ماه رمضان رو به پایان است؛ ماهی که در آن مؤمنان به پرهیز از خوردن و آشامیدن و پرهیز از گناه امر شده‌اند. پایان ماه روزه‌داری اما به چه معنایی است.

بسیاری پس از ماه رمضان آرزو دارند، دوباره فضای معنوی آن را تجربه کنند، فضایی که در آن گناه به کمترین میزان می‌رسد و یاد خداوند و بوی عطرآگین حیات معنوی سراسر زندگی را در بر می‌گیرد.

یک ماه امر بندگی خدا
مؤمنان به امر الهی یک ماه به شکل خاصی زندگی می‌کنند. یک مسلمان در این ماه برنامه خاص زندگی خود را تغییر می‌دهد، او دیگر هر وقت که بخواهد نمی‌خورد و نمی‌آشامد، بلکه وقتی می‌خورد و می‌آشامد که که خداوند مقرر کرده است.

همچنین برخی دیگر از لذات در ساعات خاصی امکان تجربه دارند.
آنچه روزه‌داری را مقبول درگاه حق می‌کند یک سری احکام است. این احکام توسط عالمان دین و بر اساس منابع اصلی دینی اعلام می‌شوند.

علاوه بر روزه مستحبی که اختیاری است، روزه در این ماه یکی از واجبات دینی است و در کنار نماز ذکر شده است. غایت روزه‌داری نیز رسیدن به تقوا عنوان شده است.

ماه مبارک رمضان با حلول ماه شوال با پایان می‌‍رسد، پایانی که حسرت و اندوه را برای مؤمنان به همراه دارد؛ میل به تکرار حماسه‌ رمضان در جان مومنان خبر از تمایل زندگی مومنانه دارد.

یکی از ویژگی‌های این آیین گسترده شدن آن در طول یک ماه است به طوری که با همه شئون زندگی در هم می‌آمیزد و کل حیات انسان را متأثر می‌کند. اعتقاد به روزه دیگر اعضا در این ماه باعث می‌شود تا انسان از میزان گناه کم کند.

این ماه، ماه خدا و قرآن خوانده شده است و مرور و عجین شدن با کتاب‌الله از دیگر مواهبی است که در این ماه توسط مومن تجربه می‌شود.

رمضان به مثابه سبک زندگی
ماه رمضان اما خارج از شکل و زمان آن نوعی سبک زندگی است. تمرین ترک گناه، قرائت و تدبر و تلاش برای عمل به قرآن و ... همه می‌تواند در این ماه الگویی برای یک سبک زندگی باشد.

به راستی به سختی می‌توان توجه به خداوند را در طول یک ماه کنار نهاد، از این رو این ماه فرصتی برای نوع خاصی از یکی زندگی است.

مؤمنان نه در ماه رمضان که در همه سال توصیه به تقوا شده‌اند؛ تقوا غایت حیات دینی است، غایتی که مطلوب دین است و باید نتیجه اعمال مومن باشد. ماه رمضان توجه ویژه‌ای به این مفهوم می‌شود و نظارت خداوند بر حیات انسانی از زمان بیداری، خوردن، آشامیدن، عبادت و ... در این ماه نشان از نظارت همیشگی خداوند است.

تقوا سرشتی غیر زمانی دارد، فرد باتقوا همواره خود را در محضر خداوند می‌‍بیند. غایت زندگی دینی در فرای همه روابط و مناسبات و افعال ما قرار گرفته است. اینکه عالم محضر خداست و نباید در این محضر شریف گناه کرد در نمونه‌ای کوچک و آشکار در این ماه شریف رخ می‌دهد.

اگر عالم محضر خداست به تبع رمضان نیز محضر خداوند است، اما خداوند با مهمان کردن انسان در این ماه فرصت داده است تا مومن مزه این در محضر بودن را بیابد و درک کند.

ماه رمضان اگرچه یک ماه است اما با نگاهی به جایگاه تقوا در غایت آن و نیز غایت تقوا برای زندگی ایمانی نوعی سبک زندگی نیز است. هر چند قرآن در این ماه نازل شده است که باید فراروی زندگی ایمانی باشد و هر چند در شب‌ قدر سرنوشت یک سال بعدی ما تعیین می‌شود، ماه مبارک رمضان ماهی است که می‌تواند به مثابه یک سبک زندگی در کل سال تکرار شود.

در نظر گرفتن خداوند در زندگی و تلاش برای رسیدن به حیات طیبه راهی است که ماه رمضان به ما می‌آموزد.

تمرینی برای فضیلت بندگی
ارسطو معتقد است که فضیلت تمرین فضیلت است، در این معنا یک فضیلت به یک‌باره به دست نمی‌آید، برای کسب فضیلت راست‌گویی و یا امانت‌داری باید راست‌گویی و امانت‌داری را تمرین کرد؛ نمی‌توان کسی بدون تکرار راست‌گویی، راست‌گو خوانده شود.

اگر ماه رمضان باید به سبکی برای زندگی تبدیل شود، در یک سبک زندگی دینی است که می‌توان به فضیلت این ماه رسید. نمی‌توان تصور کرد که انسان در یک طول یازده ماه به نفس اماره گردن نهد و دست اراده خود را در کار هر معصیتی باز بگذارد و در نهایت و با رسیدن و حلول یک ماه مرد خدا شود. باری فضیلت تمرین فضیلت است و این ماه فرصتی مبارک برای تمرین فضیلت بندگی است.

آرمان هیأت