کد مطلب : ۱۵۴۴۸
«تشنه در ميقاتگه» (متن و متن‌شناسی تعزيه) منتشر شد
فرهنگ: كتاب «تشنه در میقاتگه»، متن و متن‌شناسی تعزیه، (مجموعه لیتن) با تصحیح و تحلیل حسین اسماعیلی منتشر شد.
متن‌شناسی تعزیه، پیكره‌ی متن، درونگان، سرودینگان، روایت‌شناسی و ارائه متن ۱۵ تعزیه از بخش‌های مختلف این كتاب هستند.
در یادداشتی در ابتدای كتاب درباره این مجموعه و تصحیح آن عنوان شده است: «مجموعه مجلس‌های متعلق به لیتن از جمله نسخه‌های كهن تعزیه است كه توسط وی گردآوری و به خارج از كشور منتقل شده است. لیتن درباره شرایط به دست آوردن این متون سخن نگفته و تنها اشاره‌ای كه كرده، این است كه در یك مورد صاحب مجلس امیرتیمور به هیچ قیمتی نمی‌خواسته است كه نسخه خود را به وی واگذار كند. به ناچار لیتن كه مایل به داشتن این نسخه بوده، تنها توانسته اجازه رونویسی آن را به دست آورد. از خلال این گفته‌ها می‌توان حدس زد كه لیتن نسخه‌هایش را خریداری كرده است و فروشندگان نسخه دست‌اندركاران تعزیه بوده‌اند. جای تأسف است كه لیتن برخلاف شوتسكو، از صاحبان نسخه‌هایش نام نمی‌برد. به هر حال، چگونگی مالك شدن لیتن هرچه باشد و مبلغ پرداختی بابت این نسخه‌ها هرقدر باشد، مسأله‌ی اصلی این است كه این نسخه‌ها از ایران خارج شده است و این امر البته جای تأسف دارد و بدین معنی است كه ایرانیان به میراث فرهنگی خود، چه فردی و چه همگانی، اهمیت چندانی نمی‌داده‌اند؛ رسم مذمومی كه هنوز هم در این آب و خاك رواج دارد؛ اما خارج شدن این نسخه‌ها یك امتیاز هم داشت و آن نگه‌داری و مراقبت از آن‌هاست كه غربیان راه آن را خوب می‌دانند و ما در كشور خود چه بسا نسخه‌های باارزش و قدیمی را با بی‌توجهی و بی‌تفاوتی به دست نابودی سپرده‌ایم. از این نقطه نظر، لیتن به فرهنگ ملی ما خدمت كرده است و خدمت دیگر او این است كه متن‌های خود را در سال ۱۹۲۸ میلادی به صورت فاكسیمیله به چاپ رسانید و در دسترس همگان قرار داد. این نخستین‌بار بود كه نسخه‌های تعزیه به زبان اصلی در اختیار ایران‌شناسان غربی قرار می‌گرفت؛ چرا كه پیش از او، شوتسكو پنج مجلس از ۳۳ مجلس قدیمی خود را به زبان فرانسه ترجمه كرده و به چاپ رسانده بود و پلی تمامی تعزیه‌نامه‌هایش را به زبان انگلیسی درآورده و منتشر كرده بود و اصل فارسی آن‌ها هرگز به دست نیامد.»
اسماعیلی در ابتدای این كتاب همچنین نوشته است: «این وجیزه ناچیز سپاس كوشش‌های خالصانه، پیشكشی است به همه دست‌اندركاران تعزیه از دیرباز تا به امروز، نسخه‌نویسان، شبیه‌خوانان، شبیه‌گردانان و پژوهشگران تعزیه كه بی‌اجر و بی‌دریغ، رؤیای كسانی همچون بنده را با هنر و دانسته‌های‌شان پربار و پرستاره كرده‌اند.»
كتاب «تشنه در میقاتگه» در ۹۰۶ صفحه با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه و قیمت ۲۵هزار تومان از سوی انتشارات معین به چاپ رسیده است.
متن‌شناسی تعزیه، پیكره‌ی متن، درونگان، سرودینگان، روایت‌شناسی و ارائه متن ۱۵ تعزیه از بخش‌های مختلف این كتاب هستند.
در یادداشتی در ابتدای كتاب درباره این مجموعه و تصحیح آن عنوان شده است: «مجموعه مجلس‌های متعلق به لیتن از جمله نسخه‌های كهن تعزیه است كه توسط وی گردآوری و به خارج از كشور منتقل شده است. لیتن درباره شرایط به دست آوردن این متون سخن نگفته و تنها اشاره‌ای كه كرده، این است كه در یك مورد صاحب مجلس امیرتیمور به هیچ قیمتی نمی‌خواسته است كه نسخه خود را به وی واگذار كند. به ناچار لیتن كه مایل به داشتن این نسخه بوده، تنها توانسته اجازه رونویسی آن را به دست آورد. از خلال این گفته‌ها می‌توان حدس زد كه لیتن نسخه‌هایش را خریداری كرده است و فروشندگان نسخه دست‌اندركاران تعزیه بوده‌اند. جای تأسف است كه لیتن برخلاف شوتسكو، از صاحبان نسخه‌هایش نام نمی‌برد. به هر حال، چگونگی مالك شدن لیتن هرچه باشد و مبلغ پرداختی بابت این نسخه‌ها هرقدر باشد، مسأله‌ی اصلی این است كه این نسخه‌ها از ایران خارج شده است و این امر البته جای تأسف دارد و بدین معنی است كه ایرانیان به میراث فرهنگی خود، چه فردی و چه همگانی، اهمیت چندانی نمی‌داده‌اند؛ رسم مذمومی كه هنوز هم در این آب و خاك رواج دارد؛ اما خارج شدن این نسخه‌ها یك امتیاز هم داشت و آن نگه‌داری و مراقبت از آن‌هاست كه غربیان راه آن را خوب می‌دانند و ما در كشور خود چه بسا نسخه‌های باارزش و قدیمی را با بی‌توجهی و بی‌تفاوتی به دست نابودی سپرده‌ایم. از این نقطه نظر، لیتن به فرهنگ ملی ما خدمت كرده است و خدمت دیگر او این است كه متن‌های خود را در سال ۱۹۲۸ میلادی به صورت فاكسیمیله به چاپ رسانید و در دسترس همگان قرار داد. این نخستین‌بار بود كه نسخه‌های تعزیه به زبان اصلی در اختیار ایران‌شناسان غربی قرار می‌گرفت؛ چرا كه پیش از او، شوتسكو پنج مجلس از ۳۳ مجلس قدیمی خود را به زبان فرانسه ترجمه كرده و به چاپ رسانده بود و پلی تمامی تعزیه‌نامه‌هایش را به زبان انگلیسی درآورده و منتشر كرده بود و اصل فارسی آن‌ها هرگز به دست نیامد.»
اسماعیلی در ابتدای این كتاب همچنین نوشته است: «این وجیزه ناچیز سپاس كوشش‌های خالصانه، پیشكشی است به همه دست‌اندركاران تعزیه از دیرباز تا به امروز، نسخه‌نویسان، شبیه‌خوانان، شبیه‌گردانان و پژوهشگران تعزیه كه بی‌اجر و بی‌دریغ، رؤیای كسانی همچون بنده را با هنر و دانسته‌های‌شان پربار و پرستاره كرده‌اند.»
كتاب «تشنه در میقاتگه» در ۹۰۶ صفحه با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه و قیمت ۲۵هزار تومان از سوی انتشارات معین به چاپ رسیده است.
مرجع : خبرگزاری ايسنا
