کد مطلب : ۷۷۷۸
کشورهای اسلامی
درباره تاجیکستان
چکیده تاریخ تاجیکستان
از قرن پانزدهم میلادی مردم آسیای مرکزی که تحت انقیاد امپراطوری بخارا قرار داشتند به تاجیکی معروف بودند که بعدها خراجگزار امپراطوری روسیه شدند.
از سال ۱۹۲۹ تا ۱۹۹۱ تاجیکستان بخشی از شوروی بود. پس از فروپاشی شوروی در یک جنگ داخلی که با استقلال تاجیکستان همراه شد، شصت هزار نفر کشته شدند.
مسائل حساس سیاسی
تحلیلگران هشدار میدهند تاجیکستان به جای اینکه سد محکمی در برابر افراط گرایی و قاچاق مواد مخدر از کشور همسایهاش، افغانستان، باشد - مسئلهای که خواست کشورهای غربی است - خود در معرض خطر اضمحلال قرار دارد. همچنین با گسترش فقر از نواحی روستایی به سمت شهرها آشوب های اجتماعی دور از انتظار نیست.
ترکیب جمعیتی
تاجیک ها ۸۰ درصد
ازبک ها ۱۵.۳ درصد
روس ها ۱.۱ درصد
قرقیز ها ۱.۱ درصد
دیگر نژاد ها ۲.۶ درصد
آرایش دینی
مسلمانان ۹۷ درصد(غالباً سنی مذهب)
مسیحیان ۲ درصد
زبان اصلی
تاجیکی
قهرمانان ملی زنده
گلرخسار صفیوا(شاعر)، جمشید اوسمانف(فیلمساز)، یوسف عبدوالسلامف(کشتی گیر)
وضعیت زمین و آب و هوا
بیش از نیمی از جمهوری تاجیکستان در ارتفاع بیشتر از سه هزار متری از سطح دریا قرار دارد در حالیکه یک سوم بخش غربی را جلگههای پست تشکیل می دهند. یخچالهای فیدچنکو با طول ۴۵ مایلی از طولانیترین یخچالها در جهان به شمار میروند و حجم آب آن از دریاچه آرال هم بیشتر است. حدود یک درصد از خاک تاجیکستان را برکهها و دریاچههای محلی در بر گرفتهاند.
مرتفعترین نقطه
کوه سامانی با ارتفاع هفت هزار و ۴۹۵ متر
مناطق پوشیده شده با آب
۱۵۴.۴ مایل مربع
وضعیت سلامت و بهداشت
آمار ابتلا به بیماری سل درمرحله همهگیری قرار داد و از هر صد هزا نفر، ۲۴۰ نفر به این بیماری مبتلا هستند در حالیکه در کشورهای اروپای غربی این میزان ۱۵ نفر در ازای صد هزار نفر است. در سالهای اخیر به این دلیل که تاجیکستان شاهراه صدور مواد مخدر از افغانستان به روسیه و اروپا شده است، آمار معتادان به تریاک و هرویین در این کشور افزایش چشمگیری داشته است.
متوسط سن امید به زندگی برای مردان و زنان
۶۳ و ۶۶ سال
متوسط تعداد فرزندان برای هر مادر
۳.۵
مرگ مادران به ازای هر صد هزار تولد
۱۷۰مورد
مرگ نوزادان به ازای هر هزار تولد
۶۸ مورد
آمار مبتلایان به ایدزHIV
۰.۳درصد
تعداد پزشکان برای هر هزار نفر
۲ پزشک
میران باسوادی بزرگسالان
۹۹.۶ درصد(مردان ۹۹.۸درصد و زنان ۹۹.۵درصد)
چشمانداز اقتصادی
بسیاری از کارگران مهاجر تاجیکی که در روسیه مشغول به کار هستند اقتصاد تاجیکستان را سر پا نگه داشتهاند. اما این فقیرترین کشور جداشده از اتحاد جماهیر شوروی سابق، آینده نگرانکنندهای را پیش روی خود میبیند چرا که به دنبال افول اقتصادی روسیه بسیاری از آنها شغل خود را از دست خواهند داد و مجبور به بازگشت به وطن هستند.
صنایع اصلی
استخراج مواد معدنی، تولید آلومینیم، تولید برق، فرآورده های غذایی، نساجی، قالیبافی
محصولات اصلی کشاورزی و دامی
گندم،سیب زمینی، گوجه فرنگی، پیاز خشک، هندوانه، پنبه، احشام، گوسفند، بز، ماکیان
کالاهای اصلی صادراتی
الیاف، پنبه، برق
تولید ناخالص داخلی
یک هزار و ۴۳۶میلیون یورو(رتبه ۱۴۰ در جهان)
تولید سرانه ناخالص داخلی
۲۱۶ یورو
نرخ بیکاری
آمار رسمی حاکی از نرخ ۲.۵ درصدی است اما منابع دیگر نرخ بیکاری را بین سی تا چهل درصد تخمین می زنند.
میزان تولید گازهای آلاینده کربنیک
۰.۰۳درصد
محبوبترین جاذبه های توریستی
پامیر (رشته کوههایی که نام محلی آن «بام جهان» است)، پیادهروی در دره واخان، ویرانههای سنتی پنجیکنت ، و پایتخت زیبای تاجیکستان شهر دوشنبه
توصیه های محلی
بقایای دژ ابراهیم بیگ در منطقه حصار واقع در ۱۸ مایلی غرب دوشنبه که زمانی پناهگاه بسماچیها (پارتیزان هایی که علیه ارتش سرخ در سال ۱۹۲۰ می جنگیدند) بود.
غذای سنتی
پالو (یک غذای پرچاشنی همراه با برنج یا بلغور گندم و گوشت و سبزی)
شمار سالانه گردشگران خارجی
۵۲۰۰ نفر در سال
رتبه آزادی مطبوعات بر اساس معیار جهان
رتبه ۱۰۶ از ۱۷۳ در جهان
آیا می دانید...
ساکنان کوه پامیر ادعا دارند اعقاب آنها آریایی تباراند و چهار هزار سال پیش به هند حمله کردند.
سرود ملی
کشور عزیز ما – سربلندی تو افتخار ماست – کامیابی و خرسندی تو پاینده باد – ما از گذشته چنین آرزویی داشته ایم – ما در زیر پرچم تو هستی
تاجیکستان در یک نگاه
موقعیت جغرافیایی:جنوب شرقی آسیای مرکزی
همسایگان:ازبکستان، قرقیزستان، چین، افغانستان
مساحت: ۵۵ هزار و ۲۵۱مایل مربع
جمعیت:هفت میلیون و ۱۳۰هزار نفر (رتبه ۹۶ در دنیا)
تراکم جمعیت: ۱۲۹ نفر در هر مایل مربع
پایتخت: دوشنبه (جمعیت ۵۵۳هزار نفر)
بالاترین مقام کشور: رییس جمهور امام علی رحمان
رئیس دولت:رییس جمهور امام علی رحمان
پول رایج:سامانی
مقیاس ساعت جهانی: ساعت جهانی به وقت تاجیکستان (۵+)
پیش شماره بین المللی: ۹۹۲+
وبگاه: tjus.org/Government.htm
از قرن پانزدهم میلادی مردم آسیای مرکزی که تحت انقیاد امپراطوری بخارا قرار داشتند به تاجیکی معروف بودند که بعدها خراجگزار امپراطوری روسیه شدند.
از سال ۱۹۲۹ تا ۱۹۹۱ تاجیکستان بخشی از شوروی بود. پس از فروپاشی شوروی در یک جنگ داخلی که با استقلال تاجیکستان همراه شد، شصت هزار نفر کشته شدند.
مسائل حساس سیاسی
تحلیلگران هشدار میدهند تاجیکستان به جای اینکه سد محکمی در برابر افراط گرایی و قاچاق مواد مخدر از کشور همسایهاش، افغانستان، باشد - مسئلهای که خواست کشورهای غربی است - خود در معرض خطر اضمحلال قرار دارد. همچنین با گسترش فقر از نواحی روستایی به سمت شهرها آشوب های اجتماعی دور از انتظار نیست.
ترکیب جمعیتی
تاجیک ها ۸۰ درصد
ازبک ها ۱۵.۳ درصد
روس ها ۱.۱ درصد
قرقیز ها ۱.۱ درصد
دیگر نژاد ها ۲.۶ درصد
آرایش دینی
مسلمانان ۹۷ درصد(غالباً سنی مذهب)
مسیحیان ۲ درصد
زبان اصلی
تاجیکی
قهرمانان ملی زنده
گلرخسار صفیوا(شاعر)، جمشید اوسمانف(فیلمساز)، یوسف عبدوالسلامف(کشتی گیر)
وضعیت زمین و آب و هوا
بیش از نیمی از جمهوری تاجیکستان در ارتفاع بیشتر از سه هزار متری از سطح دریا قرار دارد در حالیکه یک سوم بخش غربی را جلگههای پست تشکیل می دهند. یخچالهای فیدچنکو با طول ۴۵ مایلی از طولانیترین یخچالها در جهان به شمار میروند و حجم آب آن از دریاچه آرال هم بیشتر است. حدود یک درصد از خاک تاجیکستان را برکهها و دریاچههای محلی در بر گرفتهاند.
مرتفعترین نقطه
کوه سامانی با ارتفاع هفت هزار و ۴۹۵ متر
مناطق پوشیده شده با آب
۱۵۴.۴ مایل مربع
وضعیت سلامت و بهداشت
آمار ابتلا به بیماری سل درمرحله همهگیری قرار داد و از هر صد هزا نفر، ۲۴۰ نفر به این بیماری مبتلا هستند در حالیکه در کشورهای اروپای غربی این میزان ۱۵ نفر در ازای صد هزار نفر است. در سالهای اخیر به این دلیل که تاجیکستان شاهراه صدور مواد مخدر از افغانستان به روسیه و اروپا شده است، آمار معتادان به تریاک و هرویین در این کشور افزایش چشمگیری داشته است.
متوسط سن امید به زندگی برای مردان و زنان
۶۳ و ۶۶ سال
متوسط تعداد فرزندان برای هر مادر
۳.۵
مرگ مادران به ازای هر صد هزار تولد
۱۷۰مورد
مرگ نوزادان به ازای هر هزار تولد
۶۸ مورد
آمار مبتلایان به ایدزHIV
۰.۳درصد
تعداد پزشکان برای هر هزار نفر
۲ پزشک
میران باسوادی بزرگسالان
۹۹.۶ درصد(مردان ۹۹.۸درصد و زنان ۹۹.۵درصد)
چشمانداز اقتصادی
بسیاری از کارگران مهاجر تاجیکی که در روسیه مشغول به کار هستند اقتصاد تاجیکستان را سر پا نگه داشتهاند. اما این فقیرترین کشور جداشده از اتحاد جماهیر شوروی سابق، آینده نگرانکنندهای را پیش روی خود میبیند چرا که به دنبال افول اقتصادی روسیه بسیاری از آنها شغل خود را از دست خواهند داد و مجبور به بازگشت به وطن هستند.
صنایع اصلی
استخراج مواد معدنی، تولید آلومینیم، تولید برق، فرآورده های غذایی، نساجی، قالیبافی
محصولات اصلی کشاورزی و دامی
گندم،سیب زمینی، گوجه فرنگی، پیاز خشک، هندوانه، پنبه، احشام، گوسفند، بز، ماکیان
کالاهای اصلی صادراتی
الیاف، پنبه، برق
تولید ناخالص داخلی
یک هزار و ۴۳۶میلیون یورو(رتبه ۱۴۰ در جهان)
تولید سرانه ناخالص داخلی
۲۱۶ یورو
نرخ بیکاری
آمار رسمی حاکی از نرخ ۲.۵ درصدی است اما منابع دیگر نرخ بیکاری را بین سی تا چهل درصد تخمین می زنند.
میزان تولید گازهای آلاینده کربنیک
۰.۰۳درصد
محبوبترین جاذبه های توریستی
پامیر (رشته کوههایی که نام محلی آن «بام جهان» است)، پیادهروی در دره واخان، ویرانههای سنتی پنجیکنت ، و پایتخت زیبای تاجیکستان شهر دوشنبه
توصیه های محلی
بقایای دژ ابراهیم بیگ در منطقه حصار واقع در ۱۸ مایلی غرب دوشنبه که زمانی پناهگاه بسماچیها (پارتیزان هایی که علیه ارتش سرخ در سال ۱۹۲۰ می جنگیدند) بود.
غذای سنتی
پالو (یک غذای پرچاشنی همراه با برنج یا بلغور گندم و گوشت و سبزی)
شمار سالانه گردشگران خارجی
۵۲۰۰ نفر در سال
رتبه آزادی مطبوعات بر اساس معیار جهان
رتبه ۱۰۶ از ۱۷۳ در جهان
آیا می دانید...
ساکنان کوه پامیر ادعا دارند اعقاب آنها آریایی تباراند و چهار هزار سال پیش به هند حمله کردند.
سرود ملی
کشور عزیز ما – سربلندی تو افتخار ماست – کامیابی و خرسندی تو پاینده باد – ما از گذشته چنین آرزویی داشته ایم – ما در زیر پرچم تو هستی
تاجیکستان در یک نگاه
موقعیت جغرافیایی:جنوب شرقی آسیای مرکزی
همسایگان:ازبکستان، قرقیزستان، چین، افغانستان
مساحت: ۵۵ هزار و ۲۵۱مایل مربع
جمعیت:هفت میلیون و ۱۳۰هزار نفر (رتبه ۹۶ در دنیا)
تراکم جمعیت: ۱۲۹ نفر در هر مایل مربع
پایتخت: دوشنبه (جمعیت ۵۵۳هزار نفر)
بالاترین مقام کشور: رییس جمهور امام علی رحمان
رئیس دولت:رییس جمهور امام علی رحمان
پول رایج:سامانی
مقیاس ساعت جهانی: ساعت جهانی به وقت تاجیکستان (۵+)
پیش شماره بین المللی: ۹۹۲+
وبگاه: tjus.org/Government.htm
مرجع : گاردین