آرمان هیأت - درباره سيد على موسوى گرمارودى

دانشنامه شاعران عاشورایی , 23 شهريور 1388 ساعت 12:24

خیمه-ادب:سيّد على موسوى گرمارودى فرزند سيّد محمّد على در سال ۱۳۲۰ ه . ش در قم متولّد شد. پدرش از عالمان دين بود. او تحصيلات خود را تا دوره‏ متوسطه در قم گذراند. هفده ساله بود كه به اتّفاق پدرش به مشهد عزيمت نمود و به تحصيل علوم عربى و ادبى پرداخت و پس از چهار سال به قم بازگشت و به فعاليت سياسى پرداخت. بعد از واقعه‏ پانزدهم خرداد به تهران رفت و به عنوان مدرّس در دبيرستان علوى به تدريس مشغول شد و در طى اين مدّت توانست علاوه بر ديپلم رياضى كه داشت، ديپلم ادبى خود را كسب كند.

در سال ۱۳۴۵ به دانشكده حقوق راه يافت و به اخذ درجه ليسانس نائل آمد. در سال ۴۸ نخستين دفتر شعر خود را به نام «عبور» انتشار داد و در طى همين ايّام بود كه با دكتر شريعتى و جلال آل احمد آشنا شد.

در سال ۱۳۵۲ توسّط ساواك دستگير و بعد از طى چهار سال محكوميت از زندان آزاد شد و بعد از آزادى از زندان دو مجموعه از اشعار وى به نام‏هاى «سرود رگبار» و «در سايه سار نخل ولايت» را منتشر نمود.

كانون فرهنگى نهضت اسلامى را به اتفاق خانم طاهره صفّارزاده راه‏اندازى كرد و به عنوان دبير اوّل اين كانون انتخاب شد. در اين رابطه با جمعى از مبارزين و فعّالان سياسى از جمله ميرحسين موسوى، زهرا رهنورد، شهيد دكتر باهنر، دكتر توسّلى و دكتر شريعتمدارى در صف واحد همكارى داشت.

بعد از پيروزى انقلاب به مدّت يكسال مجله گلچرخ كه ضميمه‏ ادبى روزنامه‏ اطّلاعات بود را اداره نمود.

گرمارودى دوره‏ دكتراى ادبيات را نيز گذراند و شرح زندگى و ديوان اديب‌الممالك فراهانى به عنوان رساله‏ دكترا وى پذيرفته گرديد. وى در سرودن انواع شعر توانايى دارد امّا طبعش بيشتر به سرودن شعر نو متمايل است و از ميان قالب‏هاى شعرى، در شعر آزاد بى‌وزن امّا متوازن استادتر و هنرآورتر است و در قالب‏هاى كلاسيك در قصيده دستى تواناتر دارد.

گرمارودى در شعر زبانى مستقل و مختص به خود دارد. تركيبات و تعبيرات و وصف‌هاى او از حالات و احوال درونى و اعتقادى انسان، و اوصاف و تعابير او از طبيعت، از توانايى و آگاهى او بر ادب و شعر قديم و جديد حكايت دارد. گرمارودى از پيشتازان شعر مذهبى قبل از انقلاب است. اشعار او با درون مايه مذهبى در شعر نو درخشان و كم نظير است و مى‏توان او را نام‏آورترين شاعر معاصر در زمينه‏ خلق اشعار دينى محسوب نمود به ويژه دو شعر «خط خون» او كه در رثاى سالار شهيدان و «در ساير سار نخل ولايت» كه در منقبت و مرثيت حضرت على(ع) سروده است در اوج و قلّه‏ رفيعى قرار دارند كه در شعر نو سابقه‏اى بر اين درخشانى يافت نمى‏شود. اين دو شعر كم نظير هم قوّت قريحه و هم صلابت ايمانى و غيرت دينى شاعر را نشان مى‏دهد.

آثار: مجموعه‏هاى منظوم دكتر گرمارودى عبارتند از «عبور»، «سرود رگبار»، «فصل مردان سرخ»، «در سايه سار نخل ولايت»، «خط خون»، «چمن لاله»، «تا ناكجا»، «باران اخم» و «گزينه اشعار»

آثار منثور او عبارتند از «در مسلخ عشق»، «با تاريخ»، «شرح زندگى بافقى»، «شرح و تلخيص شاهنامه»، «جوشش و كوشش در شعر حافظ»، «بررسى ادبيات معاصر».

* بر گرفته از دانشنامه شاعران عاشورایی، مرضیه محمدزاده، ناشر سازمان چاپ و انتشارات، ۱۳۸۳ تهران