آرمان هیأت - درباره قرقیزستان

جهان-خیمه: قزاقستان بیش از ۵ میلیون نفر جمعیت دارد و بیش از هشتاد درصد از جمعیت آن را مسلمانان تشکیل می‌دهند.

چکیده تاریخ کشور:
پس از قرن‌ها حکومت مغول‌ها و چینی‌ها بر قرقیزستان، این کشور در سال ۱۸۷۶ ضمیمه خاک روسیه شد. در شورشی که در سال ۱۹۱۶ برعلیه ارتش روسیه صورت گرفت، ۱۲۰ هزار نفر از مردم قرقیزستان قتل عام شدند.

قرقیزستان در ابتدا بخشی از یک جمهوری سوسیالیست خودمختار شوروی بود که در سال ۱۹۶۳ تبدیل به یک جمهوری کامل شوری شد. پس از آن، هزاران نفر در پی تصفیه حساب سیاسی استالین کشته شدند. قرقیزستان در سال ۱۹۹۱ بعد از فروپاشی شوروی اعلام استقلال کرد.

مسائل حساس سیاسی:
پس از «انقلاب لاله ای» سال ۲۰۰۵، که در پی یک کودتای بدون خونریزی عسکر آقایف از قدرت کنار گذاشته شد، قرقیزستان سعی کرده در یک مسیر ثابت گام بردارد.

درگیری‌هایی بین نیروهای امنیتی و ازبکهایی که در جنوب شرق زندگی می کنند شکل گرفته که اغلب با نام افراطی از آنها یاد می شود. تحرکات اسلامی نیز در این کشور به چشم می خورد.

ترکیب جعیتی:
قرقیزی ۶۵ درصد، ازبکی ۱۳.۸درصد، روسی ۱۲.۵ درصد، دانقانی ۱.۱ درصد، اکراینی 1.1درصد

آرایش دینی:
مسلمان ۸۰ درصد(اکثریت سنی مذهب)

زبان‌های اصلی:
قرقیزی و روسی

قهرمانان ملی زنده:
سلامت سدیکف (خواننده)، قناتبک بگالیف و رسلان تیومنبف (کشتی گیران یونانی –ایتالیایی)

وضعیت زمین و آب و هوا:
کوه‌هایی با قله‌های بیش از هفت هزار متر ارتفاع در مرز چین، این کشور را تحت الشعاع خود قرار داده است. ایسک کول در شرق این کشور یکی از طولانی‌ترین رودخانه‌هایی است که در ارتفاع زیادی از سطح دریا قرار دارد.

دمای هوا در زمستان به خصوص در مناطق کوهستانی بسیار پایین است در حالی که در فصل تابستان در دره‌های نیمه حاره‌ای فرغانه دمای هوا به مرز ۴۰ درجه سانتیگراد می رسد. سیل در فصل بهار نیز در این مناطق شایع است.

مرتفع ترین نقطه:
کوه های جنیش چوکوسو با ارتفاع هفت هزار و ۴۳۹ متر

مقدار سطح پوشیده از آب:
دو هزار و ۷۸۰ مایل مربع

وضعیت بهداشت و سلامتی:
آمار مبتلایان به بیماری ایدز به خصوص در نواحی جنوبی که تریاک و هروئین مبادله می‌شود افزاش یافته است. همچنین مقابله با بیماری سل به خصوص در زندان‌ها یک معضل اساسی به شمار می‌رود.

فقر عامل بسیار مهمی است که باعث بیماری می‌شود چرا که در ۲۰ درصد خانواده‌های فقیر آمار مرگ و میر کودکان دو برابر این میزان در خانواده‌های ثروتمند است. در این کشور بیماری‌های که از طریق آب به انسان منتقل می‌شوند شایع است.

متوسط سن امید به زندگی:
۷۲و۶۴ (برای مردان و زنان)

متوسط تعداد فرزندان به ازای هر مادر:
۲.۵ نفر

میزان مرگ و میر مادران به ازای هر صد هزار تولد :
۱۵۰ نفر

میزان مرگ و میر نوزادان در هر هزار تولد:
۴۱ نفر

میزان ابتلا به ویروس ایدز(HIV) درافراد بالغ:
۰.۱ درصد

تعداد پزشکان به ازای هر هزار نفر از جمعیت:
۲.۴ نفر

میزان باسوادی افراد بالغ:
۹۸.۷ درصد(مردان ۹۹.۳ و زنان ۹۸.۱)

دورنمای اقتصادی:
اقتصاد قرقیزستان به دلیل وابستگی شدید به صادرات، در برابر کاهش قیمت‌ها آسیب‌پذیر است. گرچه میلیون‌ها نفر از مردم با تکیه بر «نان بخور و نمیر» کشاورزی امرار معاش می‌کنند.

صنایع اصلی:
طلا، فلزکاری، محصولات غذایی، مشروب، تنباکو

محصولات اصلی کشاورزی و دامی:
غلات، سیب زمینی، سبزیجات، چغندر قند

کالاهای اصلی صادراتی:
سنگ‌ها و فلزات قیمتی و نیمه قیمتی، محصولات معدنی ، محصولات نساجی، الکتریسته برقابی

تولید ناخالص داخلی:
یک میلیارد و ۴۳۹ میلیون یورو(رتبه ۱۴۳ در جهان)

تولید سرانه ناخالص داخلی:
۲۷۷ یورو

تولید گازهای آلاینده کربینیک:
۰.۰۲ درصد

نرخ بیکاری:
۹ درصد

جذاب‌ترین اماکن توریستی:
سفر با پای پیاده یا با اسب در کوه‌های منطقه الی، دریاچه ایسیک کول، بازار سنتی در اش.

توصیه‌های محلی:
بازدید از بزرگ‌ترین جنگل گردوی دنیا در استان جلال‌آباد و پیاده‌روی و اسب‌سواری در تورهایی که راهنمای آن روستائیان منطقه هستند.

غذای سنتی:
لقمان (تخم مرغ با گوشت بره و سوپ سبزیجات)

تعداد گردشگران خارجی در هر سال:
۳۱۵ هزار و ۲۹۰ نفر

رتبه کشور از نظرآزادی رسانه‌ها:
۱۱۱ از رتبه کل ۱۷۳

آیا می دانید...
بزباش، یک ورزش ملی، که تیم‌های سواره شرکت‌کننده بر سر لاشه یک بز یا گوساله با هم رقابت می‌کنند.

سرود ملی:
بپا خیزید، مردم قرقیزستان – بپا خیزید برای آزادی – بیایید برای شکوفایی – آینده خود را بسازید

قرقیزستان در یک نگاه:

همسایگان: قزاقستان، ازبکستان، تاجیکستان، چین

مساحت: ۷۷هزار و ۱۸۲ مایل مربع

جمعیت: پنج میلیون و ۲۲۴ هزار و ۳۰۰نفر

تراکم : ۶۷.۷ نفر در هر مایل مربع

پایتخت: بیشکک

بالاترین مقام حکومتی: رییس‌جمهور کرمان بیک باقی‌اف

رییس‌دولت: نخست وزیر ایقور چاندینف

واحد پول: سام

ساعت جهانی: ۵ +

پیش شماره بین المللی: ۹۹۶+

وب‌گاه رسمی: gov.kg