تورکجه خیمه
داود بهلولی
1 مهر 1384 ساعت 7:30
بودور علی بن ابی‌طالب‌ین وصیت ائتدیگی: وصیت ائدیر کی شهادت وئریر کی آللاهدان باشقا آیری بیر تانری یوخدور. بیردیر و شریکی یوخ. و محمد (ص) آللاهین بنده‌سی و اونون پیغمبری‌دیر و اونو هدایت و حق دین ایچین گؤندریبدیر کی بوتون دین‌لره غالب ائتسین. گرچی مشرکلر خوشلامیالار.
شماره 21 ـ رمضان 1426 ـ مهر 1384
توسل
حضرت علی علیه‌السلامین وصیت نامه‌سی‌نین قیسسالمیشی
بسم الله الرحمن الرحیم
نامازیم، عبادتیم و اؤلوموم، شریکی اولمایان رب العالمین، آللاه ایچین‌دیر. من بو مطلبه امر اولونموشام و من تسلیم اولانلاردانام.
ای حسن، سنی و بوتون اولادلاریمی و اهل بیتیمی و مؤمنلردن اولان هر کیمی کی منیم بو یازدیغیم اونون الینه چاتیر؛ آللاهین تقواسینا وصیت ائدیرم. اسلامی قبول ائتمه‌میش دنیادان گتمه‌یین. هامینیز آللاهین ایپیندن دوتون و داغیلمایین. من پیغمبردن ائشیتدیم، بویوردو: «انسانلارین آراسین سازلاشدیرما، آرتیق ناماز و اوروجدان یاخشی‌دیر و انسانلار آراسیندان، کینه و فسادی آرادان آپارار» و آللاهسیز؛ گوج اولماز.
قوهوملاریزا توجه ائدین و اونلار ایله رابطه قورون کی آللاه، سیزه، حسابی هاسات ائتسین. سیزی آللاها آند وئریرم، یتیملری نظره آلین.
امر معروف و نهی منکری ترک ائتمه‌یین. اگر بونو ترک ائتسز، آللاه سیزین ایشلریزی شرورلارا تاپشیرار و دعالاریزی مستجاب ائتمز.
آللاه سیز «اهل بیت»ی حفظ ائتسین. سیزی آللاها تاپشیریرام. والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته.
باش سؤز
عزیز اوخوجولار! الیزده‌کی «خیمه»ده، «تورکجه خیمه»نین اوچونجو سایی‌سینی سیزه تقدیم ائدیریک.
بو آی«باش سؤز»ده، یعنی«سرمقاله»ده؛ سیزین ایچین، تورکجه خیمه‌یه گؤره بیر قیسسا توضیح ائده‌جگم.
خیمه مجله‌سینین محترم مدیر مسؤولو جناب«مرتضی وافی» اجازه‌سی و مساعدتی ایله «تورکجه خیمه» ایشه باشلادی.
چالیشیریق، تورک دیلینده، مذهبی هیئتلر، حسینچیلر و مؤمن تورک وطنداشلاریمیزا؛ معصوملار و خصوصاً امام حسین (ع) ـا گؤره، مختلف مذهبی مطلبلر تقدیم ائدک. سعی ائتمیشیک، یازیلاریمیزین دیلی، چوخ ساده و همه فهم اولسون. یعنی کم سوادلاردان، دانشگاه تحصیلاتی آلانلارا کیمی، هر کس بونلاری اوخویوب دوشونه بیلسین. اونا گؤره‌دیر کی دیلین چوخ ادبی اسلوبونا توجه ائتمیریک.
هر آی، بو ایکی صحیفه‌ده، نئچه ستون ایله اوز اوزه گلرسیز. آشاغیدا، هر ستون ایچین قیسسا بیر توضیح وئریریک.
توسل: بو ستوندا، حدیث و روایتلر ایله، اورکلریمیزی معنویت ایله معطر ائدیریک.
باش سؤز: بو ستون، سرمقاله‌میزدیر. هر آی، تورکجه خیمه‌نین مسؤولو، بو ستوندا، سیز ایله بعضی سؤزلری آرایا قویار.
قاراپرچم: سیزه متعلق‌دیر. گؤندردیکلریز مطلبلر، سیزین آدیز ایله، بو ستوندا چاپ اولار.
حسینچیلر: بو ستوندا، مداحلار، واعظلر و دین حوزه‌سینده چالیشانلار ایله دانیشیب، سیزی اونلار ایله تانیش ائدریک.
بئشیک: اوشاقلار ایچین‌دیر. بو ستوندا حکایه، شعر و مختلف مطلبلر ایله، اوشاقلاریمیزی، معنویت ایله تانیش ائدریک.
اوخشامالار: بؤیوک مذهبی شاعرلرین، قدیم زاماندان ایندییه‌دک، مذهبی، دینی و اماملار ایچین دئدیکلری شعرلری و اونلارین بعضی‌سینین بیوگرافی‌سین، بو ستوندا اوخویا بیلرسیز.
هیئتیمیز: اؤز شهر و یا کندلریزین، هیئتلرینین تاریخچه‌سی و اونلارین فعالیتلرینی، یازیب بیزه گؤندرین.
شاخسی: هر قوم و طایفه‌نین، مختلف مذهبی و دینی رسم و رسوماتی و مراسملری واردیر. بو ستوندا، تورک خالقینین بئله دینی و مذهبی رسملری ایله تانیش اولاریق.
حسینچیلر
منبره کی چیخار، زامانین گئچمه‌سی بیلینمز. سؤزلری او قدر شیرین و اورگه یاتان‌دیر کی منبر آیاغیندا اوتوران قوجا، جاوان، کیشی و آروادی، سؤزلرینه جذب ائدر.
«حجت الاسلام و المسلمین اسدالله جوانمرد»، 1318 ده میانه‌نین، «غریب دوست» کندینده دنیایا گلدی. کندلرینده بیر چوخ روحانی و مکتبدار وار ایدی. اونلار، اونون استعداد و حافظه‌سینی گؤرندن سونرا، اونو تشویق ائتدیرلر کی روحانیت درسینی اوخوسون. بونا گؤره تبریزه گئدیب، طالبیه مدرسه‌سینده روحانیت درسی اوخوماغا باشلادی. منبری‌ده نئچه ایلدن سونرا باشلادی. نئچه آی‌دا محترم مرجعلرین بیریسی طرفیندن، تبلیغ ایچین تورکیه‌ده قالدی و سونرا بعضی چتینلیکلره گؤره ایرانا قاییدیب، قم شهرینده ساکن اولدو. ارومیه شهرینه تبلیغ ایچین گئدنده ده ارومیه‌نین رادیوسوندا، تورک دیلینده، مذهبی برنامه‌لر اجرا ائدردی.
«حجت الاسلام جوانمرد»ین «غم دریاسیندان بیر دامجی» کتابی منتشر اولوب و تورکجه دیوانی‌دا چاپا حاضردیر.
- حاج آقا، خالق سیزین منبرلریزه نه ایچین علاقه گؤستریرلر؟
بونا گؤره کی، ایسته‌میشم خالقین آنادیلینده و اونلارین فهم‌لریجه دانیشام. پیغمبرین رسمی بو ایدی کی خالقین اؤز دیلینده و سطحینده دانیشاردی. وقتی بیر واعظ، آغیر و ادبی دانیشیر، خالق بیلمز کی او کلمه و سؤزلری دوشونه یا سؤزون اصلین و واعظین منظورون دوشونه. منبری‌نین دیلی گرک، ساده و ائشیدنین سطحینده اولا.
- سیز تورک دیلینی، اصوللو و متین دانیشیرسیز. نه جور بو مرتبه‌یه چاتدیز؟
بیر بو کی سعی ائتمیشم، آنادیلیمی یادیمدا ساخلایام و اونو فارس دیلینه قاتمیام و ایکینجیسی بو دور کی، تورکیه سفریم، منه اؤز آنادیلیمده ثابت قالماقدا آرتیق اثر قویدو.
- توصیه‌ز تزه چالیشان، مداحلار و واعظلره نه‌دیر؟
من«آیت الله صدوق مؤسسه»سینده تبلیغه گئدن طلبه‌لره، بیر ایل«فن تبلیغ» درسی دئمیشم. توصیه‌م اونلارا، همیشه، بو ایدی کی اوّلاً صداقت ایله دانیشین. ائله کی مخاطب، احساس ائتسین، سیز اونلارا اورک یاندیریرسیز. اونا گؤره دانیشیغیزدا ائشیدنلره توهین‌لی، یامان‌لی و اهانت‌لی سؤز دئمه‌یین. اونلارین اؤز دوشوندوکلری دیلده دانیشین. گؤرون کی مجلس اوزون دانیشماغا مناسب‌دیر یا قیسسا دانیشماغا. سؤزلریز، واقعی اسلام ایله منطبق اولسون. معتبر کتابلاردا، اوخودوقلاریزی دئیین. دانیشاندا مجلسین عفّتی حفظ اولسون. چونکی بعضی شئیلر، حق اولسادا گرک هر یئرده دئییلمیه. اؤزگه تحریکی ایله دانیشمایین. مثلاً بیر خاص بیر شخص، بیر غرض ایله، ایسته‌ییر کی خاص بیر سؤز منبرده دئییله. عموم تورک دیللی واعظلره‌ده توصیه ائدیرم کی، محیط اونلارا اثر قویمویا و اؤز تورک دیللرینین مستقل اولماسینی خالقا بیلدیرسینلر. تورک دیللی واعظلر، دانیشاندا خاص اصطلاحلاری کنارا قویوب، همیشه‌لیک دانیشان کیمی عادی و اؤز آنادیللرینده دانیشسینلار.
- بوگونوموزده، وعظ و مداحلیق، نه وضیعیت‌ده‌دیر؟
مداح اصولاً گرک اهل‌بیت‌ین مصیبتینده یا فضیلتینده اولان شئیلری دئیه. ایندی مداحلیق تقریبا اوخشامایا بنزه‌ییر. یعنی مداحلیق اهل بیت یولوندان چیخیب، اؤلو صاحبینین اوخشاماسینا یئتیشیر. اسلامدا بو ایش مکروه‌دور.
بیرده هر شاعرین شعرین اوخوماق صلاح دئییل. شعرلر گرک معتبر مقتل کتابلاریندان و عاشورانین واقعیتی ایله منطبق اولا. یاراشماز کی اماملار ایچین خیالپردازلیق اولا. مداحلار، چوخو، مرثیه یوخ، شعر اوخومالیدیلار. بیر مداح یوخودا گؤردو کی اؤز دیشیله امام حسین(ع)ین بدنین دیدیر و یئره تؤکور. بیر عارفدن سوروشدو. عارف دئدی لابد یالان مرثیه اوخورسان. پس مداح مادام کی مقتل اوخوماییبدیر، گرک شعر اوخویا نه مرثیه.
- معصوملاردان ایندییه‌دک بیر توجه و لطف گؤرموشوز؟
هن، من منبردن آیری، هئچ بیر ایشده موفق اولمامیشام. گرچی بو ایشلرین بعضیسی روحانیته‌ده ارتباطی وار ایدی و من همیشه منبر ایشینده موفق اولموشام. اونا گؤره فکر ائدیرم آللاه ایسته‌ییب کی من فقط منبر ایشینده اولام.
- آخیردا بیر سؤزونوز اولسا بویورون؟
منبرچیلره و مداحلارا توصیه ائدیرم کی آللاهی نظرده آلسینلار و سؤزلرینده دینین صلاحینا، دنیا صلاحیندان آرتیق امتیاز وئرسینلر و خالق، او مداحلاری چاغیرسینلار کی دین دردلری، دنیا شهرتی طلبیندن آرتیق اولا.
کد مطلب: 9679
آدرس مطلب: https://www.armaneheyat.ir/issue/9679/تورکجه-خیمه