رضا اسماعیلی، مدرس ادبیات دانشگاه تهران درباره وضعیت جامعه ادبی کشورمان در رابطه با شعر مهدوی گفت: خوشبختانه درباره شعر مهدوی یا انتظارسروده، بسیاری از شاعران از دوران پیش از پیروزی انقلاب درباره امام زمان(عج) و فلسفه انتظار اشعاری سروده‌اند و این اشعار در دیوان‌شان موجود است.

وی افزود: بعد از انقلاب اسلامی این رویکرد بسیار گسترده‌تر شد و شاعران تلاش کردند درباره فلسفه ظهور، انتظار و تصویر جهان‌بینی جهان آرمانی، یا آرمان‌شهر با زبان شعر ورود بیشتری پیدا کنند و اهداف قیام حضرت موعود را به تصویر بکشند.

این کارشناس ادبی در ادامه اظهار کرد: امروز مجموعه شعر هر شاعری را که باز کنیم، مشاهده می‌کنیم که چند سروده را به ساحت امام زمان تقدیم کرده و این رویکرد مطلوبی در این حوزه است.

این مدرس ادبیات ادامه داد: البته طبیعی است که بحث انتظار هم مثل سایر مباحثی که در حوزه شعر آئینی یا سایر شاخه‌های این حوزه مثل شعر توحیدی، نبوی، فاطمی، علوی و عاشورایی کاستی‌هایی دارد که باید تلاش کنیم در ادامه راه، این مسیر را اصلاح کنیم و این زیرشاخه‌های شعر آئینی که شعر مهدوی هم از آن جمله است را به بالندگی و باروری بیشتری برسانیم.

وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: گاهی متاسفانه دیده می‌شود که شاعران در رابطه با حضرت موعود(عج) نگاهی سطحی دارند. مثلاً به جای اینکه به فلسفه انتظار یا اهداف قیام حضرت موعود بپردازند، صرفاً به مدح و منقبت امام می‌پردازند. در واقع شعر آنان یک مدح ساده و در منقبت امام سروه شده که گاهی حتی توصیف ویژگی‌های ظاهری امام زمان است و درباره گیسو و چشم و سیمای مبارک امام شعر گفته شده است.

اسماعیلی اظهار کرد: البته هستند شاعرانی که عمیق‌تر به این حوزه نگاه کرده‌اند و نسبت به فلسفه انتظار اطلاعات عمیق‌تری داشته‌ و سعی کرده‌اند اهداف قیام منجی عالم بشریت را در شعر خود به تصویر بکشند و فلسفه و جهان‌بینی انتظار را در شعرشان تصویر کنند.

وی یادآور شد: شاعران این حوزه شاعران پیشکسوتی هستند که گام‌های بلندتری برداشته‌اند و از اول انقلاب اشعاری با موضوع انتظار سروده‌اند مثل م. موید، سیدعلی موسوی گرمارودی، زنده‌یاد طاهره صفارزاده و شاعرانی که در این حوزه کارهای مانا و ماندگاری خلق کرده‌اند.

اسماعیلی در ادامه افزود: همچنین اساتیدی همچون حمید سبزواری، محمود شاهرخی و امیری فیروزشاهی و شاعرانی که در سبک کلاسیک، شامل قالب‌های غزل و قصیده به تبیین قیام و اهداف موعود پرداخته‌اند از این جمله هستند که سعی کردند فلسفه انتظار را در قالب شعر بیان کنند.

این مدرس ادبیات اظهار کرد: شاعرانی هم هستند که در این حوزه فقط به دانسته‌های خود اکتفا کردند و مطالعات کاملی نسبت به فلسفه انتظار نداشتند و شعرهایشان در سطح باقی مانده و بیشتر مدح و منقبت امام عصر(عج) است و حکمت در اشعار آنها کمتر دیده می‌شود.

وی با اشاره به وضعیت کنونی جهان اسلام و موضوع انتظار عنوان کرد: امروز انتظار به ویژه با وضعیت جهان اسلام که به بیدارگری در آن نیاز داریم باید مورد توجه بیشتر قرار گیرد و با استفاده از ابزار شعر در مسیر بیداری اسلامی و آگاهی‌بخشی گام برداریم.

اسماعیلی تصریح کرد: باید سعی کنیم که شعر مهدوی و انتظارسروده‌ها هم با این رویکرد سروده شوند و این شعرها با توجه به این مسائل گفته شود تا تاثیرگذار باشد و حرکتی در جامعه ایجاد کند.

وی با اظهار خرسندی از اینکه شاعرانی همچون مجاهدی و سنگری به این مسائل توجه مطلوبی نشان داده‌اند، گفت: خوشبختانه مجاهدی و سنگری این ظرایف و دقایق را بیان می‌کنند و شاعران را به این حوزه توجه می‌دهند. در شعر آئینی مضمون، محتوا و اندیشه حائز اهمیت بسیار است و باید شعر آئینی به ویژه مهدوی با فلسفه قیام حضرت موعود سروده شود.

آرمان هیأت