امام خمینی احیاگر اسلام ناب محمدی (ص) و فقه جعفری(ع) علاوه بر آنکه به اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام عشق می‌ورزید، پیروی از آن بزرگواران را نیز افتخاری عظیم برای خویشتن و تمام شیعیان جهان می‌دانست و این افتخار را به بهانه‌های مختلف بر زبان جاری می‌ساخت. آن پیر فرزانه به قدری افتخار به خاندان عصمت را مهم می‌دانست که نگارش وصیتنامه سیاسی – الهی خود را که در حقیقت پیام جاوید ایشان و خلاصه همه وصایا و پیامهای زندگی پر برکتشان می‌باشد با نگاهی عمیق به حدیث شریف «ثقلین» آغاز می‌کند و در ادامه بطور مکرر این جایگاه افتخار را که همواره در کنار قرآن قرار داشته و خواهد داشت گوشزد می‌نماید تا جائی که تاکید می‌نماید:..... «ما مفتخریم که مذهب ما جعفری است که فقه ما که دریای بی‌پایان است، یکی از آثار اوست....»

آنچه مطالعه می‌فرمائید، بخشی از کلام امام خمینی در وصف امام صادق علیه‌السلام است که در آستانه سالروز ولادت رئیس مذهب جعفری شما را به مطالعه آن دعوت می‌نمائیم.
***

*..... ما مفتخریم و ملت عزیز سرتا پا متعهد به اسلام و قرآن مفتخر است که پیرو مذهبی است که می‌خواهد حقایق قرآنی، که سراسر آن از وحدت بین مسلمین بلکه بشریت دم می‌زند، از مقبره‌ها و گورستانها نجات داده و به عنوان بزرگترین نسخه نجات دهنده بشر از جمیع قیودی که بر پای و دست و قلب و عقل او پیچیده است و او را به سوی فنا و نیستی و بردگی و بندگی طاغوتیان می‌کشاند نجات دهد.

و ما مفتخریم که پیرو مذهبی هستیم که رسول خدا موسس آن به امر خداوند تعالی بوده، و امیرالمومنین علی‌ بن ابیطالب، این بنده رها شده از تمام قیود، مامور رها کردن بشر از تمام اغلال و بردگیها است.....

و ما مفتخریم که مذهب ما «جعفرى» که فقه ما که دریاى بی‌پایان است، یکى از آثار اوست. و ما مفتخریم به همه ائمه معصومین -علیهم صلوات اللَّه- و متعهد به پیروى آنانیم.

ما مفتخریم که ائمه معصومین ما -صلوات‌الله و سلامه علیهم- در راه تعالى دین اسلام و در راه پیاده کردن قرآن کریم که تشکیل حکومت عدل یکى از ابعاد آن است، در حبس و تبعید به سر برده و عاقبت در راه براندازى حکومتهاى جائرانه و طاغوتیان زمان خود شهید شدند. و ما امروز مفتخریم که می‏خواهیم مقاصد قرآن و سنت را پیاده کنیم و اقشار مختلفه ملت ما در این راه بزرگِ سرنوشت‏ساز سر از پا نشناخته، جان و مال و عزیزان خود را نثار راه خدا می‏کنند..... (صحیفه امام، ج ۲۱ صص۳۹۶ و ۳۹۷)

*معرف حضرت صادق- سلام‌الله علیه- بعد از اینکه خود پیغمبر معرف است، خود وجودش معرف است. این فقهى است که با زبان ایشان بسط پیدا کرده است که براى احتیاج بشر از اول تا آخر، هر مسئله‏ اى پیش بیاید، مسائل مستحدثه، مسائلى که بعدها خواهد پیش آمد، که حالا ما نمى ‏دانیم، این فقه از عهده جوابش بر مى ‏آید و هیچ احتیاج ندارد به این که یک تاویل و تفسیر باطلى بکنیم. خود فقه، خود کتاب و سنت، خود فقهى که اکثرش را حضرت صادق- سلام‌الله علیه- بیان فرموده است، این فقه همه احتیاجات صورى و معنوى و فلسفى و عرفانى همه بشر را در طول مدت الى یوم القیامه [تامین کرده،] این محتوایش این طور است. اینها معرفى است که خود اینها معرف این بزرگواران‏‌اند و ما نمى ‏توانیم که از آنها تعریفى بکنیم که لایق آنها باشد. (صحیفه امام، ج‏۲۰، ص: ۴۰۹)

* حکومتى به دستشان بیاید، یک مجالى به دستشان بیاید که لا اقل تعلیمات را بکنند. براى حضرت صادق- علیه السلام- هم که مجال بود براى اینکه علم فقه را باید توسعه بدهند و بیان کنند و بعضى از مسائل البته غیر فقهى هم بوده است، لکن سرگرمى ایشان به آن علومى که نمى‏ شد که معطل بماند و علم شریعت بود، این هم باز نگذاشتند، نشد. حَمَله هم نداشتند؛ حَمَله فقه بود، اما حمله آن علوم نبود. (صحیفه امام، ج‏۱۹، ص: ۸)

*حضرت امام صادق(ع) در شرایطى که تحت فشار حکام ستمکار قرار دارد و در حال تقیه به سر مى‏ برد و قدرت اجرایى ندارد و بسیارى اوقات تحت مراقبت و محاصره به سر مى ‏برد، براى مسلمانان تکلیف معین مى‏ کند، و حاکم و قاضى نصب مى‏ فرماید. آیا این کار آن حضرت چه معنا دارد؟ و اصولًا بر این نصب و عزل چه فایده ‏اى مترتب است؟ مردان بزرگ، که داراى سطح فکر وسیعى مى‏ باشند، هیچ گاه مایوس نگردیده و به وضع فعلى خود- که در زندان و اسارت به سر مى ‏برند و معلوم نیست آزاد مى‏ شوند یا نه- نمى‏ اندیشند؛ و براى پیشبرد هدف خویش در هر شرایطى که باشند طرح نقشه مى‏ کنند تا بعداً اگر توانستند شخصاً آن طرح را به مرحله اجرا درآورند؛ و اگر خودشان فرصت نیافتند، دیگران- هر چند بعد از دویست یا سیصد سال- دنبال این طرح بروند و اجرا نمایند. اساس بسیارى از نهضت هاى بزرگ به همین صورتها بوده است.

امام صادق(ع) علاوه بر دادن طرح، نصب هم فرموده ‏اند. این نصب امام(ع) اگر براى‏ آن روز بود، البته کار لغوى محسوب مى ‏شد؛ ولى آن حضرت به فکر آینده بودند. مثل ما نبودند که فقط به فکر خودش باشد و وضع خود را بنگرد. فکر امت بوده؛ فکر بشر بوده؛ فکر همه عالم بوده است. مى‏خواسته بشر را اصلاح کند؛ و قانون عدل را اجرا نماید. او باید در هزار و چند صد سال پیش طرح بدهد، نصب نماید تا آن روز که ملت‌ها بیدار شدند، ملت اسلام آگاه گردید و قیام کرد، دیگر تحیرى نباشد وضع حکومت اسلامى و رئیس اسلام معلوم باشد. (ولایت فقیه"حکومت اسلامى"، متن، ص: ۱۳۵ و ۱۳۶)

آرمان هیأت