آرمان هیأت - خرده گیری منقدان به «مختارنامه»؛ اشتباه در تشخیص سن و سال شخصیت های تاریخی

خرده گیری منقدان به «مختارنامه»؛ اشتباه در تشخیص سن و سال شخصیت های تاریخی

بییندگان این سریال محمد حنفیه را در قامت پیرمردی سالخورده با موهای جوگندمی می‌بینند اما مختار که به گواهی تاریخ حداقل ۱۵سال از او بزرگتر است ، در این فیلم مردی میانسال با اندکی موهای سفید و بسیار جوانتر از او دیده می‌شود.

فرهنگ: علی‌رغم قوت کار سریال فاخر «داود میرباقری» پخش قسمت‌های اخیر مجموعه تاریخی و مذهبی «مختارنامه» خرده‌گیری برخی منتقدان و صاحب‌نظران حوزه تاریخ را در حوزه دیالوگ‌‌نویسی در پی داشته است که «هرچند برخی دیالو‌گ‌ها ساخته و پرداخته فیلمنامه‌نویس و کارگردان است اما از آنجا که مردم بنا بر مشاهده این سریال‌ها به قضاوت در تاریخ می‌پردازند باید از ارائه اطلاعات اشتباه در آنها پرهیز شود».

از جمله این اشتباهات سردرآوردن دیالوگ‌های زیر گذر بازار تهران مثل «باغت آباد انگوری» در ابتدای دهه ۶۰ هجری قمری و یا خواندن بیت شعری از لسان الغیب حافظ شیرازی چندین سده قبل از ولادت این شاعر بلند آوازه توسط شخصی به نام عبدالله بن عمر و....است.

ضمن این‌که نمی‌توان این اشتباهات را نادیده گرفت، باید به این نکته اشاره کرد که این ضعف‌ها هرچند با تاثیر در نوع سلوک و منش اجتماعی افراد در فضا‌سازی سریال هم تاثیرگذار است اما تنها مختص به سریال "مختارنامه" نیست و در اکثر سریال‌های تاریخی ما دیده می‌شود و از سوی دیگر با توجه به قوت کار و وفاداری «مختارنامه» در روایت تاریخ اسلام چندان قابل اعتناء نیست.

اما یکی از نکاتی که به عنوان ضعف‌ فاحش سریال «مختارنامه» در هفته‌های گذشته دیده می‌شود؛ لغزش در تشخیص سن و سال یکی از شخصیت‌های محوری این دوره تاریخی است که نمی‌توان به راحتی از آن گذشت.

در چند قسمت پخش شده از این مجموعه تلویزیونی بییندگان این سریال محمد حنفیه را در قامت پیرمردی سالخورده با موهای جوگندمی می‌بینند در حالی که مختار با حداقل ۱۵ سال تفاوت سنی مرد میانسال با اندکی موهای سفید و جوانتر! از او دیده می‌شود.

این در حالی است که بر اساس روایت های معتبر تاریخی مختار در سال اول هجرت متولد شده و محمد حنفیه حدود ۱۵ سال بعد در سال ۱۶ هجری و بنا به نقلی در سال ۲۱ هجری متولد شده است.

اما این لغزش فقط ‌محدود و محصور به گریم و انتخاب سن این شخصیت نشده و به گفته استاد محمد حسین رجبی (دوانی) یکی از کارشناسان ثابت برنامه «هنگام درنگ» (با موضوع بررسی تاریخی دوران روایت سریال «مختارنامه») برخلاف آنچه در این سریال تصویر شده؛ طبق تاریخ محمد حنفیه دستش فلج بوده است نه پایش.

در همین راستا مستندات تاریخی همچنین حاکی از آن است که عبدالله بن زبیر نیز در سال دوم هجری متولد شده که با این حساب او حتی از مختارثقفی یک سال کوچکتر است؛ واقعیتی که در فیلم مختارنامه اصلا نمود ندارد.