آرمان هیأت - ستاره ای بدرخشید و ماه مجلس شد

حضرت حجت ابن الحسن المهدی، امام عصر(عج) دوازدهمین پیشوای معصوم، در نیمه شعبان 255 ه . ق در شهر سامرا دیده به جهان گشود. در چنین روزی خورشید حقیقت ولایت و امامت در نگاه ره‌یافتگان حریم وصال تجلی یافت و شعبان ماه تمام خویش را در آسمان هستی در تلألو دید...

شماره هفتم ماهنامه خیمه - شعبان المعظم 1424 - مهر1382

حضرت حجت ابن الحسن المهدی، امام عصر(عج) دوازدهمین پیشوای معصوم، در نیمه شعبان 255 ه . ق در شهر سامرا دیده به جهان گشود. در چنین روزی خورشید حقیقت ولایت و امامت در نگاه ره‌یافتگان حریم وصال تجلی یافت و شعبان ماه تمام خویش را در آسمان هستی در تلألو دید...

چگونه نام برم از تو..؟!

او، هم‌نام پیامبر اسلام است و هم کنیه ی ایشان. این که نهی ائمه اطهار از ذکر نام مخصوص آن حضرت ( م. ح. م. د) یک اقدام مقطعی و مربوط به دوران غیبت صغری(دوره تماس نواب خاص با آن حضرت و شیعیان) بوده یا این که تا هنگام ظهور ایشان ذکر این نام حرمت دارد، در میان علمای شیعه اختلاف وجود دارد.

از جمله القاب آن حضرت « حجت»، « قائم»، « خلف صالح»، « صاحب الزمان»، « بقیه الله» و مشهورترین آنها« مهدی» می باشد.

من خدمتگزار اویم!

پدرش پیشوای یازدهم، حضرت امام حسن عسگری(ع) و مادرش بانوی گرامی عالم، « نرجس» است. فضیلت و معنویت او آنچنان « حکیمه»، خواهر امام هادی(ع) را شیفته ی خود کرده بود که با وجود بهره‌مندی از فضائل، « نرجس خاتون» را سرآمد و سرور خاندان خویش، و خود را خدمتگزار او می نامید.

دوران زندگی حضرت

ازآنجا که حکومت سفاک عباسی، در صدد یافتن فرزند امام حسن عسکری و کشتن او بود، تولد و زندگی او کاملاً مخفی و دور از چشم مردم – و حتی شیعیان – صورت گرفت.

پنج سال اول زندگی آن حضرت – که حضرت امام حسن عسکری در حال حیات بودند – افرادی خاص و شیعیان ناب آن حضرت ، در فرصتهای گوناگون توفیق تشرف به محضر ایشان را می یافتند؛ نمونه ای از آن را حسن بن ایوب بن نوح – از وکلای حضرت امام هادی(ع) – نقل نموده است:

« برای پرسش از امام حسن عسکری درباره امام بعد از ایشان به محضر آن جناب رفتیم. امام فرمود: « می خواهید از حجت و امام بعد از من بپرسید!» گفتیم: « بلی!» در این هنگام پسری نورانی که شبیه ترین مردم به امام حسن عسکری(ع) بود – وارد شد. حضرت با اشاره به ایشان فرمود: « این امام شما بعد ازمن و جانشین من در میان شماست. فرمان او را اطاعت کنید و پس از این، اختلاف نکنید که در این صورت هلاک می شوید و دینتان تباه می شود...»

غیبت صغری

حضرت بعد از این دوره پنج ساله پس از شهادت پدر بزرگوارشان و رسیدن به امر الهی امامت، به ضرورت زمان، غیبت صغری را آغاز نمودند. در این دوران، که 69 سال طول کشید، توسط چهار نائب خاص با مردم در تماس بودند. در این دوران، شیعیان می توانستند به وسیله نواب امام، مسائل و مشکلات خود را به عرض امام(ع) برسانند و نیز توسط آنان پاسخ خود را به عرض امام(ع) برسانند و نیز توسط آنان پاسخ خود را دریافت دارند. این دوره در حقیقت، دوران آماده‌سازی شیعیان برای غیبت کبری بود که طی آن، ارتباط شیعیان با امام(ع) در همان حد نیز قطع شد و مسلمانان موظف شدند در امور دینی به نائبان عام آن حضرت، یعنی فقهای واجد شرایط رجوع کنند.

نواب خاص آن حضرت

1- ابو عمرو، عثمان بن سعید عمری

2- ابوجعفر، عثمان بن سعید عمری

3- ابوالقاسم، حسین بن روح نوبختی

4- ابوالحسن، علی بن محمد سمری

چند روز پیش از وفات او، توقیعی از ناحیه امام به این مضمون به وی صادر شد:

« ای علی بن محمد سمری! خداوند در سوگ فقدان تو پاداش بزرگی به برادران عطا کند. تو تا شش روز دیگر ازدنیا خواهی رفت؛ کارهایت را مرتب کن و هیچ کسی را به جانشینی خود مگمار. دوران غیبت کامل فرا رسیده است و من جز با اجازه خداوند متعال ظهور نخواهم کرد و ظهور من پس از گذشت مدتی طولانی و قساوت دلها و پر شدن زمین از ستم خواهد بود. افرادی نزد شیعیان من، مدعی مشاهده من(1) خواهند شد؛ آگاه باشید که هرکس پیش از خروج « سفیانی»(2) و « صیحه آسمانی»(3) چنین ادعایی کند، دروغگو و افترا زننده است و هیچ حرکت و نیرویی جز به خداوند عظیم نیست».

چرا غیبت؟!

در زمینه علل و اسباب غیبت، روی سه موضوع مهم، تکیه شده است:

الف) آزمایش مردم

در اثر غیبت حضرت مهدی(عج)، گروهی که ایمان استواری ندارند، باطنشان ظاهر می گردد و دستخوش شک و تردید می شوند و نیز کسانی که ایمان در اعماق قلبشان ریشه دوانده، به سبب انتظار ظهور و ایستادگی در برابر شدائد و سختی‌ها پخته‌تر، فرهیخته‌تر و شایسته‌تر می شوند. بنابراین همگان در امر غیبت به نحوی خاص آزمایش می شوند.

در سخنان پیشوایان اسلام، از غیبت حضرت به عنوان سخت‌ترین آزمایش‌های الهی یاد شده است.

ب) حفظ جان امام

در حقیقت، به واسطه غیبت، جان امام دوازدهم از قتل در امان مانده است، چرا که اگردر همان آغاز زندگی، آن حضرت درمیان مردم ظاهرمی شد، توسط عوامل حکومت به شهادت می رسید.

ج) آزادی عمل و رهایی از امر بیعت با طاغوت‌های زمان

« حسن بن فضال» گوید: « امام هشتم فرمود: گویی شیعیانم را می بینم که در هنگام مرگ سومین فرزندم(امام حسن عسکری(ع)) در جست و جوی امام خود، همه جا را می گردند اما او را نمی یابند. عرض کردم: چرا غائب می شود؟

فرمود: برای این که وقتی با شمشیر قیام می کند، بیعت کسی در گردن وی نباشد!

پی نوشت:

1- ظاهراً مقصود حضرت، ادعای افراد در ارتباط با آن حضرت، به عنوان نائب خاص می باشد.

2 و 3- از علائمک خاصی است که در آستانه ظهور امام، رخ خواهد داد.

آغاز غیبت کبری

* 15 شعبان سال 329 ه . ق، رحلت آخرین نائب

شیخ جلیل معظم « ابوالحسن علی بن محمد سمری» آخرین نائب از نواب اربعه امام عصر – وفات کرد. در حقیقت این سال پایان دوره هفتاد ساله غیبت صغری و چنین روزی، ابتدای غیبت کبرای حضرت ولی عصر(عج) نیز می باشد. خداوند توفیق صبر و انتظار واقعی را به شیعیان آن حضرت عنایت فرماید.

در توقیع شریف عسکری است برای « علی بن بابویه قمی» که:

« بر توباد صبر و انتظار فرج، به درستی که رسول – که درود خدا بر او و اهل بیتش باد – فرموده است که برترین اعمال امت من، انتظار فرج می باشد».

وقایع الایام، ص 348