آرمان هیأت - تلويزيون نتوانسته واقعه كربلا را به صورت يك الگوی موثر بنماياند

تلويزيون نتوانسته واقعه كربلا را به صورت يك الگوی موثر بنماياند

یک کارگردان تلویزیون گفت: برشمردن وقايع عاشورا الزامی است، اما تاكيد دائمی بر اين مقوله اشتباه است، مگر اين كه بتوانيم محتوا و پيام عاشورا را در قالب فيلم‌های معاصر لحاظ كنيم.

به گزارش خیمه، داوود موثقی در رابطه با برنامه‌های تلويزيون بالاخص در ايام سوگواری مذهبی گفت: برنامه‌های مناسبتی بايد دارای ويژگی‌های خاص و متنوع باشد، ولی حضور افراد ثابت چه به عنوان بازيگر و چه به عنوان نويسنده و كارگردان و تهيه‌كننده سبب شده برنامه‌های تلويزيونی به سمت يكنواختی برود.

وی ادامه داد: عناصر ثابت در ميزانسن‌های شبيه به هم يكنواختی ايجاد می‌كند كه اين يكنواختی سبب ايجاد دافعه می‌شود. از نظر من وجود تنوع نكته بسيار مهمی است كه باعث ايجاد زيبايی در كارها می‌شود و بايد مورد توجه ويژه قرار گيرد.

موثقی افزود: در اين‌صورت است كه جنبه‌های كاربردی يك برنامه تلويزيونی بيشتر نمود خواهد كرد و در عمق و ريشه دادن به باورهای مردم و الگوسازی برای آنها بسيار موثر خواهد بود.

این کارگردان تلویزیون با بيان اين كه در تلويزيون تلاش موثری در رابطه با از بين بردن باورهای غلط رايج در ميان مردم ديده نمی‌شود گفت: در ساختن يك برنامه تلويزيونی يا راديويی بايد يك نگاه سالم و سازنده و واقع‌بينانه، همراه با هدف توهم‌زدايی از اذهان مخاطب وجود داشته باشد.

موثقی ادامه داد: تلويزيون نتوانسته واقعه كربلا را به صورت يك الگوی موثر بنماياند، زيرا همواره درگير تكرار بوده است. همه تاريخ را بارها و بارها خوانده‌اند، با تكرار روايات تاريخی نمی‌توان چيزی به باورها و ديدگاه‌های مردم افزود مگر آنكه بخواهيم با تكرار روايی اين وقايع تاريخی در قالب يك نمايش يا يك درام، اثر مضاعف ايجاد كنيم.

وی همچنين افزود: يكنواختی و تكرار برنامه‌ها، فيلم‌ها و سريال‌های تلويزيون در ايام مناسبتی بيشتر به چشم می‌خورد، ولی به نظر من هر چقدر هم يك كار قوی و جذاب باشد تكرار آن مخاطب را خسته و دلزده می‌كند. هرگز امكان ندارد كه مخاطب خواهان اين باشد كه هر ساله يك سری برنامه‌های تكراری را دوباره ببيند.

اين كارگردان تلويزيونی در مورد واقعه عاشورا و بازتاب آن در برنامه‌های صدا و سيما گفت: واقعه عاشورا دارای ابعاد گوناگونی چون احساسی، سياسی و اعتقادی است و اگر فيلمسازان و برنامه‌سازان بخواهند از تفكرات موجود در ابعاد گوناگون واقعه عاشورا در كارهای معاصر استفاده كنند بسيار مفيد و موثر خواهد بود.

وی ادامه داد: متأسفانه خصوصاً در زمينه كارهای مذهبی، مميزی‌ها و حساسيت‌ها شديدتر است و محدوديت‌های بسيار سبب شده كه هر فيلمسازی اجازه ورود به اين عرصه را نداشته باشد. همانطور كه می‌بينيم يك تعداد افراد خاص هستند كه همواره اين‌گونه كارها را انجام می‌دهند و هر كسی به سوی اين قبيل برنامه‌سازی‌ها نمی‌رود. قطعاً علت آن عدم اعتقاد عميق مذهبی ساير برنامه‌سازان و فيلم‌سازان نيست بلكه محدوديت‌های موجود دليل اصلی چنين مسئله‌ای است.

داود موثقی گفت: متأسفانه نگرش مسوولان امر به مسئله عاشورا سطحی است. مملكت ما يك مملكت اسلامی است و همه به مسائل دينی اعتقاد دارند و همه فيلمسازها نيز علاقمند به ساخت فيلم‌هايی با مضامين مذهبی هستند، ولی بايد ديد چه انگيزه‌ای سبب شده كه نگاه به عاشورا اينگونه سطحی باشد و به عمق مسائل پرداخته نشود به گونه‌ای كه هرگز منطق اعمال سيدالشهدا نمود نداشته باشد.

«موثقی» از ادامه اين روند ابراز نگرانی كرد و افزود: به نظر من ادامه يافتن چنين روندی در درازمدت به ريشه‌های اعتقادی مردم صدمه خواهد زد. مگر اين كه با يك نگاه جديد و دقت بيشتر سبب قوت بخشيدن به تفكر مردم و تشديد ايمان در جامعه شويم، ولی آنچه كه مسلم است اين‌گونه تكرارهای حاكم در هر چيزی به بنيان‌های آن لطمه خواهد زد.

وی به اعتقادات محكم و ريشه‌دار مردم اشاره كرد و گفت: مردم به تكراری بودن‌ها و شباهت‌ها و يكنواختی برنامه‌های تلويزيون معترضند و قطعاً از ايجاد يك تحول بنيادين در ساختار برنامه‌ها، خصوصاً برنامه‌های مذهبی و مناسبتی استقبال می‌كنند. مخاطب امروز خواستار يك نگاه جديد است كه بتواند دريافت‌های جديدی را برای وی در پی داشته باشد.

وی افزود: بداعت و نوپردازی از مولفه‌های اصلی زيبايی است و زيبايی به معنای آن چيزی است كه بيننده را به اعجاب وا دارد و طبعاً اگر آنچه را كه بيننده می‌داند دوباره به او ارائه شود هرگز سبب جلب رضايت وی نخواهد شد. بنابراين بايد به هر موضوعی از زاويه‌ای نگاه كرد كه ديگران نمی‌بينند و بايد در هر مسئله‌ای نقاطی را كشف كرد كه طراوت و تازگی دارند.

اين كارگردان سينما در ادامه گفت: اكثر برنامه‌های تلويزيون فاقد نگاه زيباشناسانه و هنری است و به همين دليل نمی‌تواند در ارتقای ذائقه و فرهنگ تماشاگر مثمرثمر باشد. تلويزيون در حقيقت با اين نوع نگاه سبب ترويج ساده‌انديشی شده است و ادامه اين روند به جای آنكه باعث آموزش يا ارتقای سطح شعور مخاطب شود تخريب‌گر است و به سليقه تماشاگر هم به نوعی لطمه می‌زند.

وی با اشاره به فرهنگی بودن انقلاب اسلامی ايران گفت: با اين كه انقلاب ما يك انقلاب فرهنگی بود ولی به ابعاد فرهنگی آن به طرز شايسته‌ای پرداخته نمی‌شود. سينما همواره تابع تماشاگر است ولی تلويزيون را همه مردم تماشا می‌كنند، بنابراين رسالت و تعهد اين رسانه ملی چشمگيرتر است. با توجه به اين كه تلويزيون قوی‌ترين رسانه فرهنگ‌ساز است بايد خيلی عميق‌تر به مسائل بپردازد.

بنا بر گزارش ایکنا، وی ادامه داد: وقتی تلويزيون به نقش سازندگی خود در زندگی و باور مردم و تفكر و اعتقاد افراد جامعه بی‌توجهی نشان می‌دهد ناخودآگاه قشر كثيری از مخاطبان خود را به ديدن برنامه‌های شبكه‌های ماهواره‌ای ترغيب می‌كند و آنان هم كه ميدان را بی رقيب می‌بينند تاخت و تازشان را بيشتر می‌كنند، البته عده معدودی هم هستند كه به سبب اعتقاداتشان به سوی ماهواره نمی‌روند و ترجيح می‌دهند به جای نشستن پای برنامه‌های تكراری و بی‌محتوای تلويزيون به تكايا و مساجد رفته و اينگونه به سوگواری بپردازند كه بعضاً اين‌گونه مراسم و سوگواری‌ها هم منجر به اشاعه و ترويج خرافات می‌شود.