فرهنگ مظلوم و مظلومیت فرهنگی ۸
1 اسفند 1388 ساعت 0:01
آسیب‌شناسی و آسیب‌زدایی، دو مقوله مهم، کاربردی و مؤثر در فعالیت‌های فرهنگی به شمار می‌آید. گرچه همین عبارات گاهی جنبه‌های تزیینی و تشریفاتی نیز به خود می‌گیرند و صرفاً برای بزک موضوعات همایش‌ها، نشست‌ها و گفتمان‌ها به کار می‌روند، بازنگاهی به آنها، فارغ از هرگونه شعارزدگی و ملالت ناشی از تکرار بیش از حدِ این واژه‌ها خالی از لطف نیست.
۱. آسیب‌شناسی فرهنگ، خود نیازمند تخصص، آگاهی و نظارتِ دقیق و علمی فعالیت‌ها و رخدادهای فرهنگی جامعه است. گاهی مَثَل برخی دوستان دلسوز که بر پیکر نحیف و ناتوان فرهنگ می‌نشینند، مَثَل طبیبی است که درد مریضی را می‌داند؛ اما دوایش را نه یا می‌داند، درد دارد؛ اما اندازه‌اش را نه یا موضع درد را نه و ... خلاصه اوضاع فرهنگ و آسیب‌شناسی و آسیب‌زدایی مقولات فرهنگی همین است و ماجرای مثل‌آباد و رنجورهایی که نزد حکیم! می‌آمدند؛ همان که آخر کار به همه‌شان توصیه می‌کرد: «بادکش یادت نره!»
۲. آسیب‌شناسی و آسیب‌زدایی فرهنگی کاری است مقدس و مهم؛ ولی اخلاص و تدین، شرط لازم آن است. برخی از آنها که احساس می‌کنند، دغدغه فرهنگی و سری پرشور و دلی پرسوز دارند و از همین رو دایم خود را بر جایگاه‌های مدیریتی عرضه می‌کنند، مناسب است تا اذان بر بلندای پشت‌بام منزل بگویند؛ نه بر فراز مأذنه مسجد که خوش‌صدایی و خوش‌خلقی نیز شرط اذان و مؤذن است، همراه با اخلاص و افتادگی و خوش‌سیمایی!
۳. آسیب‌شناسی آسیب‌شناسی‌ها خود، داستان و حکایت مفصلی دارد که دخالت‌دادن دیدگاه‌های مخاطبان و عناصر تأثیرگذار بر تغییر روند فعالیت‌ها و برنامه‌های فرهنگی از جمله آنهاست. دیدگاه‌های مخاطبان از هر جنس، طیف، شأن و جایگاهی که باشند، صرفاً باید بر اساس روندی تعریف‌شده، وارد چرخه تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها شود.
رعایت‌نکردن این امر از سوی مدیران و متولیان فرهنگی، سردرگمی و پریشانی جدی‌ای را تحقق اهداف فرهنگی و حتی تدوین مبانی و ساختارهای آن باعث می‌شود؛ چه‌بسا گاهی برخی کسان ذی‌نفوذ و تأثیرگذار اهداف را به جای اشکال و برخی نواقص را به جای اهداف طرح کنند!
برخی شاخصه‌های فعلی مشروعیت‌بخشی به دیدگاه‌ها به‌ویژه در عرصه فرهنگ در واقع دیدگاه‌های شخصی و سلیقه‌ای بوده که مستقیم و بدون طی‌کردن فرایند اثربخشی بر مدیران فرهنگی اثر گذاشته و در تصمیم‌ها و تصمیم‌سازی‌ها بروز و ظهور می‌کند.
اداره دارد ...
مرتضی وافی
مدیر مرکز مطالعات راهبردی خیمه
کد مطلب: 13310
آدرس مطلب: https://www.armaneheyat.ir/issue/13310/فرهنگ-مظلوم-مظلومیت-فرهنگی-۸