آرمان هیأت - درباره آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی

فرهنگ-خیمه:آيت‌الله لطف‌الله صافي‌ گلپايگاني، فقيه، اسلام شناس و انديشمند معاصر كه حداقل از دو دهه قبل تمامى شرايط مرجعيت را دارا بودند، با ارتحال حضرت آيت‌اللّه العظمى گلپايگانى در آذر ماه ۱۳۷۲ هـجری شمسی، با اصرار عده‌اي از علما و مردم تصدى مرجعيت را پذيرفتند و اكنون به عنوان يكى از مراجع عمده و اركان اصلى حوزه علميه قم، به شمار مى‏روند.

تولد، کودکی، جوانی
لطف‌الله صافی در ۱۹ جمادى الاول سال ۱۳۳۷ قمرى مطابق با ۱۲۹۷ شمسى در شهر گلپایگان (جرفادقان) دیده به جهان گشود.

پدر او عالم عارف، مرحوم آيت‌اللّه آخوند ملا محمّد جواد صافى (۱۲۸۷ -۱۳۷۸هـ.ق) بود كه علاوه بر تخصّص، تحقيق، تأليف و تدريس در گرايش‏‏هاى مختلف علوم اسلامى مانند فقه، اصول، كلام، اخلاق و حديث در هنرهايى چون شعر و خوشنويسى نيز فعال بود.

مادرش بانوى فاضل، شاعر، فاطمه خانم، دختر آيت‌اللّه آخوند ملا محمّد على بود.

وی در نوجوانى قدم به وادى علم و معنويت حوزه نهاد. ابتدا در گلپايگان، كتب پايه ادبيات عرب را نزد مرحوم آخوند ملا ابوالقاسم مشهور به «قطب» آغاز كرد و ادامه مباحث ادبيات، كلام، تفسير، حديث، فقه و اصول را تا پايان سطح در همان‏جا پى‌گرفت و در اين مدت حجم وسيع كتب مهم رشته‏هاى مذكور را نزد پدر بزرگوارش آموخت.

تحصیل در قم و نجف
در سال ۱۳۶۰ هـجری قمری و در ۲۳ سالگي، گلپايگان ترك كرد و به قم مهاجرت کرد تا با حضور در مجلس درس و بحث استادان بزرگ به تكميل تحصيلات خود بپردازد. چهار سال بعد به نجف اشرف مشرف شد و در آن‏جا نيز از محضر مراجع عاليقدر آن حوزه، به مدت يك سال بهره‏مند شد.

او در حوزه علمیه قم محضر استادانی چون سید محمد تقى خوانسارى، سید محمد حجت کوه‌کمرى، سید صدرالدین صدرعاملى، سید محمدحسین بروجردى، سید محمدرضا گلپایگانى و در نجف از حضرات آیات عظام آقا شیخ محمدکاظم شیرازى، آقا سید جمال‌الدین گلپایگانى و شیخ محمدعلى کاظمى استفاده کرد.

شيخ لطف‌الله صافى پس از آن مجدداً به قم بازگشت و بيش از پانزده سال در مجلس درس و بحث و اخلاق مرجع بزرگ شيعه، آيت‌اللّه بروجردى حضور يافت و يكى از مشاورين ويژه و برجسته و از اصحاب خاص استفتاء آن بزرگوار شد. آن مرحوم، نظر به توانايى علمى آيت‌اللّه صافى، پاسخگويى به سوالات فقه و كلام شيعى و نيز نگارش كتاب ارزشمندى درباره مهدويّت را كه منتخب‏الاثر نام گرفت را به ايشان واگذار كردند.

ايشان، سال‌ها از طرف مرحوم آيت‌اللّه بروجردى و پس از ارتحال آن بزرگوار، از معدود كسانى بود كه مسووليت امتحان فضلاى حوزه در سطح عالى و درس خارج را داشته است.

برخوردارى از چنين موقعيت‏هاى والاى علمى، او را در حوزه علميه قم، در رديف ممتازين قرار داد و بزرگانى چون آيات عظام بروجردى، امام خمينى، سيد محمدرضا گلپايگانى و بعضى ديگر، مقام علمى - معنوى او را ارج نهادند؛ آيت‏اللّه العظمى سيد جمال‏الدين گلپايگانى نيز در حدود ۴۵ سال پيش، مقام فقهى و اجتهاد آيت‌اللّه العظمى صافى را طى مكتوبى، اعلام كرد.

مبارزات و فعالیت‌های سیاسی
قبل از پيروزى انقلاب اسلامى، حضور در صحنه‏هاى مختلف مبارزه با رژيم ستم‏شاهى باعث حساسيت ساواك نسبت به ايشان شد و بالاخره به توقيف يكى از كتب ايشان كه حاوى مطالبى در نقد فساد رژيم شاه بود، منجر شد.

با پيروزى انقلاب اسلامى ايران، ايشان در سال ۱۳۵۸ هـجری شمسی، به عنوان عضو مجلس خبرگان قانون اساسي، انتخاب و در سال ۱۳۵۹، از سوى امام خمينى (ره) به عضويت شوراى نگهبان منصوب شدند و هشت سال به عنوان دبير شوراى نگهبان، مشغول به فعاليت بودند.

کتاب‌ها
تدريس، تحقيق و تسلط در زمينه علوم متنوع اسلامى همچون فقه، اصول، كلام، حديث، رجال و ... ، تأليف بيش از شصت اثر به زبان فارسي و نزديك به پنجاه كتاب به زبان‏ عربى كه بعضى از آنها به چند زبان ديگر نيز ترجمه شده، از ويژگى‏هاى علمى ايشان است.

کتاب «التعزر» آيت‌الله صافي، در دوره سوم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان کتاب سال برگزیده شد. همان طور که از نام كتاب مشخص است، پیرامون یکی از بخش‌های احكام جزایی اسلام (تعزير) به رشتۀ تحریر درآمده است.

يکی ديگر از کتاب‌های ارزشمند ایشان، کتاب مشهور «منتخب الاثرفی احوال الامام الثانی عشر» است که در نوع خود از حیث جامعیت بی‌نظیر است. آیت الله صافی روایات مربوط به امام عصر(عج) را از منابع گسترده اسلامی گرد آوری کرده است که در حال حاضر مرجعي براي تمامی کسانی است که دربارۀ امام زمان به تألیف و تحقیق می‌پردازند.

استفتائات پزشکى، به‌سوى دولت کریمه، سفرنامه حج و چند ديوان شعر از ديگر آثار ايشان است.