آرمان هیأت - جاوید: «ترانه»های سوگواری «نوحه» نیستند

فرهنگ: یک پژوهشگر موسیقی، به نبودن تعریف جامع و دقیقی از مقوله نوحه‌خوانی اشاره کرد و گفت: اغلب جوانان تفاوت نوحه و ترانه‌های سوگواری را نمی‌شناسند.

هوشنگ جاوید، پژوهشگر موسیقی به غفلت از هنر موسیقی اصیل در مراسم عزاداری اشاره کرد و گفت:«بی‌تفاوتی مسئولان به موسیقی مذهبی در عزاداری‌ها و آیین‌های مختلفی چون تاسوعا وعاشورا طی چند دهه گذشته موجب ایجاد یک اشتباه تاریخی در جامعه و بد تفهیم شدن موسیقی معنوی بین نسل جوان شده است.»

وی در ادامه افزود:«یکی از مشکلات موجود در عرصه موسیقی مذهبی به خصوص موسیقی عاشورایی این است که متاسفانه هنر موسیقی دغدغه سیاستگذاران فرهنگی نیست و مشکلاتی از این دست در انواع دیگر موسیقی مانند موسیقی دستگاهی، موسیقی نواحی، موسیقی کلاسیک و حتی موسیقی پاپ هم تاثیر مخرب گذاشته است. از سوی دیگر، حمایت‌های نابجا از برخی محصولات موسیقایی که به نام موسیقی عاشورایی مجوز می‌گیرد و روانه بازار می‌شود به این مسئله دامن زده است.»

این پژوهشگر همچنین خاطرنشان کرد:«بخش عظیمی از فرهنگ موسیقایی به نام موسیقی مذهبی در کشور ما وجود دارد که ظرفیت‌های آن هنوز شناخته نشده است و همین عدم شناخت مقوله نوحه‌خوانی را در مسیر انحرافی قرار داده است. به این معنا که در فرهنگ موسیقایی ما ترانه‌های سوگواری وجود دارد که این ترانه‌ها در سوگ‌های عشایری و قبایلی خوانده می‌شود، مثل «راوراو» که در مراسم سوگ عشایر لر خوانده می‌شود یا آیین «چمرخوانی» کردها که در آیین سوگ طایفه‌ای برای از دست دارد بزرگان قوم با سورنا و دهل اجرا می‌کنند و حالا با نگاهی گذرا به ترانه‌های سوگواری و با توجه به نیازی که به اینگونه ترانه‌ها در جامعه حاکم است متوجه می‌شویم که این ترانه‌ها به نادرست به الگوهایی برای نوحه خوانی تبدیل شده‌اند.»

وی افزود:«به دلیل عدم پژوهش مناسب الگوهای درستی برای جامعه به وجود نیامده است و همین مسئله آسیب جدی به پیکره آیین عاشورا وارد کرد و به همین دلیل است که در حال حاضر جوانان فکر می‌کنند ترانه‌های سوگواری می‌توانند به عنوان نوحه استفاده شود و این غلط است.»

جاوید در پایان گفت:«البته ناگفته نماند کم دانشی برخی نوحه گران نسبت به مسائل نوحه‌خوانی و پشتوانه‌های دانش مذهبی و فرهنگی باعث به وجود آمدن آسیب‌هایی این چنینی شده است و وجود چنین مسائلی حاصل بی‌تفاوتی مسئولان نسبت به بازشناسی فرهنگ‌ها و بازآموزی آنها در زمینه موسیقی است.»