«بنیاد دِعبِل خُزاعی»، نهادی خدماتی و غیر انتفاعی است که در سال ۱۳۸۴ ش. با هدف هدف تحقق دستور مقام معظم رهبری در خصوص ارائه خدمات بیمه‌ای و فرهنگی به مداحان و ذاکران اهل بیت(ع) تاسیس شده است. اساسنامه بنیاد مورد تایید کارشناسان و مدیران بیت مقام معظم رهبری قرار گرفته و موسسه مفید راهبر نیز حسابرس قانونی آن است. به گفته علی عظیمی، رئیس هیئت مدیره بنیاد دعبل، ‌این مجموعه با ۳۱ نمایندگی استانی، حدود ۶ درصد از ذاکران اهل بیت (ع)‌ را تحت پوشش خدمات بیمه‌ای قرارداده است.تنها منبع درآمد بنیاد،‌کمک های دریافتی از دولت است که بیش از ۹۸ درصد آن صرف پرداخت حق بیمه اعضا می شود. ضمن بررسی بودجه سال ۹۳ یکی از نمایندگان مجلس با اشاره به مبهم بودن ماموریت و عملکرد مالی موسساتی چون بنیاد دعبل اعلام کرد: «اختصاص این نوع بودجه ها به بخش های حقوقی غیر دولتی خرج بی رویه از بیت المال است» .در همین خصوص گفتگویی داشتیم با علی عظیمی،‌ رئیس هیئت مدیره بنیاد دعبل خزاعی.


برای نخستین سوال؛ درباره تاریخچه بنیاد دعبل و تاسیس آن بفرمایید ؟

بنیاد دعبل در سال ۱۳۸۴ با هدف تحقق دستور مقام معظم رهبری در خصوص ارائه خدمات بیمه‌ای و فرهنگی به مداحان و ذاکران اهل بیت(ع) تاسیس شده است.



در چه قالبی تاسیس شد؟

به عنوان یک موسسه فرهنگی عام المنفعه و غیر انتفاعی، در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شد. که از لحاظ حقوقی موسسه‌ای مستقل تلقی می شود.



در حال حاضر چه خدماتی را به اعضای خود ارائه می کنید؟

خدمات بنیاد دعبل در سه دسته بیمه‌ای ، فرهنگی و آموزشی طراحی شده است. که البته به میزانی که بودجه بنیاد به ما اجازه داده توانسته‌ایم بیشتر خدمات بیمه‌ای را به اعضا ارائه کنیم . بیمه کردن کسانی که عمرشان را به پای تبلیغ اسلام و مدح ائمه معصومین گذاشته‌اند وظیفه و افتخار ماست.



منظورتان از خدمات بیمه‌ای چیست؟

خدمات بیمه‌ای ما شامل بیمه تامین اجتماعی، ‌بیمه عمر، ‌بیمه تکمیلی، ‌بیمه سلامت،‌ مستمری است. در واقع مهمترین بخش کار بنیاد دعبل، شناسایی نیازمندان و احراز صلاحیت متقاضیان است.



بودجه این خدمات از کجا تامین می شود ؟

تنها منبع بودجه بنیاد دعبل،‌کمک های دریافتی از دولت است که ۹۸ درصد آن صرفِ پرداخت حق بیمه اعضا می شود.



آیا نظارتی هم بر صرف این بودجه وجود دارد؟

بله.کلیه فرایند‌های مالی بنیاد دعبل زیر نظر حسابرسان بیت مقام معظم رهبری، سازمان تبلیغات و دولت انجام می‌شود. همچنین موسسه مفید راهبر به عنوان بازرس قانونی در اساسنامه بنیاد دعبل معرفی شده است. کلیه امور مالی بنیاد شفاف و قابل ارائه به مراجع تخصی و ذی صلاح است.



دولت سالانه چقدر به شما کمک می کند؟

سال ۹۱ ،‌ بودجه مصوب بنیاد پنج میلیارد تومان بود که فقط ۳۰ درصد آن محقق شد. سال ۹۲ هم بودجه مصوب شش میلیارد تومان بوده که تا کنون که ماه یازدهم سال هستیم فقط ۵۰ درصد آن محقق شده است.

این در حالیست، که بر اساس قوانین تامین اجتماعی ما موظفیم ماهانه ۴۰۰ میلیون تومان، حق بیمه اعضای تحت پوشش خود را به صورت منظم پرداخت کنیم که تاخیر در پرداخت نیز مستلزم جرائم سنگین خواهد بود. در نتیجه این عدم تحقق بودجه مشکلات جدی‌ای برای ما به وجود آورده است.





با این بودجه چند نفر را تحت پوشش قرارداده اید؟

حدود شش درصد از کل جامعه مداح ،یعنی ۵۰۰۰ نفر . بیش از ۱۲ هزار نفر هم سالهاست در صف انتظار هستند.طبق آخرین آماری که سازمان تبلیغات اسلامی منتشر کرده است حدود ۸۰ هزار ذاکر و مداح اهل بیت(ع) در کشور مشغول به فعالیت هستند که بنیاد دعبل می بایست عموم این افراد را تحت پوشش خود قرار دهد.



فقط در تهران؟

خیر این افراد در سطح کشور پراکنده هستند. بسیاری از چهره‌های مطرح در عرصة ستایشگری اهل‌بیت ـ علیهم‌السلام ـ تحت پوشش خدمات بیمة تأمین اجتماعی بنیاد دعبل قرار دارند و بعضی از این بزرگواران از طریق همین خدمات بازنشسته شده‌اند.





با چه مکانیزمی این افراد را شناسایی و انتخاب کرده اید؟

بنیاد دعبل در هر استان جمعی را به عنوان شورای استانی انتخاب کرده است.این افراد عموماً از میان پیشکسوتان و بزرگان عرصة ستایشگری اهل‌بیت ـ علیهم‌السلام ـ انتخاب شده‌اند؛ مانند استاد احد ده‌بزرگی در استان فارس، استاد اکبرزاده در خراسان رضوی، استاد ولی‌الله کلامی در زنجان، استاد خادم‌آذریان در آذربایجان شرقی،‌ استاد علی آهی و حاج ماشاء الله عابدی در تهران و ..



اخیرا هنگام بررسی لایحه بودجه، یکی از نمایندگان اعلام کرده بود که فعالیت بنیاد دعبل شفاف نیست و معلوم نیست ماموریت این بنیاد چیست؟

ماموریت بنیاد دعبل که کاملا مشخص است. تحت پوششِ بیمهِ قرار دادن مداحان و ذاکران اهل بیت (ع)، بنا بر دستور صریح مقام معظم رهبری.

این ماموریت در اساسنامه‌ای که آن هم توسط کارشناسان و مدیران بیت معظم‌له تایید شده، به صراحت بیان شده است.

ای کاش این نماینده محترم اگر سوالی در خصوص عملکرد بنیاد داشتند ابتدا از ما می پرسیدند. یا از سایر نمایندگان محترم مجلس که میزبانشان در بنیاد دعبل بوده ایم، و یا رئیس سابق کمیسیون فرهنگی – آقای آقا‌تهرانی - که چند جلسه حضورا برای ارائه گزارش خدمتشان رسیدیم و ایشان هم برای تصویب بودجه بنیاد دعبل زحمت زیادی کشیدند، سوال می پرسیدند.

اتفاقا همین چند روز پیش آخرین گزارش از وضعیت و عملکرد بنیاد دعبل برای اعضای کمیسیون فرهنگی و اجتماعی ارسال شد.

ارسال گزارش‌های دوره‌ای محدود به نمایندگان مجلس نیست. بلکه جدای از بازرسی‌های دوره‌ای ، گزارش‌های عملکرد برای بیت مقام معظم رهبری، معاونت راهبردی مجلس،‌ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌، سازمان تبلیغات اسلامی و ... ارسال می شود .

در هر صورت همین اینجا اعلام آمادگی می کنیم که کلیه گزارش های مالی و عملکرد بنیاد را در اختیار اعضای محترم کمیسیون تلفیق قرار دهیم.



اینطور که می فرمایید متقاضیان زیادی هستند که در نوبت انتظار چند ساله برای استفاده از خدمات بیمه تامین اجتماعی قرار دارند.چه برنامه ای برای این افراد دارید؟



مجموعه مدیران بنیاد هم علاقمندند و هم خود را موظف می دانند که همه ذاکران و ستایشگران اهل بیت را تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار دهند. اما متاسفانه ظرفیت ارائه خدمات بیمه تامین اجتماعی به متقاضیان محدود به بودجه تخصیص داده شده به بنیاد از طرف دولت است. گاهی این تلقی غلط از وظیفه بنیاد را شنیده‌ایم که کافیست بنیاد‌، فرد متقاضی را به بیمه تامین اجتماعی معرفی کند تا آن فرد بتواند از خدمات بیمه استفاده کند. در صورتی که چنین نیست. هزینه بیمه متقاضیان ابتدای هر ماه باید به صورت نقد از طرف بنیاد به سازمان بیمه تامین اجتماعی پرداخت شود .در نتیجه طبیعیست که ما متناسب با بودجه‌ای که دولت در اختیار بنیاد قرار می دهد امکان ارائه خدمات بیمه تامین اجتماعی داریم. ضمن این بیمه تامین اجتماعی تنها خدمت ارائه شده از طرف بنیاد نیست. بیمه تکمیلی، بیمه خدمات درمانی، مستمری و سرفصل های هزینه دیگری چون کمک هزینه های پزشکی، کمک هزینه کفن و دفن نیز به هزینه‌های بنیاد اضافه می شود.

ان شاء الله با همراهی دولت شاهد افزایش بودجه بنیاد دعبل در سال های آتی باشیم تا ما نیز بیشتر از این شرمنده متقاضیانی که چند سال است در نوبت قرار گرفته‌اند نشویم.



وجه تسمیه بنیاد دعبل چیست؟

دعبل خزاعی نام یکی از شاعران اهل بیت (ع) از خطه خوزستان و معاصر با ثامن الحجج حضرت امام رضا (ع) است که همراه ایشان از مدینه به خراسان آمد. یکی از قصاید معروف او «قصیده مدارس آیات» است که بنا به گفته ادبیان و اهل فن از بهترین مرثیه‌هایی است که در وصف ائمه گفته شده است. ایشان در بخش هایی از این قصیده می گوید :



افاطم لو خلت الحسین مجدلاً


و قدمات عطشاناً بشط الفرات

و اذن للطمت الخد فاطم بعده


و اجریدت دمع العین فی الوجنات



ای فاطمه(س) اگر حسین(ع) را در کربلا بر روی زمین می‌دیدی که در کنار رود فرات با لب تشنه جان سپرده‌است، آنگاه از شدت حزن و اندوه دست به صورت می‌زدی و اشک چشم بر گونه‌های خود جاری می‌کردی.

اگر بخواهیم ۱۰ نفر از بهترین ستایشگران اهل بیت (ع) را نام ببریم قطعا دعبل خزاعی یکی از این ده نفر در کنار کمیت و حسان و فرزدق خواهد بود.

آرمان هیأت