در این نشست که به همت گروه تاریخ تشیع پژوهشکده تاریخ پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی‌ و با حضور اساتید، طلاب و دانشجویان در مرکز همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد، دکتر سید احمدرضا خضری استاد دانشگاه تهران و رایزن فرهنگی سابق جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا در خصوص وضعیت مسلمانان و شیعیان در اندلس از آغاز تا کنون و مشکلات مسلمانان به ویژه شیعیان در این منطقه سخن گفت.

دکتر خضری، ‌استاد رشته تاریخ و عضو هيأت علمي دانشگاه تهران است و تألیفاتی در زمینه تاریخ اسلام و تشیع دارد. وی با اشاره به سابقه تاریخی اندلس و جایگاه شیعیان در آن منطقه گفت: پس از استقرار دولت بنی‌عباس، شیعیان به غرب اسلامی رانده شدند. از سویی هم امویان اندلس با توجه به دشمنی دیرینه با شیعیان، به آنان اجازه حضور در آن منطقه را ندادند و حتی با ادریسیان و فاطمیان به شدت مقابله می‌کردند.

وی ادامه داد: سه قیام متمایل به شیعه هم در آن دوره رخ داد که به شکست انجامید. مدتی بنوحمود با گرایش تشیع زیدی در آنجا حکومت کرد ولی دوام چندانی نیافت و در مجموع، شیعه نتوانست در آنجا ریشه بدواند. با این حال در زمان حضور بنی‌حمود، ادبا و شاعرانی از شیعه ظهور کردند که مشهورترین آنان ابن ابار صاحب مقتل امام حسین(ع) است ولی با او برخورد کردند و سرانجام او را به شهادت رساندند. از زمان سلطه دوباره مسیحیان بر اندلس و مسلمان ستیزی شدید آنان، دیگر نه تنها شیعه که هیچ مسلمانی در اندلس جای نداشت.

دکتر خضری آمار غیر رسمی مسلمانان امروز اسپانیا را حدود یک و نیم میلیون نفر دانست که جمعیت کمی از آنان شیعه هستند. شیعیان که جمع زیادی از آنان ایرانی‌اند، متأسفانه به مسائل مذهبی چندان پای‌بند نیستند و امکاناتی هم برای اظهار وجود یا اجرای برنامه‌های مذهبی خود ندارند. در شرایطی که وهابیون عربستان، مساجدی عظیم و با امکانات و هزینه‌های فراوان در شهرهای مختلف دارند،‌ اجتماع شیعیان در حسینه‌ای برگزار می‌شود که زیرزمین ساختمانی در مناطق پایین شهر است و آن هم با مشکلات مالی روبروست.

وی گفت: «هر چند مردم اسپانیا نسبت به مسلمانان حساسیت منفی دارند ولی همچنان جای کار هست به شرط آنکه برخوردها واقعاً با اخلاق اسلامی صورت گیرد.»
رایزن سابق ایران در اسپانیا از بزرگان حوزه و متولیان امور دینی و فرهنگی خواست به مشکلات شیعیان اسپانیا توجه بیشتری داشته باشند.

آرمان هیأت