آرمان هیأت - درباره آیت‌الله سیدمحمدحسین حسینی تهرانی

فرهنگ-خیمه: آیت‌الله سیدمحمدحسین تهرانی در سال ۱۳۴۵ هجری قمری در تهران متولد شد و در سن ۷۱ سالگی در سال ۱۴۱۶ هجری قمری دارفانی را وداع گفت و در حرم مطهر حضرت امام رضا(ع) ببه خاک سپرده شد.

ایشان در خانواده‌ای روحانی در تهران دیده به جهان گشود. تحصیلات كلاسیك را تا پایان دوره متوسطه در رشته مكانیك ادامه داد، اما اشتیاقش به علوم دینی باعث شد تا به فراگیری علوم و معارف اسلامی روی آورد. دروس مقدمات را با موفقیت فراگرفت و آنگاه در سال ۱۳۶۴ قمری جهت ادامه تحصیل به قم هجرت كرد.

پس از اتمام سطوح عالى، در درس‌هاي خارج فقه و اصول اساتید بزرگ آن زمان، هم‌چون آیت‌الله بروجردی فعالانه شركت كرد. علاقه وافر ایشان به فلسفه و عرفان، موجب شد تا در جلسات درس استاد فلسفه و اخلاق، علامه طباطبایی حاضر شده و از محضر ایشان بهره‌مند گردد. علامه تهرانى، پس از هفت سال تحصيل در حوزه علميه قم به عتبات عاليات مهاجرت كرد و از محضر آيات عظام خويى، سيدمحمود شاهرودى و ... در فقه و اصول بیشترین استفاده را برد. ايشان علاوه بر قوه استنباط و مقام اجتهاد با اساتید اخلاق و عارفان بزرگي آشنا شد كه مسير زندگي‌اش را متحول ساخت.

او با توصيه علامه طباطبايي قدس‌سره ابتدا با شيخ عباس قوچانى، از شاگردان خاص و وصی رسمی قاضی طباطبایی قدس‌سره ارتباط پیدا كرد و در اخلاق و سیروسلوك،‌از او بهره‌های فراوان برد. ایشان هم‌چنین در مدت اقامتش در عراق، با عارف وارسته سیدهاشم حداد آشنا شد كه این آشنایی بعدها به ارادت صمیمی بین آنها تبدیل شد و حدود ۲۸ سال یعنی تا لحظه رحلت استاد حداد، ادامه یافت.

آیت‌الله حسینی تهرانی از استاد سیدهاشم حداد، با احترام و عظمت فوق‌العاده یاد كرده و می‌گوید: در بين شاگردان مرحوم قاضى، او تنها شاگردی است كه موت اختیاری داشته است. آيةاللّه تهراني پس از هفت سال تلاش علمياخلاقى، با توصیه استادش، مرحوم حداد قدس‌سره به ایران بازگشت.
خود ایشان در این ارتباط می‌گوید: در حرم مطهر حضرت امیرالمومنین علیه‌السلام مشغول زیارت بودم. حضرت آقا استاد حداد فرمودند: مثل این كه حضرت، ثواب این زیارت شما را بازگشت به ایران و استفاده از حضور آیةاللّه حاج شیخ محمدجواد انصاری همدانی قرار داده‌اند.

ایشان در سال ۱۳۷۷ قمری به ایران بازگشت و در مورد تشرفش به حضور آیت‌الله انصاری همدانی چنین می‌گوید: آقای انصاری فوق‌العاده مرد كامل و شایسته و منور به نور توحید بود و به حقیر هم بسیار محبت و بزرگواری و كرامت داشت. حقیر چون پیام آقای حداد را رساندم و كسب مصلحت نمودم كه برای كسب معنویت و سلوك عرفانی من، ایران بهتر است یا نجف؟ فرمودند: نجف خوب است، تهران هم خوب است ولي اگر نجف بمانى، آنچه كسب مي‌كني همه‌اش براي خودت و اگر تهران بمانى، در آنچه به دست می‌آوری شركت می‌كنیم.

با توجه به راهنمایی‌های استاد، علامه تهرانى به تهران رفت و در مسجد قائم لاله‌زار كه از سابق محل اقامه جماعت پدر و جد ايشان بود، سالیانی چند به اقامه جماعت، نشر احكام دینی و ارشاد و هدایت مردم مشغول شد. حضور این روحانی مهذب و وارسته، اثرات مفید و سازنده‌ای در محیط ناسالم آن زمان پایتخت داشت.

ايشان پس از حدود ۲۳ سال خدمت صادقانه در راه احياي ارزش‌هاي دينى، در سال ۱۴۰۰ قمری به دستور استادش سیدهاشم حداد، برای كسب فیض از مضجع منور امام همام علی‌بن موسی الرضا علیه‌الآف التحیةوالثناء مجاورت آن بارگاه ملكوتی را برگزید و تا پایان عمر در مشهد مقدس به تحقیق، تألیف و نشر معارف اهل‌بیت علیهم‌السلام پرداخت.

ایشان در رشته‌های مختلف علوم اسلامی صاحب‌نظر بود و آثار ارزشمندی در تفسیر، فلسفه، كلام، اخلاق و عرفان و... از خود به یادگار گذاشت كه امروزه مورد استفاده علاقه‌مندان می‌باشد. از ديگر ويژگي‌هاي اين فقيه اخلاقى، دخالت در فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی بود؛ ایشان رابطه نزدیكی با امام خمینی قدس‌سره داشت و در پیروزی انقلاب اسلامی فعالیت‌های قابل توجهی انجام داد. علامه تهرانى در هنگام تدوين پيش‌نويس قانون اساسي پيش‌نهادهاي خوبي ارائه و خدمت امام خميني(ره) فرستاد.

علامه سیدمحمدحسین تهرانی سرانجام پس از عمری تلاش صادقانه در ترویج معارف و تعالیم اسلامی در نهم صفر ۱۴۱۹دارفانی را وداع گفت و به سرای جاوید شتافت. پیكر آن مرحوم، پس از تشییع و اقامه نماز توسط آیت‌الله بهجت، در صحن انقلاب اسلامی حرم مطهر رضوی علیه‌السلام به خاك سپرده شد.

از جمله آثار ایشان می‌توان به اللّه‌شناسى، امام‌شناسى، معادشناسى، توحيد علمي و عينى، مهرتابان، ولایت‌فقیه در حكومت اسلام اشاره کرد.