آرمان هیأت - فعاليت ۴۶ هزار هيئت مذهبی در ايران

هیئت‌های مذهبی از نظر نوع فعالیت، به سه گروه تقسیم می‌شوند؛ هیئت‌های موردی و مقطعى، هیئت‌های نیمه فعال و هیئت‌های مذهبی فعال كه آمار ۴۶ هزار همه این سه مورد را شامل می‌شود.

جامعه: به گفته مسئول تشكل‌های دینی سازمان تبلیغات اسلامی ۴۶ هزار هیئت مذهبی در كشور فعالیت می‌كنند كه سازمان تبلیغات اسلامی مسئول مستقیم نظارت بر عملكرد این هیئت‌هاست.

هزار هیئت مذهبی در محرم امسال به برگزار مراسم عزای حسینی می‌پردازند كه نظارت بر آنها به عهده سازمان تبلیغات اسلامی است.

هیئت مذهبى، تشكیلاتی است مردمى، متشكل از اعضایی شامل جوانان، میانسالان و كهنسالان، زن و مرد كه اساساً با محوریت هدف ترویج فرهنگ قرآن و عترت و زنده نگه داشتن سنت عزداری در ایام شهادت سید و سالار شهیدان حضرت ابا عبدالله الحسین(ع)، تحت ساختار منسجم مردمی به صورت تشكیلاتی یا غیر تشكیلاتى، با روال اجرایی برنامه‌های هفتگى، ماهانه، فصلی یا سالانه فعالیت كند.

انواع هیئت‌های مذهبی
هیئت‌های مذهبی از نظر نوع فعالیت، به سه گروه تقسیم می‌شوند؛ هیئت‌های موردی و مقطعى، هیئت‌های نیمه فعال و هیئت‌های مذهبی فعال كه آمار ۴۶ هزار همه این سه مورد را شامل می‌شود. بر این اساس، ۱۷ مناسبت در سال برای برپایی مراسم در هیئت‌ها وجود دارد.

ویژگی‌های هیئت دار
طبق تعریف مصوب سازمان تبلیغات اسلامی، «هیئت‌دار»- متصدی و مسئول هیئت مذهبى- فردی است كه معتقد و پایبند به دین اسلام باشد، ضمن اهتمام و اعتقاد خاص به اقامه فرایض دینى، به استمرار ولایت انبیا و اوصیا و ولایت فقیه اعتقاد داشته باشد، علاقه ویژه به خاندان عصمت و طهارت داشته و شیفته خدمتگزاری در این آستان مقدس باشد. همچنین، از حسن خلق و شهرت صالحه بهره مند بوده و مورد وثوق و اطمینان اهل محل باشد. توان مدیریتی و هیئت داری را به نحو احسن داشته باشد و بتواند با تبحر كامل، جلسات مذهبی و برنامه‌های فرهنگی را با همكاری و همفكری هیئت امنا برگزار كند.

تعداد هیئت‌های مذهبی در تهران و ایران
سید منصور مجد الاشرافى، مسئول تشكل‌های دینی سازمان تبلیغات اسلامی در گفت‌وگو با «جوان» اعلام كرد: به طور كلی تعداد ۴۶ هزار هیئت مذهبی، محرم امسال در سراسر كشور به عزاداری سالار شهیدان می‌پردازند. تعداد ۱۱۳۵۰ هیئت در شهر تهران وجود دارد كه از این تعداد ۲۳۳۰ هیئت در شمال غرب، ۱۸۱۰ هیئت در شمال شرق، ۱۹۸۳ هیئت در جنوب غرب، ۳۱۱۶ هیئت در جنوب شرق، ۷۱۱ هیئت در شمیران و ۱۴۰۰ هیئت در شهرری فعال‌اند. این میزان در شهرستان‌های استان تهران مانند ورامین ۳۲۷ هیئت، قرچك ۴۲۹ هیئت، شهریار ۱۱۲۵ هیئت، كرج ۱۸۰۰ هیئت، رباط كریم ۱۵۰۰ هیئت، اسلامشهر ۹۲۹ هیئت، ساوجبلاغ ۲۳۰ هیئت، نظر آباد ۲۲۰ هیئت و فیروزكوه ۱۱۰ هیئت است.

نحوه اعزام مبلغین و نظارت بر فعالیت‌های آنها
به گفته مجدالاشرافی نحوه اعزام مبلغین به دو صورت انجام می‌گیرد. در حالت اول مناطق درخواست اعزام مبلغ را به مركز ارائه می‌دهند و در دیگر صورت، خود مركز مبلغین را به مناطق مشخص اعزام می‌دارد. در موضوع نظارت بر مبلغان دینی، سازمانی كه مبلغان را اعزام می‌كند مسئولیت نظارت بر فعالیت‌های آن‌ها را برعهده دارد.

وجود روحانی یكی از الزامات هیئت‌ها
یكی از الزامات اساسی صدور مجوز برای هیئت‌های مذهبی وجود یك روحانی در آن است كه این مهم از ایجاد خرافات و بدعت گذاری در تفاسیر دینی جلوگیری می‌كند.

نظارت بر هیئت‌ها
به اعتقاد مجدالاشرافى، نظارت بر فعالیت هیئت‌ها از طریق نیروهای مردمی شورای هیئت مذهبی كه از سوی خود هیئت‌ها تشكیل می‌شود صورت می‌پذیرد. اعضای شورای هیئت مذهبی به رصد برنامه‌های هیئت‌ها به آسیب‌شناسی و برطرف كرده كاستی‌های آنها می‌پردازند. شورای هیئت‌های مذهبی در انتخاباتی كه هر ۴ سال در میان مسئولان هیئت‌ها برگزار می‌شود انتخاب شده و سابقه طولانی در هیئت‌داری و كارشناس بودن از خصوصیات آنهاست.
از سوی دیگر اداره تشكل‌ها دینی سازمان تبلیغات اسلامی مسئول نظارت بر این انتخابات و فعالیت اعضای شوراست.

محورهای نظارتی بر هیئت ها
مسئول تشكل‌های دینی سازمان تبلیغات اسلامی می‌افزاید: محل استقرار هیئت‌های مذهبی، وجود سخنران، قرائت قرآن در جلسات، محتوای مداحی، زمان برگزاری مراسم عزاداری، استفاده نكردن از دستگاه‌های موسیقی پاپ مانند ترومپت و ارگ، استفاده نكردن از شمایل و تمثال‌های ائمه، از محورهای نظارت بر عملكرد هیئت مذهبی است.

اعضای شورای هیئت‌های مذهبی فرم‌هایی را كه شامل مسائل ذكر شده است تكمیل كرده و به سازمان تبلیغات ارائه می‌دهند.

هیئت‌ها مسئول نظارت بر مداحان هستند
انتخاب مداح در مراسم عزاداری از سوی مسئولان هر هیئت صورت می‌پذیرد و آنها باید در این امر توجه لازم را برای انتخاب مداحی كه از اشعار و اوزان فاخر استفاده كند، مبذول دارند.

بنابر اظهارات مجد الاشرفى، ارسال كتب قرآن و ادعیه و اعزام سخنران از دیگر فعالیت‌های سازمان تبلیغات در رابطه با هیئت مذهبی است. كتب ادعیه و كتاب‌های مذهبی در خصوص عاشورا از طریق شورای كانون مداحان تولید می‌شود كه از منابع تغذیه فكری هیئت مذهبی است. نمایشگاه فرهنگ مناسبت‌های مذهبی نیز كه در آن تولیدات برتر حوزه تبلیغات به نمایش گذاشته می‌شود همه ساله در این ماه برگزار می‌شود.