آرمان هیأت - ناگفته‌هایی از سرداب حرم حضرت اباالفضل(ع)

علت اینكه برخی از حرم‌های مطهر ائمه(ع) دارای سرداب هستند به این خاطر است كه به مرور زمان، زمین‌های اطراف حرم به خاطر ساخت و سازها، گذر زمان، وزش باد و شرایط جوی از سطح حرم بالاتر آمده است و به این دلیل سرداب ایجاد شده است.

جهان: وقتی به قبر مطهر حضرت اباالفضل‌العباس(ع) در سرداب رسیدیم، من دست خود را به داخل آبی بردم كه بر روی قبر مطهر حضرت ایستاده بود و جرعه‌ای از این آب نوشیدم ...

علیرضا فداكار، معاون ستاد بازسازی عتبات عالیات با اشاره به سفر چند سال پیش خود به عتبات پس از سقوط صدام و زیارت سرداب حرم حضرت اباالفضل‌العباس(ع) اظهار داشت: بنده در سال ۸۲ و تقریبا ۶ ماه پس از سقوط صدام به سرداب حرم حضرت مشرف شدم.

وی افزود: علت اینكه برخی از حرم‌های مطهر ائمه(ع) دارای سرداب هستند به این خاطر است كه به مرور زمان، زمین‌های اطراف حرم به خاطر ساخت و سازها، گذر زمان، وزش باد و شرایط جوی از سطح حرم بالاتر آمده است و به این دلیل سرداب ایجاد شده است به طور مثال در نجف اشرف علت اینكه حرم حضرت امیرالمؤمنین‌(ع) سرداب ندارد به این خاطر است كه حرم حضرت در بالاترین نقطه شهر واقع شده اما در كربلای معلی، حرم حضرت سیدالشهدا و حرم حضرت اباالفضل‌العباس(ع) در گودی واقع شده است.

فداكار تصریح كرد: اما سرداب حرم حضرت اباالفضل‌العباس(ع) حدودا ۴ متر پایین‌تر از سطح حرم قرار دارد و ما به اتفاق شیخ مهدی كربلایی، امام جمعه حرم امام حسین‌(ع) به این سرداب مطهر وارد شدیم و در واقع تا پیش از این تاریخ، سرداب حرم حضرت كاملا قفل بود و كسی اجازه ورود به آن را نداشت.

معاون ستاد بازسازی عتبات عالیات یادآور شد: در سرداب حرم حضرت اباالفضل(ع) چیزهایی دیدم كه برایم آن روز را بعنوان شیرین‌ترین و زیباترین روز طول عمرم رقم زد.

فداكار در توضیح مشخصات سرداب حرم حضرت اباالفضل‌العباس(ع) گفت: پس از آنكه از صحن حرم وارد رواق می‌شوید در ادامه شما وارد محدوده گنبد‌خانه می‌شوید كه می‌توان همین رواق‌ها را در قسمت سرداب نیز در نظر گرفت كه با عرض ۱.۵ متر در ۲ متر به صورت گنبدی پوشانده شده و قسمت پایین پای حضرت مسیری دارد كه وارد محوطه گنبد خانه در قسمت سرداب می‌شود.

معاون ستاد بازسازی عتبات عالیات افزود: در داخل سرداب وقتی به قسمت زیر گنبدخانه رسیدیم، بخشی بود كه تا ارتفاع كمر به داخل آب رفتیم؛ در واقع محوطه داخل سرداب حرم حضرت تا ارتفاع حدود یك متر و ۱۰ سانت در آب قرار دارد و این قسمت از سرداب به گونه‌ای ساخته شده كه یك نفر بیشتر نمی‌‌تواند از آن عبور كند.

وی ادامه داد: پس از ورود به این قسمت از سرداب، شیخ مهدی كربلایی در جلو حركت می‌كرد و من پشت سر او تا كه به قبر مطهر حضرت اباالفضل‌العباس(ع) رسیدیم.

فداكار تصریح كرد: وقتی به قبر مطهر حضرت در سرداب رسیدیم، من دست خود را به داخل آبی بردم كه بر روی قبر مطهر حضرت ایستاده بود و جرعه‌ای از این آب نوشیدم، تا ارتفاع حدود ۱۰ سانت بر روی قبر مطهر حضرت آب ایستاده بود و به تمام مقدسات قسم تا آن لحظه از عمرم آبی‌ گواراتر و زلال‌تر از این آب ندیده و ننوشیده‌ بودم.

وی گفت: در آن لحظاتی كه در داخل سرداب حرم حضرت اباالفضل‌العباس(ع) در حركت بودیم كسی متوجه حال خود نبود و با حركتمان، آب موج برمی‌داشت؛ در آن لحظات این احساس به من دست داد كه این آب در اطراف قبر به حضرت اباالفضل(ع) التماس می‌كند و اگر روزی پرده‌ها كنار رود، حقایق بزرگی مشخص می‌‌شود، بواسطه این آب بود كه حضرت اباالفضل‌العباس(ع) ساقی طفلان عطشان حرم در كربلا ناامید شد و تصور می‌كنم كه خداوند اینگونه مقدر كرده این آب باید برای سالیان سال همین‌طور دور قبر مطهر حضرت عباس‌(ع) دور بزند و در آن لحظه تنها چیزی كه از ذهنمان می‌گذشت این بود كه آب در حال التماس كردن به حضرت است.

فداكار با بیان این نكته كه در زمانی كه به داخل سرداب حرم حضرت اباالفضل(ع) رفته‌ بودم زمستان بود، گفت: البته ممكن است كه در فصل تابستان یا زمستان مقداری از سطح آب داخل سرداب تغییر كند و زمانیكه در داخل سرداب حركت می‌كنیم آب به ارتعاش درمی‌آید و این تصور ایجاد می‌شود كه آب در حال حركت است اما در واقع این آب ساكن است و طبق قانون طبیعت اگر آب برای مدت كوتاهی در جایی راكد و ساكن باقی بماند، سبزه می‌زند و طعم و بو می‌گیرد و امكان استفاده از آن نیست اما آب سرداب حرم حضرت اباالفضل‌العباس(ع) زلال‌ترین، شفاف‌ترین و گواراترین آب این عالم است.

وی با بیان این نكته كه سرداب حرم حضرت اباالفضل‌العباس‌(ع) به حرم امام حسین(ع) راه ندارد و در گذشته حرم حضرت سیدالشهدا(ع) دارای سرداب بوده كه به مرور زمان این سرداب پر شده است، افزود: در حال حاضر مجددا سرداب حرم حضرت اباالفضل‌العباس(ع) از قسمت گنبدخانه بسته شده و دیگر كسی حق ورود به این سرداب را ندارد؛ در گذشته آب سرداب حرم حضرت اباالفضل(ع) برای تبرك در اختیار زایران قرار می‌گرفت اما هم‌اكنون این كار نیز متوقف شده است.

معاون اجرایی ستاد بازسازی عتبات عالیات تصریح كرد: زمانی این مسئله مطرح شده بود كه آب سرداب حرم حضرت اباالفضل(ع) را به خاطر احتمال زیانی كه می‌تواند برای بنای حرم داشته باشد قطع و خشك كنند اما این احتمال مطرح شد كه اگر این آب قطع شود لایه‌ای كه خشك می‌شود ترك برمی‌دارد و شاید همین عامل باعث شود كه رواق‌های حرم نیز ترك بخورند و بنای ساختمان حرم حضرت با این آب سازگار شده است و به این دلیل بود كه چنین كاری انجام نشد.

وی با اشاره به قرار گرفتن بنای حرم حضرت‌اباالفضل‌العباس بر روی این سرداب و آبی كه همیشه در سرداب حضرت وجود دارد، تاکید كرد: قطعا ساختمان و بنایی كه بر روی آب بنا شده باشد پس از گذشت مدت زمانی تخریب می‌شود و از بین می‌رود اما بنای حرم حضرت اباالفضل‌العباس(ع) از همان ابتدا بر روی این سرداب و آب بنا شده و این امر تأثیری بر روی استحكام حرم حضرت نداشته است؛ بسیاری از كم‌و‌كیف این امر روشن نیست كه این موضوع چیزی جز معجزه نمی‌تواند باشد.