي حَفَظهُ‌الله پيرامون وظايف شاعران و ستايشگران و ذاكران اهل بيت عصمت و طهارت تدوين شده است. توجّه خاص و بي‌نظير ايشان به موضوع «شعر و ادب ديني» و نيز اهتمام آن بزرگوار به «ستايشگري و مداحي آستان اهل بيت» بركسي پوشيده نيست.

رهبر انقلاب به رسم اجداد طاهرينش، همواره بر رشد و اوج‌گيري ادبيات ديني و بهره‌گيري از اين ابزار بسيار ارزشمند و تأثيرگذار براي گسترش فرهنگ و معارف والاي اهل بيت (ع) تأكيد ورزيده‌اند. از اين روي همواره و در مقاطع مختلف رهنمودهاي ارزشمندي را به جامعة شاعران و ذاکران اهل بیت (ع) ارائه كرده‌اند كه بي‌اغراق مي‌توان آنها را از نظر كمّي و كيفي بي‌نظير دانست. شايد در ميان شخصيتهاي بزرگوار و مراجع عالي‌مقام كسي به رتبة ايشان به اين مهم ارج ننهاده است و بدان اهتمام نورزيده است.

با نگاهي اجمالي به فرمايشات آن رهبر فرزانه در مي‌يابيم كه ايشان وظايف و تكاليفي را كه بر عهدة اين قشر تأثيرگذار در جامعه قرار دارد، در دو بخش اصلي بيان نموده‌اند: وظايف دروني و وظايف بروني.

در بخش تكاليف دروني يك شاعر و مداح، ايشان بر ضرورت تزكية نفس و پالایش درون، طهارت دل و اخلاص، ضرورت تلاش براي کسب شایستگی انتساب به اهل بیت (ع)، افزایش سرمایه‌های معنوی با توسّل به ذوات مقدّسة اهل بيت، خشوع در برابر حضرت حق‌تعالي با دعا و مناجات و مراقبت جدّي برای تأثیر نگرفتن از محیط ناسالم پیرامونی تأكيد فراواني داشته‌اند. ايشان تنها دل‌های پاک و چشم‌های بابصيرت و پالايش شده از دنياطلبي را تماشاگران رمز و راز معارف اهل بيت (ع) دانسته‌اند كه مى‌تواند انوار قدسية اهل بيت و از جمله صديقة كبرى (س) را تا حدودى از نزديك ببيند و مقامات آنها را درك كند. در اين كتاب فصلي خاص براي شمارش و بيان اين وظايف قرار داده شده و تحت نام «رويش درون» ارائه شده است.

اما در بخش وظايف و تكاليف بروني نيز رهنمودهاي رهبر انديشمند پيرامون ظرايف و وظايف شاعران و مداحان در سُرايش و يا انتخاب اشعار مناسب مجالس اهل بيت (ع) و توجه به پيامدار بودن و محتواي اشعار، دوري گزيدن از تعريف و تمجيدهاي بي‌محتوا دربارة شأن و مقام اهل بيت (ع)، آگاهي‌بخشي به مخاطبان نسبت به اهداف و نتايج، آثار، درس‌ها و عبرت‌هاي عاشورا، بهره‌گيري از پيام نهضت امام حسين (ع) براي روشن كردن راه جامعة اسلامي در برابر توطئه‌هاي دشمنان، تذكر به حفظ اخلاق و ترويج شعائر اخلاقي در جامعه، دوري گزيدن از پيرايه‌هاي دروغين و تحريف‌هاي خطرناك در عزاداري‌ها، توجه دادن مخاطبان به ويژه نسل جوان به معنويت و خودسازي و ارتقاء كمالات روحي، و ده‌ها نكتة ناب و ارزشمند ديگر مي‌باشد كه فهرست بلندي از وظايف و تكاليف را ارائه مي‌نمايد. هركدام از اين موارد در بخش‌هاي گونه‌گون تدوين و جاي گرفته‌اند كه خوانندة محترم مي‌تواند با مراجعه به فصل مربوطه، نكتة خويش را يافته و نقطه‌نظرات مقام معظم رهبري پيرامون آن موضوع را دريابد.

اما پيش از هر چيز و با توجه به اهميت نقش اين عزيزان در ترويج و نشر شعائر و معارف ديني، در نخستين فصل كتاب، به ديدگاه ايشان در تبيين و توضيح جايگاه شاعران و مدّاحان و ذاكران در جامعه پرداخته شده است. اين اقدام از آن روي صورت پذيرفته است كه تذكري هشداردهنده و هوشياركننده به جامعة شاعران و مداحان اهل بيت (ع) داده باشد تا در توجه به مرتبت بي‌بديل خويش در جامعة اسلامي و ضرورت تلاش براي حفظ و رفعت‌بخشي هرچه بيشتر آن كوشا باشند. بر اين باورم كه مجموعة رهنمودهاي رهبر عزيز انقلاب، در حقيقت تعيين راهبردهاي اساسي و ارائة راهكارهاي اجرايي براي اين مهم است. اين فصل نيز به عنوان «مرتبت ستايشگري» در ابتداي كتاب آورده شده است.

نكتة ديگر، توجّه و عنايت خاص رهبر انقلاب به سازماندهي و تعيين حدود و ثغور سمت مداحي است. هرچند در اين باب تلاش‌هايي به صورت پراكنده صورت گرفته است، ليكن به نظر مي‌رسد كه براي جلوگيري از تحليل منابع و هدررفت زمان و امكانات، ضروري است كه تمامي اين فعاليت‌ها بصورت يكپارچه و هماهنگ انجام گيرد و با تقسيم وظايف و تعيين حدود و مرزهاي كاري، شاهد حركتي نوين در راستاي حُسن اجراي اين رهنمود باشيم.

همچنين تشكيل و برگزاري محافل نقد شعر ديني و نيز بارور كردن جلسات مداحي و ارزيابي نكات مثبت و منفي برخي رويدادها و برنامه‌ها در مجالس عزاداري اهل بيت (ع) و حضور فعال و دامنه‌دار «پيشكسوتان» در اين جلسات نقد و بررسي، از ديگر خواسته‌هاي ايشان است كه انتظار مي‌رود مخاطبان اين خواستة مقام ولايت، بيش از اين بدان بپردازند.