آرمان هیأت - تاريخ سقاخانه‌ها در حرم امام حسين(ع)

مساله آب و عطش و سقايت از مفاهيمی است که از حضرت آدم(ع) تا محرم سال 61 هجری با شهر کربلا و وجود مقدس امام حسين(ع) عجين شده است.

به گزارش خيمه، مساله آب و عطش و سقايت از مفاهيمی است که از حضرت آدم(ع) تا محرم سال 61 هجری با شهر کربلا و وجود مقدس امام حسين(ع) عجين شده است؛ آن زمان که اولين روضه را جبرئيل امين برای آدم و حوا عليهماالسلام خواند تا اشارتی بر اهميت اين موضوع باشد.

روايت شده است که هنگامی که حضرت امام حسين(ع) با لشگر حر بن يزيد که تعداد آن بالغ بر يک هزار نفر بود همگی تشنه بودند و به محض اطلاع آن حضرت از اين امر به يارانش دستور داد به آنان آب برسانند، ايشان نيز يک مشک آب به دوش گرفتند و با دست مبارک خود به لشگر حر آب می‌دادند و همگی را سيراب کردند و به اسب‌هايشان نيز آب دادند.

و هنگامی که حضرت به آخرين نفر رسيد که (علی بن طهان المحاربی) نام داشت نمی‌دانست چگونه بايد مشک را به دست بگيرد و آب بر صورت او ريخت که در اين هنگام حضرت مشک را گرفتند و با دست مبارک خود نامبرده و اسبش را سيراب کردند.

اين روايت يادآور اخلاق بلند امام حسين (عليه‌السلام) در برخورد با دشمنان بود و از اين رو شيعيان آن حضرت نيز ايدۀ ايجاد سقاخانه برای پيروی از ايشان را الهام گرفتند تا ضمن سيراب کردن زائران آن حضرت به ياد تشنگی ايشان و اهل بيت و يارانش در روز عاشورا باشند.

تاریخ سقاخانه ها
سقاخانه جنوبی: اين سقاخانه در ورودی دروازه قبله قرار دارد و توسط احمد شکری، وزير عثمانی در سال 1361 هجری ساخته شد و در روز عاشورا با حضور عزاداران افتتاح شد وبه اين مناسبت مقداری شکر نيز در آب تانکرهای آن ريخته شد.

در قسمت جلويی سقاخانه هفده بيت شعر از عبد الباقی العمری که از اهالی موصل بود بر کاشی کربلايی آن نقش بسته است.

سقاخانه جنوب شرقی: اين سقاخانه به دستور مادر سلطان عبدالمجيد عثمانی در سال 1282 ساخته شده است و نظارت بر آن را به يک ناظر واگذار کرد که از اوقاف کربلا حقوق ماهيانه دريافت می‌کرد. عباس القصاب شاعر کربلايی نيز در اشعار خود تاريخ ساخت اين سقاخانه را ذکر کرده است.

سقاخانه حرم : روبه‌روی سقاخانۀ جنوب شرقی قرار دارد و توسط حاج حبيب الحافظ متوفی به سال 1295 ساخته شده است و املاکی برای تأمين هزينۀ سقاخانه و متوليان آن وقف نمود و خانه‌ای خريداری کرد و به صحن مطهر ملحق ساخت تا آرامگاه خانوادگی وی باشد.

سقاخانه دروازه قبله: يک تانکر در سال 1322 هجری برای عرضۀ آب به زائران در دروازه قبله قرار داده شد.

سقاخانه شمال شرقی: در داخل صحن مطهر روبه‌روی اتاق کارگران ودر نزديکی مناره العبد که در سال 1345 جهت توسعۀ حرم تخريب شده است قرار دارد و توسط متوليان وخادمان حرم اداره می‌شد.

سقاخانه باب‌الشهدا: در گوشۀ شرقی حرم مطهر قرار دارد يک حجره مزين به کاشی کربلايی آبی رنگ که اشعاری از سيدمرتضی الوهاب بر آن نقش بسته است و تاريخ ساخت آن که سال 1388 هجری بود. در اين شعر آمده است. اين سقاخانه در سال 1412 تخريب شده است تا پروژه توسعه منطقه بين‌الحرمين انجام گيرد.

امروزه بعد از سرنگونی حکومت بعث صدام، فرصت مناسبی برای توسعه همه‌جانبه حرم امام حسين(ع) وحضرت عباس(ع) پديد آمده است که نصب آب‌سردکن‌های متعدد در داخل صحن حرم و خيابان‌های اطراف حرم و بين‌الحرمين از فعاليت‌های صورت گرفته توسط آستان حرم امام حسين(ع) با همکاری برخی شرکت‌های ايرانی است.