اولین قدم‌ها برای تشکیل بنیاد رشد و توسعه رسانه‌های دینی

بنیاد برتر

گزارشی از نشست‌های خیمه با اساتید،صاحب نظران و مدیران درباره موضوع رسانه‌های دینی

1 آبان 1388 ساعت 0:34

گروه رسانه: نگاه دینی به پدیده‌های مختلف از دغدغه‌های عمومی بشر یا دست‌کم گروه در خور توجهی از انسان‌هاست که باورهای دینی و مذهبی تأثیر ویژه‌ای در نوع زندگی آنها دارد؛ به‌ویژه نسبت دین و فرهنگ دینی با فناوری‌های جدید، امروز یکی از مهم‌ترین مسائل آنهاست. در حوزه رسانه نیز سال‌هاست، دانشمندانِ مرتبط با رسانه، فرهنگ و دین، با علایق و انگیزه‌‌های متفاوت، به بررسی مسائل مشترکی رو‌آورده و به تأمل درباره ماهیت رسانه، فرهنگ دینی و هم‌نشینی و تضادهای احتمالی این دو پرداخته‌اند.


مدت‌ها پیش در پی گفت‌وگوهایی که با استادان و مشاوران خیمه داشتیم، ضرورت توسعه دانش نظری و کاربردی درباره نسبت تبلیغ دینی و رسانه مدرن ما را بر آن داشت تا تلاش‌های لازم برای تشکیل بنیادی تحت عنوان «بنیاد رشد و توسعه رسانه های دینی » با اهداف ذیل را در دستور کار خود قرار دهیم.

اهداف

- همکاری برای افزایش ضریب نفوذ و میزان اثرگذاری رسانه‌های عضو از طریق: استفاده از سیستم توزیع مشترک، تبادل آگهی، تبادل لینک، پوشش خبری عملکرد رسانه‌های عضو برگزاری نمایشگاه‌های دوره‌ای مشترک، انتشار ویژه‌نامه‌های مشترک و ...
- کمک به افزایش سطح کیفی رسانه‌ها از طریق: تأمین منابع انسانی متخصص، برگزاری دوره‌های آموزشی مشترک، به اشتراک‌گذاری منابع محتوایی و اطلاعاتی مشترک، برگزاری جشنواره رسانه‌های دینی و ...
- برجسته‌سازی اخبار و مطالب ارزشی و اسلامی از طریق پوشش خبری هم‌زمان و مناسب توسط همه رسانه‌های عضو
- کمک و هم‌یاری برای رفع مشکلات صنفی
عنوان پیشنهادی برای این کار، بنیاد «برتر» بود. اعضای پیشنهادی مجمع عمومی بنیاد، کلیه رسانه‌های دینی و مکتوب و غیر مکتوب را شامل بودند که در صورت تشکیل چنین بنیادی می‌توانند، از خدمات زیر بهره ببرند:

خدمات برنامه‌ریزی و مخاطب‌پژوهی:

- کمک به طراحی و تدوین سند چشم‌انداز، مأموریت، اهداف و راهبرد، ساختارها و آیین‌نامه‌های داخلی برای رسانه‌های عضو
- کمک به تعریف دقیق مخاطبان با استفاده از شیوه‌های علمی افکارسنجی و بر اساس روش‌های جامعه‌شناختی
- اخذ نظریات صاحب‌نظران و کارشناسان در حوزه تخصصی و همچنین علم رسانه و انتقال آن به مدیران رسانه
- برگزاری سمینارهای علمی-کاربردی دین و رسانه

خدمات آموزشی:

- آشنایی با استانداردهای نوین جهانی در عرصه ‌رسانه
- آموزش مدیریت رسانه
- آشنایی با فناوری‌های نوین رسانه
- آشنایی با مهم‌ترین رسانه‌های جهان به‌ویژه رسانه‌های دینی
- آشنایی با روزنامه‌نگاری نوین
- آشنایی با ژورنالیسم آنلاین
- برگزاری دوره‌های خبرنگاری و خبرنویسی
- آشنایی با مفاهیم و نظریه‌های مهم جهانی مانند: جهانی‌شدن، wsis، عصر اطلاعات و ارتباطات و ...
- برگزاری جشنواره رسانه‌های دینی
- برگزاری جلسات هم‌اندیشی با استادان و صاحب‌نظران

خدمات اقتصادی:

- به اشتراک‌گذاری تجارب رسانه‌ای عضو در زمینه‌های توزیع و جذب مخاطب
- راه‌اندازی سیستم توزیع مشترک برای مخاطبان خاص
- جذب حمایت‌های دولتی و مردمی
- راه‌اندازی سازمان آگهی‌های مشترک

خدمات تبلیغاتی:

- کمک به راه‌اندازی وب‌سایت‌های اختصاصی رسانه‌های عضو
- انتشار بولتن‌های اختصاصی بنیاد برای معرفی کامل اعضا و توزیع آن در همه همایش‌ها و سمینارهای مرتبط
- شرکت بنیاد در همه همایش‌ها و نمایشگاه‌ها با غرفه اختصاصی برای معرفی اعضا
- راه‌اندازی وب‌سایت بنیاد
- برگزاری نمایشگاه رسانه‌های دینی در سراسر کشور
- درج آگهی‌های مبادله‌ای در رسانه‌های عضو (تبادل لینک)
- پوشش اخبار و گزارش عملکرد رسانه‌های عضو توسط یکدیگر
و خدمات گوناگون دیگری از جمله:
- ایجاد کتابخانه تخصصی
- به اشتراک‌گذاری منابع انسانی
- به اشتراک‌گذاری منابع اطلاعاتی، سخت‌افزار و نرم‌افزار، توانمندی‌ها
- معرفی کارشناسان و صاحب‌نظران کمتر شناخته‌شده به دیگر اعضا

اولین نشست

به این منظور اولین جلسه بررسی پیش‌طرح تشکیل بنیاد رشد و توسعه رسانه‌های دینی (بنیاد برتر) ساعت ۱۰:۳۰، روز دوشنبه ۹/۶/۸۸ در دفتر ماهنامه خیمه در قم برگزار شد. در این جلسه:
- حجت الاسلام لاجوردی، مدیر مؤسسه انتشاراتی لیلـ‹‌القدر
- حجت‌ الاسلام عبدالله حسن‌زاده آملی، مدیر مسئول نشریه پوپک
- آقای غفاری، نماینده رادیو معارف قم
- حجت الاسلام علوی، نماینده مؤسسه تبیان قم
- حجت الاسلام احمد نجفی، دبیر انجمن وبلاگ نویسی دینی
حاضر بودند .در این جلسه که در آن همه استادان و کارشناسان حاضر، بر ضرورت تشکیل چنین بنیادی تأکید کردند، موارد زیر مصوب شد:

مصوبات:

- تعیین اهداف بنیاد به‌ طور مشخص و واضح در جلساتی که به منظور تدوین پیش‌طرح با حضور نمایندگان ثابت هر مؤسسه تشکیل خواهد شد
- تعریف دقیق رسانه دینی و به اتفاق نظر رسیدن در بین اعضاء
- تشکیل دبیرخانه موقت در مرکز مطالعات راهبردی خیمه و پی‌گیری ارتباطات لازم تا تدوین پیش‌طرح از طرف دبیرخانه
- تشکیل یک اتاق فکر برای تعیین وظایف دبیرخانه و نحوه اجرایی‌شدن مصوبات
- آسیب‌شناسی این موضوع که چرا تا به حال هیچ نهادی اهداف مورد نظر را پی‌گیری نکرده است و بررسی موانع احتمالی در ادامه فعالیت‌های بنیاد
- معرفی یک نماینده تام‌الاختیار برای هر مؤسسه
- بررسی مستند همه مؤسسات و نهادهایی که می‌توانند، در بنیاد عضو شوند و منطق عضوشدن هر مؤسسه

دومین نشست

به دنبال پی‌گیری‌های دوستان مسئول در مرکز مطالعات راهبردی خیمه، دومین جلسه در تاریخ ۲۷/۷/۸۸ با حضور ۱۰ نفر از استادان و کارشناسان ارتباطات و رسانه در سالن جلسات مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما برگزار شد. در این جلسه که آقایان دکتر سلیمی، خبازی، متقی‌زاده، حاج‌بابایی، آشتیانی، اسدی‌زاده، رجایی‌فر و بشیری حضور داشتند، به موارد زیر اشاره شد:
- این طرح بسیار ضروری است و مطبوعات کشور به آن نیاز دارند؛ اما باید فازبندی و از اقدامات کوچک و محدود آغاز شود. ابتدا باید چند رسانه با هم متحد شوند و سپس دیگران را نیز به حضور در بنیاد مجاب کنند.
- به فرض اگر همه اقدامات به صورت درست انجام شود، افق و چشم‌انداز طرح موجود مبهم است و باید مشخص شود، در تحقق اهداف در این پهنه رسانه‌ای متکثر چگونه می‌توانیم، تأثیر مطلوب داشته باشیم.
- باید بررسی کنیم که چگونه می‌توانیم، مصوبات این طرح را الزام‌آور کنیم و آیا مسئولان رسانه‌های دینی پایبند به این الزامات خواهند بود؟
- اهداف طرح اکنون بسیار نازل‌تر از یک بنیاد است و ما باید واژه توسعه رسانه‌های دینی را به تولید و توسعه رسانه‌های دینی تبدیل کنیم.
- سه مرحله باید در این طرح مد نظر قرار گیرد:
الف) خدمات رسانه‌ای، ب) هم‌سان‌سازی و هم‌افزایی، ج) قدرت‌سازی و کنترل قدرت

- برای موفقیت این طرح باید کسانی خود را برای این کار وقف کنند و با حضور در اتاق فکر بنیاد در یک فرایند زمانی طولانی، طرح را پی‌گیری کنند.
- پیشنهاد می‌شود با ایجاد یک سایت برای ارائه خروجی‌های رسانه‌های مختلف، به تبلیغ این رسانه‌ها و اطلاع‌رسانی و ارائه محتواهای این رسانه پرداخته شود و سپس رسانه‌ها را با توجه به لزوم وجود اتحاد به زمینه‌سازی برای حضور در مجمع عمومی ترغیب کنیم.
- باید بررسی کرد که آیا دیگران پیش از این در این عرصه گام نهاده‌اند و تلاشی برای گرد‌آوری رسانه‌ها داشته‌اند؟ اگر چنین است، به چه دلیل کار آنها عقیم مانده و به نتیجه نرسیده است؟

سومین نشست

سومین نشست بنیاد برتر در شانزدهمین نمایشگاه مطبوعات برگزار شد. در این نشست، رئیس مرکز مطالعات بین‌المللی دینی و استادیار دانشگاه تهران (دکتر یونس نوربخش)، دکتر علی جعفری (عضو هیئت علمی گروه ارتباطات و دین دانشکده معارف اسلامی دانشگاه امام صادق (ع) و مدیر مرکز مطالعات راهبردی خیمه (حجت‌الاسلام مرتضی وافی) به بیان دیدگاه‌های خود درباره چنین بنیادی پرداختند. همچنین مرتضی وافی با بیان اینکه در دنیای امروز آنچه بیش از پیش فضای فرهنگی، دینی و آیینی ما را رنج می‌دهد، دوری رسانه‌های آیینی از یکدیگر است که هریک به مثابه قطعه‌ای از یک جورچین عمل می‌کنند، تأکید کرد: «ممکن است، هریک از این قطعات در جای خود، قطعه‌ای زیبا، مطلوب و مورد قبول باشد و با یک درجه از مقبولیت به کار خود ادامه دهد؛ اما با وضع موجود، وقتی این قطعات را کنار یکدیگر می‌گذاریم، به یک تصویر کامل و دقیق از یک رسانه آیینی نمی‌رسیم.» وافی طرح تشکیل بنیاد برتر را یک اختراع فرهنگی نامید و تلاش برای ظهور و بروز یک جریان چندرسانه‌ای متناسب با نیازهای امروز جامعه را از وظایف این بنیاد دانست.

دکتر نوربخش در این جلسه سه مفهوم «رسانه دینی»، «دین رسانه‌ای» و «دین در رسانه» را از هم جدا کرد و پرداختن به این سه مفهوم را در بحث‌های آینده بنیاد ضروری دانست.

رئیس مرکز مطالعات بین‌المللی دینی ضرورت توجه به تأثیر چنین مسئله‌ای بر جامعه و بر خودِ نهاد دین را متذکر شد و شکل‌ دیگر گفتمان‌های مختلف دینی را از تبعات این فعالیت‌ها دانست.

سومین نشست بررسی پیش‌طرح بنیاد برتر در شانزدهمین نمایشگاه مطبوعات با سخنرانی دکتر جعفری پایان یافت. دکتر جعفری ضمن استقبال از این طرح با برشمردن ویژگی‌های جامعه ایران و با توجه به تمایزهای جامعه ایرانی با جوامع غربی تأکید کرد: «در کشور ما همه رسانه‌ها باید دینی باشند. یک رسانه می‌تواند، به موضوع ورزش و یا هر موضوع دیگری بپردازد؛ اما رویکرد آن می‌تواند و باید اخلاقی و دینی باشد.»


کد مطلب: 13170

آدرس مطلب: https://www.armaneheyat.ir/issue/13170/بنیاد-برتر

آرمان هیأت
  https://www.armaneheyat.ir