آرمان هیأت - جلوه آزادگی

«جورج شكور»، شاعر و استاد ادبیات عرب در سال ۱۹۳۵ در جبل لبنان به دنیا آمد. وی پس از تحصیل به تدریس زبان و ادبیات عرب در مراكز و كالج‌های مختلف پرداخت. او چند مجموعه شعر دارد كه همگی تجدید چاپ شده‌اند.

آزاده غلامی: ویژگی شعرهای شكور كه او را از دیگر شاعران متمایز می‌كند، پایبندی به قالب‌های كلاسیك شعر عرب، به‌ویژه غزل‌های عاشقانه است. این شاعر لبنانی به جز شعرهای عاطفی، سروده‌هایی درباره وطن و اجتماع نیز دارد. منظومه «امام حسین (ع)» نیز یكی از كتاب‌های اوست. دو دیوان شعر وی به نام‌های «ملحمـ‹ الامام حسین (ع)» و «ملحمـ‹ الامام علی (ع)» هم به ترتیب در سال‏های ۲۰۰۲ و ۲۰۰۷ منتشر شده‏‌اند.

جورج شكور از نخستین كسانی است كه شعر مقاومت را در لبنان پایه‌گذاری كرده و همواره در مراحل گوناگون تاریخ معاصر سیاسی لبنان، پابه‌پای مقاومت و روند آزادی‌خواهی پیش آمده است. وقتی برای شرکت در نخستین همایش شاعران ایران و جهان، فروردین‌ماه سال ۸۹ به ایران سفر کرد، ماهنامه خیمه نیز فرصت را غنیمت شمرد و گفت‌و‌گویی اختصاصی با وی درباره اشعار علوی و عاشورایی‌اش انجام داد. آنچه می‌خوانید، خلاصه‌ای از پاسخ‌های او به سؤالات ماست.

همه درگیری‌های جهان بر سر هیچ و پوچ است. وظیفه هنرمندان و صاحبان قلم است که تلاش برای دستیابی به وحدت و یکپارچگی در کل جهان را سرلوحه اعمال خود قرار دهند. چطور می‌شود که انسان‌ها منبع بلاغت ادب و جهان را نشناسند و او را دوست نداشته باشند؟ چگونه می‌شود که شاعر که داشتن روحیه و طبع لطیف از ویژگی‌های اوست، نسبت به شخصیت‌ها و انسان‌های بزرگ تاریخ همچون علی(ع)-که یگانه جلوه بارز عدالت در جهان است- بی‌تفاوت باشد؟

محال است که هر انسانی چه مسلمان، چه مسیحی و ... آزاده باشد و این‌گونه فکر نکند و این‌همه خوبی‌ها و ارزش‌های امام علی(ع)را ندیده بگیرد. حضرت علی(ع)انسان شاخصی است که نمونه‌اش از ازل تا به ابد وجود نداشته و نخواهد داشت. نویسندگانی چون نیچه و جبران‌خلیل‌جبران نیز در عمر خود به دنبال شناخت حضرت علی(ع)بودند و به نظر من اگر شاعری آزاده باشد، فقط کافی است، برای یک‌بار نام مولای شیعیان را شنیده و صفات وی را شناخته باشد، بعد از آن به‌یقین به دنبال شناخت بیشتر خواهد رفت و تلاش می‌کند، این شناخت را به نوعی در شعرش جلوه‌گر کند.

امیرالمؤنین(ع)انسانی آرمانی است که از همه خواسته‌های دنیایی رهاست. ایشان مرد ایمان و عقیده است که صاحب حق و خلافتی بود که به ظلم از او گرفته شد؛ همچنین خلافت از امام حسین(ع)نیز به‌ زور گرفته شد. امام علی(ع)مردی پیرو حق و انسانیت بود. حق، عدالت، انسانیت، جوانمردی و آزادگی، همگی از صفات والای بشریت است و به فرقه یا مذهب خاصی اختصاص ندارد، بلکه برای همه مقدس و باارزش است؛ به همین دلیل انسانی که این صفات را داراست نیز متعلق به همه است؛ نه عده‌ای خاص.

من نیز به عنوان شاعر با همه انسان‌‌های مظلوم و انسان‌های شریفی که زیر سلطه ظلم قرار گرفته‌اند، همراه هستم و علیه باطل به‌شیوه خود و با قلم و زبان خود خواهم جنگید و معتقدم، اگر کسی طرفدار حق باشد، پروردگار او را یاری می‌کند؛ ولی اگر عده فراوانی با باطل باشند، به خواست خداوند نمی‌توانند تأثیری بگذارند.

برخی متعجب هستند، از اینکه چگونه مسیحی‌ای همچون من دوستدار اهل بیتِ مسلمانان است و در ارادت به آنان شعر می‌گوید. در پاسخ به این عده می‌گویم، به جای پرسیدنِ چنین سؤالی از من، بهتر است از مسلمانان بپرسید که چرا این‌گونه درباره ارادت‌های ما صحبت می‌کنند. چرا درباره شعرگفتن شاعری مسیحی برای کسی که ابرمرد تاریخ است و پسرش که خدا او را خونِ خود نامیده، تعجب می‌کنند؟

امام حسین (ع)، آزادمردی که خود و همه نزدیکان خود را برای آرمان و هدفش که همان دفاع از حق بود، در راه خدا فدا کرد تا به همه انسان‌های جهان، ظلم‌ستیزی و مبارزه علیه باطل را نشان دهد. من نیز پس از آنکه از امام حسین(ع)از طریق برخی مطالعات خود، شناخت پیدا کردم و با کمک و لطف الهی به سرودن شعر درباره این بزرگوار پرداختم تا انسان‌ها بدانند، همه ادیان مشترک‌اند و ضد ظلم و ظلم‌ستیزی بکوشند.

امروز نیاز است که نگاه‌ها عوض شوند و جهانیان دریاب‌اند که درد همه انسان‌ها درباره این موضوع مشترک است و مسیحیان از مسلمانان جدا نیستند