آرمان هیأت - ظرفيت ۲۰ ميليونی بلوتوث برای ارتقای فرهنگ دينی

ظرفيت ۲۰ ميليونی بلوتوث برای ارتقای فرهنگ دينی

امروز ۴۰ ميليون سيم‌كارت در اختيار مردم است و اين موضوع يعنی ۲۰ ميليون ارتباط بلوتوثی بالقوه در كشور وجود دارد، پس اگر توجه لازم و كافی به مقوله بلوتوث صورت گيرد، فرصت‌های مناسبی برای ارتقای فرهنگ دينی ايجاد می‌شود.

جامعه: نشست «اجتماعی شدن دينی نوجوانان و سرگرمی‌های نوين با تأكيد بر مصرف محتوای بلوتوثی» با حضور «محمدرضا ايراندوست» دانشجوی دكترای فلسفه تعليم و تربيت اسلامی و حجت‌الاسلام و المسلمين سيدمهدی تقوی، پژوهشگر قرآنی، امروز ۲۸ تيرماه در سالن شورای خبرگزاری ايكنا برگزارشد.

در ابتدای اين نشست، ايراندوست با اشاره به رشد روزافزون تكنولوژی و آسيب‌های احتمالی آن بر بنيان خانواده گفت: امروز ۴۰ ميليون سيم‌كارت و به تبع آن ۴۰ ميليون گوشی تلفن همراه در اختيار مردم است و اين موضوع؛ يعنی اين‌كه در يك برآورد اوليه، ۲۰ ميليون ارتباط بلوتوثی بالقوه در كشور وجود دارد و اگر هدايت و ساماندهی نشود، خطرات ويژه‌ای را برای دين‌گريزی جوانان ايجاد می‌كند.

وی افزود: اگر توجه لازم و كافی به مقوله بلوتوث و هدايت آن صورت گيرد و آن را در مسير خودخواسته به كار ببريم، فرصت‌های دين‌گزينی برای جوانان فراهم می‌آيد.

كارشناس فلسفه تعليم و تربيت اسلامی با استناد به آمارهای موجود بيش از ۸۰ درصد بلوتوث‌های رد و بدل شده ميان جوانان را دارای محتوای مخرب دانست و گفت: اين موضوع ريشه در دو مرحله «دين‌دهی» و «دين‌يابی» دارد؛ يعنی اين‌كه ما در ارائه دين موفق هستيم، اما در اين‌كه جوان ما نيز دين را بپذيرد، چندان موفق نبوده‌ايم.

وی يادآور شد: گرايش به دين، انگيزه‌ها و عواملی را می‌طلبد زمانی كه می‌خواهيم مخاطب‌شناسی كنيم و كاری كنيم كه مخاطب ما از محتوای دينی استفاده كند و دين را از مرحله دانش به مرحله پذيرش و عمل برساند مراحل پيچيده‌ای است كه نيازمند توجه است.

ايراندوست افزود: در مرحله دين‌دهی اطلاعات در اختيار مخاطب قرار می‌گيرد كه مرحله ساد‌ه‌‌ای است اما در مرحله دين‌يابی پيچيده‌تر است؛ چراكه فرد می‌خواهد بر اساس يك تفكر و شاكله به نتيجه برسد و بعد بر اساس آن عمل كند.

وی با بيان اين‌كه ما در قسمت دين‌دهی قوی هستيم، متذكر شد: اما در بخش دين‌يابی و ايجاد انگيزه برای فرد ضعيف هستيم و عمده اطلاعات دينی كه ما به جوانانمان می‌د‌هيم در حد يك داشتن دينی باقی نمانده و بالاتر نرفته است.

اين كارشناس رسانه اضافه كرد: در اين موضوع لازم است دو نكته را مطرح كنيم هويت دينی در دوره جوانی شكل می‌گيرد، اما بستر مناسب آن در دوره نوجوانی است، بايد بذر دين را در دوره نوجوانی بكاريم تا در دوره جوانی برداشت كنيم، از طرف ديگر بايد در نظر داشت كه هميشه آسيب‌ها به واسطه افراد دين‌ستيز نيست و گاهی فردی كه می‌خواهد دين را منتقل كند به دليل نادرست انجام دادن اين كار تصوير بدی را از دين در شكل كودك يا نوجوان شكل می‌دهد.

ايراندوست در ادامه افزود: در دروه‌های كودكی بايد با استفاده از جنبه‌های هنری به كودك آموزش دينی داد، ولی به مرور می‌توان از جنبه هنری آن كم كرد و به جنبه‌های عرفانی آن اضافه كرد تا در سنين بالاتر به رويكردهای تحليلی می‌‌رسيم؛ بنابراين ما در دين‌دهی خوب عمل می‌كنيم، ولی وقتی در مقابل شبهات پاسخ درستی به آن نمی‌دهيم شكست می‌خوريم.

وی تأكيد كرد: بايد يك فرد كارشناس تغيير از مرحله هنری را به مرحله تحليلی در فرد هدايت كند و متأسفانه در اغلب موارد دين را عاميانه نگاه كرديم و تخصصی كار نكرديم؛ بنابراين در موضوع بلوتوث لازم است كه در ابتدا ابزارشناسی كرده و بعد از آن مخاطب‌شناسی كنيم و بعد متناسب با رده سنی بلوتوث توليد كنيم، بايد انگيزه‌ها و نيازهای مخاطب در توليد و استفاده بلوتوث در نظر گرفت و محتوا توليد كرد.

تقوی نيز در ادامه اين نشست از منظر دينی به بررسی اين موضوع پرداخت و گفت: اصل تربيت در دست خداست و هر انسانی با توجه به نيات خود هدايتش تنظيم می‌شو‌د و هيچگاه دريچه قلب انسان از بيرون قابل گشوده شدن نيست و هيچكس نمی‌تواند بدون خواست خود فرد در درون او تغيير ايجاد كند اين باور، ما را به اين نكته می‌رساند كه از افراط و تفريط جلوگيری كنيم و خداوند بارها به پيامبر(ص) خود می‌فرمايد كه تو فقط انذار دهنده هستی؛ بنابراين بايد فرد، فرزند خود را امانتی بداند كه در چهارچوبی بايد با آن تعامل داشته باشد به ويژه در مقوله دينداری اگر آزادی‌ها سلب شود آثارش بدتر خواهد بود.

وی ادامه داد: اين نكته ما را به اين موضوع می‌رساند كه ما تمام تلاش خود را برای تغيير درون افراد بگذاريم تا هر فرد خود را كنترل كند با اين نگاه بحث كرامت انسانی معنا پيدا می‌كند.

حجت‌الاسلام تقوی تأكيد كرد: از طرف ديگر بايد ظرفيت‌های نوجوان را درباره دين در اين دوره سنی تعيين كرد و بعد بر اساس آن رفتار كرد؛ چراكه نوجوانان فطرت پاكی دارند و ما نبايد ظرفيت اوليه را كم حساب كنيم و بايد متناسب با اين ظرف روحی محتوا ارائه كنيم.

وی با تأكيد بر پرهيز از لوث شدن مفاهيم دينی گفت: بايد در وارد كردن آموزه‌های دينی به بازی‌های كامپيوتری و سرگرمی‌های كودكانه دقت عمل لازم را داشت و مقوله‌های دينی را به امری معمولی و روزمره كه از اهميت بالايی برخوردار نيست، برای كودك و نوجوان تبديل نكرد، به عنوان مثال نماز انسان را به آرامش می‌رساند و دعا و نيايش هنگام استيصال و درماندگی انسان مطرح است؛ بنابراين نبايد آن‌ها را به يك سرگرمی تبديل كرد.
تقوی تصريح كرد: تكنولوژی بلوتوث اگر در مسير درست و متناسب با ظرفيت نوجوانان و جوانان به كار گرفته شود، می‌تواند گام مؤثری در اجتماعی شدن دينی آنان باشد.

در ادامه ايراندوست با بيان اين‌كه دهه دوم دوره نوجوانی و دهه سوم دوره جوانی محسوب می‌شود، گفت: دوره نوجوانی دوره اصلاح است و گاهی حتی نوجوانان در دين هم، خوب و بد را در نظر می‌گيرند؛ چراكه آرمان‌گرا هستند و در اين مسير قدم بر می‌دارند، نوجوانان در اين دوره استقلال‌طلب هستند و عمدتاً خود را به جايی متصل می‌كنند و به واسطه اين اتصال خود را تعريف می‌كنند و رفتارهای آمرانه را در اين دوره نمی‌پذيرند.

وی اضافه كرد: هر فردی دارای سرمايه فرهنگی است و اين سرمايه را از اطلاعات خود كسب می‌كند اگر اين سرمايه‌ها هم جهت باشند فرد را در همان جهت هدايت می‌كند؛ بنابراين اگر سرمايه‌ها دينی باشند، فرد به سمت دينی و بالعكس هدايت می‌شود.

وی تأكيد كرد: بايد سرمايه‌های فرهنگی نوجوانان را در بحث آسيب‌شناسی در نظر بگيريم و برای بلوتوث‌های دينی محتوا توليد كنيم.

ايراندوست تأكيد كرد: اگر دين را درست تعريف كنيم و افراط و تفريط نكنيم نوجوان دين را ابزار شناختی می‌داند كه حريم‌ها و كرامت انسانی را برای او مشخص می‌كند از طرف ديگر نوع مواجه شدن ما با مسائل نيز مهم است بايد اين نكته برای نوجوان مطرح شود كه گاهی ديدن يك بلوتوث نيز می‌تواند تاثيرات بدی بر روحيه او بگذارد.

يادآوری می‌شود، اين نشست‌ها به منظور استفاده از نظرات صاحب‌نظران و انديشمندان جامعه‌شناسی، ارتباطاتی و روانشناسی درباره موضوع آسيب‌‌ها و راهكارهای جرايم بلوتوثی و فرهنگ مصرف رسانه‌ای آن، برگزار می‌شود.

تاكنون ۳ نشست در اين راستا با موضوعات «بررسی تأثير بلوتوث‌های ناسالم بر جامعه» «راهكارهای توليد محتوای جايگزين برای مقابله با بلوتوث‌های غير ‌اخلاقی» «سرگرمی‌های بلوتوثی: فرصت‌ها و چالش‌ها» برگزار شده است.