بازتاب حماسه عاشورا در شعر بعضی از شعرای عرب زبان

شیعه شناسی، پاییز ۱۳۸۷ - شماره ۲۳ علمی-پژوهشی (۲۴ صفحه - از ۱۹۹ تا ۲۲۲)


ادبیات در قلمرو شعر و شاعری در میان شیعیان از آغاز، مرتبتی بلند داشته است. شاید مهارت و توانمندی امامان شیعه در سرودن شعر و همچنین تشویق و تکریم آنها نسبت به شاعران متعهد و با اخلاص، انگیزه ای شد تا ابیات و سوگ سروده ها، برای کسب منافع مادی نباشد، بل برای رضایت خدا و دفاع از آل اله بر زبان آید؛ از سوی دیگر، جدال های سیاسی و شورشگری های انقلابی شیعیان در عصر اموی و عباسی، در گسترش و توسعه ادب شیعه مخصوصا در حوزه شعر و شاعری، نقش مهمی ایفا کرده است؛ به ویژه پس از حادثه عاشورا در کربلا و شهادت مظلومانه امام حسین (ع) و شماری از خاندان پیامبر (ص) روح حماسی شیعه در قالب نثر و نظم پرشور تجلی یافت؛ افزون بر آنکه مساله «غدیر» نیز در این میان جایگاه بلندی در ادب شیعه دارد و غدیریه های فراوانی در قرون اولیه اسلامی سروده شده است. در این مقاله، به نام چند تن از مرثیه سرایان پیشتاز و نمونه ای از شعرشان بسنده می شود.