روزی برای رستاخیز/ فیلمی عاشورایی که به محاق رفت

3 ارديبهشت 1397 ساعت 22:49

با وجود گذشت حدود 5 سال، هنوز وضعیت اکران فیلم «رستاخیز» مشخص نشده است.


دعبل - روح الله حمیدیان:  بنیاد سینمایی فارابی در واپسین روزهای سال ۱۳۹۶، لیست رقم کمک‌های پرداختی به فیلم‌های سینمایی از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۶ را منتشر کرد. بر اساس این لیست، بیش از ۳۲۹ فیلم سینمایی حدود ۸۳ میلیارد در قالب‌های تسهیلات، مشارکت، ساخت و خرید حقوق دریافت کرده‌اند. برخی از فیلم‌ها به جز دریافت نقدی، از تجهیزات فنی بنیاد سینمایی فارابی نیز استفاده کرده‌اند که هزینه این بخش در گزارش نیامده است.           
   
از نکات جالب این لیست مشارکت ۳۵ درصدی بنیاد سینمایی فارابی در فیلم «روز رستاخيز» ساخته احمدرضا درویش با ۱۰ میلیارد تومان است.

لیست کامل رقم‌ کمک‌های پرداختی بنیاد سینمایی فارابی را اینجا می‌توانید بخوانید.

البته بنیاد سینمایی فارابی در تاریخ 30 خرداد 96 توضیحاتی در مورد روند حمایتی این سازمان از فیلم «روز رستاخيز» ارائه داد که در اینجا می‌توانید آن را مطالعه کنید.

مطالعات فیلم «روز رستاخيز» از اواسط تولید «دوئل» فیلم قبلی احمدرضا درویش در سال 1381 آغاز شد. پس از یک سال پیش‌‌تولید و از شانزدهم بهمن 1388 هم‌زمان با اربعینِ حسینی فیلم‌برداری فیلم در شهرستان بم آغاز شد و پس از پشت سر گذاشتن بیش از 250 جلسه فیلم‌برداری در شهرهایی چون بم و شهداد کرمان، شاهرود، اصفهان، رباط کریم، کاشان، فومن و تهران در تاریخ 12 دی‌ماه 1389 این بخش از کار به پایان رسید. این فیلم تاریخی، مذهبی، حماسی از مقطع تاریخی مرگ معاویه تا شهادت امام حسین (ع) در روز عاشورا را روایت می‌کند. ماجرای این فیلم درباره جوانی به نام بُکیر فرزند حر بن یزید ریاحی است که قبل از اینکه پدرش به کاروان امام حسین (ع) بپیوندد، در تصمیمی بزرگ و طی یک روایت عاطفی، دل‌مشغولی‌اش را در سپاه حسین (ع) می‌بیند و این روند باعث می‌شود به سمتِ حسین بن علی (ع) گرایش پیدا کند. 


این فیلم در سی و دومین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و پس از آن به دلیل حاشیه‌هایی (اعتراضات به نمایش چهره‌ی حضرت ابوالفضل (ع) ) که برای فیلم ایجاد شد به دستور وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اکرانش متوقف شد و تا امروز هیچ‌گاه به اکران عمومی درنیامد.
ناگفته نماند این فیلم دو بار به همت بنیاد دعبل خزاعی یک‌بار برای مداحان و واعظان و بار دیگر برای اهالی رسانه در محل سالن همایش‌های مجموعه فرهنگی، هنری شهدای انقلاب اسلامی «سرچشمه» اکران شد.

نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی «رستاخیز» به همت بنیاد دعبل خزاعی ]

این فیلم بار دیگر و به‌صورت اکران خصوصی و با حضور برخی از اعضای دولت در 2 دی‌ماه 1392 در سینما فرهنگ به نمایش درآمد.

«روز رستاخيز» به عنوان مهمان ویژه در آخرین روز سومین جشنواره بین‌المللی فیلم «نهج»  که ۱۴ فروردین ۱۳۹۶ به مدت چهار روز در شهر کربلا برگزار شد به ‌نمایش درآمد و مورد استقبال قرار گرفت.
 دکتر سیدحیدر - مدیر شبکه تلویزیونی کربلا و دبیر جشنواره بین‌المللی فیلم نهج - در اختتامیه این جشنواره، ضمن ارج نهادن بر آوازه جهانی سینمای ایران، لوح تقدیر و نشان ویژه سومین جشنواره بین‌المللی فیلم «نهج» را به احمدرضا درویش - کارگردان فیلم «روز رستاخيز» - اهدا کرد.

قرار نیست این سینما در خدمت خدا و پیغمبر باشد
یکی از معترضین به فیلم «روز رستاخيز» مرحوم فرج‌الله سلحشور بود که در تجمع اعتراضی هیئات مذهبی و مداحان که در مسجد ارگ برگزار شد گفت:

«اگر کسی مال خودش را بدهد دست دزد و بعد برود شکایت کند انسان عاقلی است؟ سینمای ایران چیست که شما انقلاب و ارزش‌ها و امام حسینتان را به دستش سپرده‌اید؟ می‌دانید سینما را چه کسی برای شما به ارمغان آورده است؟ بنیان‌گذار سینما هالیوود است و هالیوود سینما را تعریف می‌کند. اگر هالیوود نباشد، آمریکا نخواهد بود.
سینمای هالیوود سه محور اصلی دارد: انسان‌محور است، دروغ محور است و مادی‌گراست. سینمایی که به ما به ارث رسیده است، بنا دارد بر دنیا مسلط شود. فرهنگ صهیونیستی می‌خواهد با سینما دنیا را بگیرد و گرفته است. سینما وسیله‌ای برای گرفتن فرهنگ ملت‌هاست. سینمای انسان‌محور یعنی فیلم‌ساز نظرات خود را به جامعه ارائه کند. آقای درویش هم همین کار را کرده است. قرار نیست این سینما در خدمت خدا و پیغمبر باشد.         
آیا جامعه ما چنین معنایی از سینما را دارد؟      
شما بچه مسلمان‌ها این سینمای منحرف را پذیرفته‌اید!   
مسئولین فرهنگی،‌ مداحان و ... این سینما را پذیرفته‌اند!  
اگر بنا بود حقیقت عاشورا را آن‌طور که هست نمایش بدهند می‌گفتند تو خلاقیت نداری. آن‌ها خلاقیت را در تغییر حقیقت‌ها می‌دانند.»


اگر برای دیدن فیلم سرزنش بشویم حق ماست
حسین سازور یکی دیگر از معترضین و شرکت‌کنندگان در جلسه مسجد ارگ اولین و مهم‌ترین اشکال فیلم را نمایش چهره ذوات مقدس؛ حضرت عباس (ع)، حضرت علی‌اکبر (ع)، حضرت مسلم و حضرت علی‌اصغر (ع) می‌داند.
 حسین سازور در تجمع اعتراض به فیلم رستاخیز گفت:    
 «من هم برای قضاوت بهتر فیلم را دیدم. اگر برای دیدن فیلم سرزنش بشویم حق ماست.      
چهره حضرت مسلم بسیار بد نشان داده شده بود که من از امام زمان بابت آن عذر خواهی می‌کنم.         
حضرت ابوالفضل (ع) هنر خلقت خداست. مگر شجاعت حضرت ابوالفضل (ع) به تصویر کشیدنی ست؟      
حضرت قاسم ۱۳ ساله را بیست و چند ساله نمایش دادند.
آقایان بی‌پروایی کردید؛ بی تعهدی کردید، مقدسات را زیر پا گذاشتید. صدای ناموس خلقت را پخش کردید.
کل فیلم‌نامه بر پایه عاشقی پسر حر می‌گردد. شما از عاشقی کربلا،‌از عاشقیِ جون گذشتید و به عشق زمینی پرداختید؟ همه عشق‌های حقیقی کربلا را دفن کردید و به جایش عشق مجازی نمایش دادید؟ 
این شکست بود برای شما! شکست بود برای هنر شما!     
عاشورا بیش از ۳۰۰ پیام دارد اما ما هیچ پیامی از این فیلم دریافت نکردیم. این توهین به کارگردانان و کارشناسان داخلی بود که عوامل خود را از خارج انتخاب کردید. باید انا للله گفت که به چنین فیلم سخیفی، چند جایزه بلورین می‌دهند. شما که هنوز نتوانسته‌اید عاشقی یک بسیجی را در جبهه به تصویر بکشید چطور جرئت می‌کنید به عاشورا بپردازید.»


«روز رستاخيز» فیلم ارزشمندی است
آیت‌الله علم‌الهدی امام‌جمعه مشهد در دیدار با مسئولان و سینماگران حاضر در جشنواره‌ی فیلم بسیج هنرمندان (اختران) ضمن ارزشمند خواندن فیلم روز رستاخیز گفت:
«می‌بینید بعد از نمایش این فیلم، چقدر حملات به وزارت ارشاد آغاز شده و آن‌ها باید پاسخگو باشند، در حالی که فیلم ارزشمندی است و هنگام ساخت از مقام معظم رهبری استفتاء کرده‌اند و آقا نوشته‌اند اگر وهن نباشد، ایراد ندارد که تصویر نشان داده شود و فیلم ساخته شده و حالا همه‌ی مداحان روی سر فیلم ریخته‌اند و بیچاره درویش - کارگردان فیلم رستاخیز - گیر افتاده است.
من ۱۸ ایراد از فیلم «روز رستاخيز» گرفتم که همه‌ی آن‌ها قابل حل است و این ایرادها را به آقای ایوبی - رئیس سازمان سینمایی - اعلام کردم.»


نظر سه تن از مراجع تقلید را نسبت به اکران فیلم  "روز رستاخیز"

نباید جلوی «روز رستاخيز» را می‌گرفتند
حسین فدایی حسین درباره اتفاقات و حواشی ایجاد شده برای فیلم رستاخیز گفت:
«درباره واقعه عاشورا به‌خصوص در حوزه سینما خیلی کم کار شده‌ایم. این باعث می‌شود هر اتفاقی در این حوزه هم حساسیت خیلی زیادی ایجاد کند و هم مهم جلوه کند و بازتاب‌های گسترد و مهمی داشته باشد. اگر تا امروز تعداد زیادی فیلم درباره واقعه عاشورا ساخته بودیم؛ الآن حساسیت‌ها کمتر شده بود.     مهم‌ترین اتفاق این است که فیلم «روز رستاخيز» ساخته شده و این به خودی خود حرکت بزرگی است. تا به حال کسی جرئت نمی‌کرد به این سمت برود. فیلم‌سازان ما باید این آزادی را داشته باشند که بتوانند بیشتر در این زمینه کار کنند.
هرچند امام حسین (ع) محدود به شیعیان نمی‌شود اما موضوع عاشورا بیشتر متعلق به مذهب ماست و اگر ما در این زمینه کار نکنیم، دیگران به شکل اشتباه و با باورها و اعتقادات خودشان روی این موضوع کار می‌کنند؛ بنابراین این فرصت به‌عنوان ما هنرمندان شیعه که در جامعه‌ای شیعی زندگی می‌کنیم؛ باید داده شود تا در زمینه اعتقاداتمان هرچه بیشتر کارکنیم.
مسائل مربوط به واقعه کربلا آن قدر تکرار شده که حتی یک نوجوان هم عالم به این مسائل است. همه ما با این اتفاقات بزرگ شده‌ایم و در جاهای مختلف درباره آن شنیده و خوانده‌ایم؛ بنابراین باید ببینیم فیلم‌ساز امروز و در این دوره و زمانه با چه دیدگاهی کار عاشورایی را انجام داده است. باید از فیلم‌ساز سؤال کنیم، نه این که او را مواخذه کنیم.»


«روز رستاخيز» مایه مباهات سینمای ایران است
رئیس حوزه هنری فیلم «روز رستاخيز» را مایه مباهات سینمای ایران دانست و گفت:
«باید با حمایت از آن فرصت تولید آثاری از این دست را فراهم کنیم.
خوشا به سعادت افرادی که هنرشان با عاشورا گره خورده است. در این راستا باید به سینمای ایران بابت تولید کاری نظیر «رستاخیز» تبریک گفت که توانسته برای سینمای ما مباهات به همراه بیاورد، حتی می‌توانم بگویم که این فیلم نشان دهنده بلوغ سینمای ایران است.  
مؤاین فیلم در زمانی تولید می‌شود که حرکت‌هایی در جهان به اسم اسلام انجام می‌شود که هیچ نشانی از اسلام را در آن نمی‌توان یافت. مسئله‌ای که امام هم به روی آن تأکید داشته و از آن به عنوان اسلام آمریکایی نام می‌بردند. در این کار چهره این دست مسلمانان مشخص ‌می‌شود.
نزدیک به ۱۰ سال برای ساخت این فیلم زمان صرف شد برای همین جا دارد به احمدرضا درویش بابت این تلاش تبریک بگویم. هر چند که ۴۰ دقیقه از زمان این فیلم کاسته شده، اما امیدوارم اجر این کار را درویش از اباعبدالله به بهترین نحو دریافت کند.»


«روز رستاخيز» يك آغاز است
احمدرضا درويش، كارگردان فيلم سينمايي «روز رستاخيز» با اشاره به اينكه ساخت «روز رستاخيز» شانس بزرگ زندگي او بوده است، گفت:
«براي ساخت روز رستاخيز ۱۴ سال پيش زير باران‌هاي دمشق عهد بسته بودم.
حدود ۱۴ سال قبل به اتفاق دوستم احمد مسجدجامعي سفري به دمشق داشتم، زمان بازگشت از زيارت مزار حضرت زينب (س) در يك جمعه‌ باراني غم‌انگيز، گفت‌وگوي دو ساعته‌اي با او داشتم كه در همان‌جا در خصوص سينماي ايران و تاريخ صدر اسلام صحبت كرديم و اينكه يكي از آرزوهاي بزرگ من اين است كه اثري درباره عاشورا در كارنامه‌ام باشد. در همان گفت‌وگوها بود كه به شخصيت حضرت عباس (ع) رسيديم، من گفتم با وجود اينكه ايشان از برگزيدگان هستند اما معصوم نيستند و چرا نبايد چهره ايشان را نشان بدهيم كه آقاي مسجدجامعي هم در اين موضوع با من هم عقيده بودند و در تمام اين مدت آقاي مسجدجامعي فارغ از مسئوليت‌هايي كه داشته با استفاده از توان، اعتبار و شخصيت فرهنگي خود در طول اين سال‌ها همراه پروژه بود.
ما مي‌خواستيم رابطه‌اي ميان تخيل و تاريخ برقرار كنيم و در اين ميان قرار بود داستان فيلم از مرگ معاويه تا شهادت امام حسين (ع) باشد و در همين راستا بايد به تمام جزئيات در اين بخش و همچنين عناصر خير و شر و ساختار دراماتيك فيلم هم مي‌پرداختيم تا اينكه در ميان اين تحقيقات به كاراكتر بكير كه تنها يك خط در تاريخ از آن گفته شده است، رسيديم. وقتي شخصيت «حر» به لشكر امام حسين (ع) مي‌آيد و بيعت مي‌كند، فرزندش بُكير هم همراهش است اما تاريخ در مورد زندگي بُكير صحبتي نكرده است. اين شد كه شخصيت بُكير به عنوان نخ ارتباطي داستان، راوي قصه شد و تخيل ما در اين فيلم تنها در قسمت‌هايي بود كه مستندات تاريخي در خصوص آن‌ها وجود ندارد.            
در طول چهار ماه حضور امام حسين (ع) در مكه، سه صحنه مهم بايد روايت مي‌شد يكي خطبه حضرت امام (ع) كه بدون هيچ دخل و تصرفي بيان مي‌شد، دومي صحنه ترور شخصيت امام حسين (ع) است كه در تاريخ نيز از اين ترور ياد شده اما چگونگي آن به تصور كشيده نشده است و ما جزئياتي را در خصوص آن مطرح كرديم و صحنه سوم مربوط به نماز خواندن حر در پشت امام حسين (ع) است كه بسيار صحنه مهمي است كه باز هم تاريخ درباره‌اش سكوت كرده است.  نبايد توقع داشت در يك فيلم، همه حرف‌هاي واقعه عاشورا بيان شود. «روز رستاخيز» يك آغاز است و اميدوارم در پس آن فيلم‌هاي ديگري ساخته شود.»


ویژه نامه ماهنامه خیمه در مورد رستاخیز را اینجا بخوانید.
مطالب بیشتر در مورد «رستاخیز» را اینجا بخوانید.
مستندی کوتاه در مورد «رستاخیز» را اینجا ببینید.


کد مطلب: 32813

آدرس مطلب: https://www.armaneheyat.ir/article/32813/روزی-رستاخیز-فیلمی-عاشورایی-محاق-رفت

آرمان هیأت
  https://www.armaneheyat.ir