علمای شیعه
درباره آیت‌الله ابراهیم امینی
3 مرداد 1388 ساعت 10:01
فرهنگ: ابراهيم اميني در سال ۱۳۰۴در نجف‌آباد در خانواده مذهبي و علاقه‌مند به اهل بيت(ع) ديده به جهان گشود. پدرش حسين نام داشت و پيشه‌اش كشاورزي بود و از محصول باغ شخصي خود، زندگي خانواده را تأمين مي‌كرد؛ مادرش نيز خانه‌دار بود. دو برادر و سه خواهر داشت كه همگي از او بزرگ‌تر بودند.
ابراهیم پنج ساله بود كه پدرش را از دست داد و مادرش سرپرستي او و يكي از برادرانش را برعهده گرفت؛ تنها راه معيشت خانواده آن‌ها، اجاره بهاي ملكي بود كه داشتند؛ از اين رو زندگي‌شان در آن روزگار به سختي مي‌گذشت.
ابراهيم دروس كلاسيك را تا ششم ابتدايي در يكي از مدارس غيردولتي و شبانه به پايان رساند؛ شبهاى جمعه براى قرائت قرآن و آموختن مسائل شرعى در كلاس درس حاج على منتظرى، كه كشاورزي زاهد و متدين بود شركت مىنمود.
از همان سال‌ها عاشق طلبگي و تحصيل علوم ديني شد و در فروردين ۱۳۲۱پس از كسب رضايت مادر و برادرش، همراه دو تن از دوستان خود به حوزة علميه قم آمد و در مدرسه حاج ملا صادق ساكن شد.
اين ايام همزمان با اشغال ايران به دست نيروهاي متفقين بود و از اين رو ارزاق عمومي كم‌ياب و مردم در معيشت دچار مشكلات فراوان شده بودند.
او در اين مدت در روزهاي پنج‌شنبه و جمعه در درس اخلاق امام(ره) شركت مي‌كرد و شب‌هاي جمعه نيز به درس اخلاق آقا حسين قمي مي‌رفت تا اينكه ايام تعطيلي حوزه‌هاي علميه و فصل تابستان فرا رسيده و دوره سه ماهه حضور او در قم به سر آمد.
در تابستان آن سال به زادگاه خود بازگشت، امّا در سال تحصيلي بعد به دليل كمبود و گراني ارزاق عمومي و مشكلات معيشتي نتوانست به قم برود اما به سفارش استادان و دوستان به حوزه علميه اصفهان رفت و در مدرسه نوريه سكونت گزيد. حوزه علميه اصفهان در آن روزگار رونق فراواني داشت.
شيخ ابراهيم اميني در اين سال‌ها به تكميل دروس دوره سطح مشغول شد و همواره از محضر استادان اخلاق، هم‌چون ميرزا علي شيرازي بهره مي‌برد.
دروس مقدمات (منطق و ادبيات) را نزد استاداني چون شيخ رمضانعلى ملايى، شيخ هاشم جنتى، سيد محمد جواد غروى و سيد محمد باقر ابطحى آموخت.
معالم الاصول و اكثر كتب شرح لمعه را از حاج شيخ محمد حسن عالم يادگرفت و قسمت منطق منظومه حاجى سبزوارى را نزد حاج آقا صدر هاطلى كوهپايى خواند كه در همين درس با آقاى دكتر سيد محمد بهشتى آشنا شد؛ مدت حضور او در اصفهان نزديك به شش سال بود. در اين مدت از تدريس دروس فرا گرفته غافل نماند.
در مهر سال ۱۳۲۶ براي ادامه تحصيل به حوزه علميه قم بازگشت تا از محضر استادان آن ديار نيز كسب فيض نمايد. در آن زمان رياست حوزه برعهده آيت‌الله بروجردى بود؛ در قم نيز ادامه رسائل و مكاسب را نزد آقاي سلطاني، حاج آقا رضا بهاءالديني و آقاي مجاهدي خواند.
جلد اول كفايه را نزد آيت‌الله مرعشي و جلد دوم را نزد آيت‌الله گلپايگاني و بخش حكمت منظومه را نزد آيت‌الله سيد محمدحسين طباطبايي به اتمام رساند.
در درس‌هاي خصوصي علامه طباطبايي كه در شب‌هاي پنج‌شنبه و جمعه تشكيل مي‌شد شركت مي‌كرد و بخشي از كتاب اسفار و كتاب تمهيد القواعد و چند جلد از بحارالانوار و منطق شفا را در آنجا فرا گرفت.
افراد حاضر در آن جلسه‌ها عبارت بودند از آقايان شيخ مرتضى مطهرى، سيد محمد بهشتى، سيد عباس قزوينى، نيرى همدانى، ناصر مكارم شيرازى، شيخ جعفر سبحانى، شيخ عباس ايزدى، شيخ على اصغر علامه تهرانى، شيخ على قدوسى، سيد مرتضى جزائرى تهرانى، شيخ عبدالحميد شربيانى و شيخ محمد تقى مصباح يزدى و بعدها آقايان شيخ عبدالله جوادى آملى، شيخ حسن حسنزاده آملى و جمعى ديگر که به اين درس پيوستند.
ايشان در درس‌هاي خارج فقه و اصول آيت‌الله بروجردي(ره) و در درس خارج اصول امام خميني(ره) شركت مي‌نمود. بعدها كه درس خارج فقه امام(ره) نيز تشكيل شد، در آن شركت مي‌جست.
در قم نيز از تدريس غافل نشد و منظومه حاجى سبزوارى و اشارات و چند جلد اسفار و كتب ادبيات و شرح لمعه را تدريس مي‌كرد.
فعاليتهاي علمي و فرهنگي آيت‌الله اميني فراوان است. از جمله مي‌توان به سفرهاي تبليغي او در مناطق مختلف كشور اشاره كرد. ايشان در سال ۱۳۴۴ كتاب «دادگستر جهان» را نوشت.
اين كتاب در زماني به چاپ رسيد كه حملات دشمن به مسأله مهدويت بسيار بود و بسياري از جوانان مي‌خواستند با زندگي حجّت دوازدهم آشنا شوند. بررسي مسائل كلي امامت؛ همه بايد بدانند؛ بانوي نمونة اسلام؛ اسلام و تمدن غرب؛ آموزش دين ، آيين همسرداري؛ آيين تربيت؛ خودسازي؛ انتخاب همسر؛ اسلام و تعليم و تربيت؛ آشنايي با مسائل كلي اسلام؛ وحي در اديان آسماني؛ تعليمات ديني دورة ابتدايي و راهنمايي تحصيلي از ديگر تاليفات ايشان است.
فعاليتهاي سياسي آيت‌الله اميني از سال ۱۳۴۱ با شركت در جلسه‌اي سرّي كه مفاد آن اصلاح حوزه علميه قم، تبليغ اسلام، امر به معروف و نهي از منكر و سعي در اجراي احكام سياسي، اجتماعي و اقتصادي اسلام بود، آغاز شد.
اين جلسه بعدها به تشكيل جامعه مدرسين حوزه علميه قم منجر شد. عبدالرحيم ربانى شيرازى، على مشكينى، على قدوسى، حسينعلى منتظرى، محمدتقى مصباح يزدى، مهدى حائرى تهرانى، على‌اكبر هاشمى رفسنجانى و احمد آذرى قمى ديگر اعضاي اين جلسه سري بودند.
ايشان در هنگام بازداشت امام(ره) و تبعيد او به نجف و تركيه، رابط ميان امام(ره) و برخي از علما بود كه به دليل اين‌‌گونه فعاليت‌ها تحت تعقيب قرار گرفتند. ايشان جزو يازده نفري بودند كه پس از ارتحال آيت‌الله حكيم، اعلامية مرجعيت امام خميني(ره) را امضا كردند.
آيت‌الله اميني پس از انقلاب نيز در فعاليتهاي سياسي گوناگون شركت داشته‌اند؛ نماينده امام(ره) در امور استان هرمزگان؛ نماينده امام(ره) در امور استان مازنداران؛ نماينده امام(ره) در اجراي فرمان عفو در همدان، ملاير و نهاوند؛ عضويت در شوراي بازنگري قانون اساسي با حكم امام(ره)؛ سه دوره نمايندگي در مجلس خبرگان از چهار محال و بختياري؛ نايب رئيس مجلس خبرگان؛ رياست دبيرخانه مجلس خبرگان؛ عضويت در هيأت امناي دانشگاه امام صادق و مجمع جهاني علوم اسلامي؛ عضويت در جامعه مدرسين حوزه علميه قم؛ عضويت در مجمع تشخيص مصلحت نظام و امام جمعه شهر قم از مسووليت‌هاي ايشان در دوران انقلاب اسلامي است.
کد مطلب: 7614
آدرس مطلب: https://www.armaneheyat.ir/article/7614/درباره-آیت-الله-ابراهیم-امینی