آرمان هیأت - شاعران عقیده

«شاید نخست چنین پنداشته شود که شعر مذهبی مفهومی است روشن با مصداق‌هایی مشخص. عامه مردم و حتی بعضی خواص نیز، شعری را مذهبی می‌دانند که صرفاً در موضوع مناقب و مراثی معصومین سروده شده باشد. کسانی که نگرشی وسیع‌تر دارند، حوزه مضامین شعر مذهبی را گسترده‌تر در نظر می‌گیرند و شعرهایی را که درباره مناسبت‌های مذهبی و فرایض دینی است نیز در این محدوده جای می‌دهند و البته گاه نیز شعرهایی را که به طور مشخص در دفاع از اعتقادات مذهبی و بیان و شرح معارف دین سروده شده است.

با جمع این نگرش‌ها، می‌توان گفت ما غالباً شعری را که به نحوی موضوع مذهبی دارد، مذهبی می‌شماریم؛ حالا این موضوع می‌تواند ستایش یکی از بزرگان دین باشد، می‌تواند توصیف فرایض دینی باشد و یا شرح معارف دین. ولی با این‌که ما نیز برای سهولت از همین تعریف استفاده می‌کنیم، به خاطر داشته باشیم این دیدگاه چندان جامع نیست. ما یک دسته پنهان‌تر شعر مذهبی هم داریم، یعنی شعرهایی که موضوعی عام دارند و مشخصاً درباره یکی از بزرگان و یا فرایض دین سروده نشده‌اند، ولی نگاه شاعر به آن موضوع عام، از منظر دین بوده و متکی به معارف دینی.

به‌راستی همچنان که مذهب از انسان‌ها انتظار دارد در همه ابعاد زندگی خویش، دینی – یعنی طبق دستورهای دین – عمل کنند، این انتظار را نیز دارد که شعر سرودن آن‌ها نیز طبق همین دستورها باشد، یعنی با موضع دین. بدیهی است که هر شعری که شاعران با این معیار بسرایند، مذهبی خواهد بود.

پس تا این‌جا می‌توانیم گفت که ما عملاً دو نوع عملکرد شاعرانه داریم:
شعر سرودن برای دین و شعر سرودن طبق دستورهای دین؛ یا به عبارت دیگر، شعر با موضوع دینی یا شعر با موضع دینی.»۱

مرکز مطالعات راهبردی خیمه در نظر دارد، با برپایی جلسات شب شعر و نشست‌های ادبی، ضمن بررسی اشعار آیینی با دو محور «موضوعات دینی» و «موضع دینی»، زمینه تعامل استادان و شاعران جوان را فراهم کند و ان‌شاءالله گام مؤثری برای ارتقاء سطح کیفی این حوزه تأثیرگذار از ادبیات فارسی، بردارد. بدین منظور سرویس ادبیات آیینی ماهنامه خیمه قصد دارد با تشکیل انجمن شعر و ادب «شاعران عقیده»۲ بستر مناسب برای رسیدن به این مطلوب را فراهم کند؛ بنابراین از استادان، شاعران جوان و علاقه‌مندان دعوت می‌شود برای ثبت‌نام و حضور در جلسات انجمن با دفتر ماهنامه خیمه تماس بگیرند.

اساس‌نامه و شرح فعالیت‌های این انجمن بعد از برپایی چند جلسه با کمک اعضای ثابت، تنظیم و از طریق ماهنامه به اطلاع عموم خواهد رسید.
جلسات انجمن در دفتر ماهنامه خیمه واقع در تهران، میدان فردوسی، خیابان سمیه، نرسیده به خیابان استاد نجات‌اللهی، پلاک ۲۴۱ (ساختمان ۲۱۳ قدیم) تشکیل خواهد شد.
تلفن تماس: ۸۸۹۳۴۹۷۰-۰۲۱

پی‌نوشت:

۱- برگرفته از مقاله شعر مذهبی، بایدها و نبایدها به قلم محمدکاظم کاظمی از ماهنامه تخصصی شعر شماره ۶۳

۲- عنوان انجمن بعد از برگزاری چند جلسه و مشخص شدن اعضای ثابت، ممکن است تغییر کند.