مراسم پاسداشت محمدعلی مجاهدی شاعر آئینی‌سرا در قالب یازدهمین برنامه شب شاعر، شب گذشته در تالار سوره حوزه هنری برگزار شد.

در ابتدای این مراسم پیام سید عباس صالحی معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی قرائت شد که وی در آن با بیان اینکه شعر آنگاه شعر می‌شود که به وجود نامکشوف عالم عالم دست بیابد، آورده بود: شعر عالمی است کمی مرتفعتر از جایی که ما زندگی می‌کنیم. شعر گونه‌ای است از وحی که بر شاعران به عنوان پیامبران واژه‌ها نازل می‌شود.

وی همچنین در این پیام با طرح این سوال که آیا هر شعری را می‌توان گونه‌ای از وحی دانست یا خیر؟ تاکید کرده بود: شعری که متصل به آینه جمال و جلال خداوند باشد، شعری وحی آمیز است و این یعنی جلالت خداوند در شعر ظهور کرده است یعنی آنچه در مقام شعر وحیانی نازل می‌شود چیزی متصل به ذات احدیت است.

صالحی در بخشی دیگر از پیام خود اظهار آورده بود: از قرن چهارم هجری تا الان هر شعری که در ادب فارسی باقی مانده شعری است که پهلویی به محبت کوثری زده و آقای مجاهدی از آن دسته افراد است که در پنجاه سال گذشته عمرش را در این فضا سپری کرده است.

خاطره مومنی از مقابله مجاهدی با خرافه گویی

در ادامه این نشست محسن مومنی شریف رئیس حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی نیز به سخنرانی پرداخت. وی در سخنان خود با اشاره به اینکه زندگی محمدعلی مجاهدی از هر حیث قابل احترام است اظهار داشت: همانطور كه اشاره شد از آیت الله مجاهدی (پدر محمدعلی مجاهدی) بارها توسط مقام معظم رهبری به عنوان فردی عالم پرور و خوش بیان نام برده شده است.

وی در ادامه مجاهدی را نفر نخست هم در سرایش و هم در پژوهش شعر آیینی دانست و افزود: شمع وجودی آقای مجاهدی الهام بخش شاعران جوان است. او شخصیتی پاسدار و معلمی صادق این راه است كه هر جا كجی و خلافی را دیده‌ و احساس نگرانی كرده، آن را ابراز داشته‌اند و هرجا قوتی دیده، آن را تشویق كرده است. همه دوستانی كه وی را می‌شناسند، می‌توانند شهادت دهند كه او به خاطر اعتقاد به راهی كه دارد، عامل به عمل صالح بوده‌ و هر جا كه میدان عمل صالح بوده، استاد از میدان داران آن عمل بوده است.

مومنی با اشاره به مبارزه مجاهدی با كجی‌ها و انحرافات، گفت: سال‌ها پیش شخص جوانی كه ادعا می‌كرد از غیب چیزهایی به او می رسد مجالسی را برگزار می كرد كه متأسفانه آن مجالس مورد استقبال هم قرار گرفته بود و برخی از هنرمندان به او جذب شدند و برخی نگرانی‌ها به وجود آمده بود و به این واسطه آثاری نیز تولید شد. استاد مجاهدی در آن زمان بزرگواری كردند و بیش از یك سال ماهی دو روز از قم به تهران و حوزه هنری می‌آمدند و به بهانه شرح گنجینه اسرار و شرح دیوان حافظ بدون هیچ چشمداشت و جلوه‌گری آن فكر پلید را در برنامه‌های خود نقد و با آن مبارزه می‌كردند و حاضرین در آن برنامه‌ها را با عرفان اصیل اسلامی و عرفان ائمه (ع) آشنا می‌كردند.

وی در پایان سخنانش سلام حجت الاسلام و المسلمین مهدی خاموشی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی را به استاد محدعلی مجاهدی ابلاغ كرد.

کار دل‌پسند و عقل‌پسند مجاهدی

در ادامه این مراسم احد ده‌بزرگی شاعر و از بانیان شب شعر عاشورایی شیراز برای سخنرانی به پشت تریبون دعوت شد. ده بزرگی در سخنان خود با اشاره به اینکه مجاهدی در حوزه کاری دل‌پسند و عقل‌پسند خود قدم زده است، گفت: یکی از نکاتی که دوستان باید در این پاسداشت بیاموزند مطالعات و کارهای عقلی و پژوهشی اوست و کارهای دلی که او با شعرش انجام داده است و اینها ویژگی‌هایی است که کمتر در شعر می‌توان دید.

وی افزود: انتخاب ردیف‌های خاص در بیان شعر و استقلال خاص زبانی و در کنار آنها معلمی از مهمترین ویژگی‌های شعر مجاهدی است. ما ۵۰ سال قبل شاید تنها چند شاعر را می‌توانستیم بیابیم که کار مذهبی در هنر ادبی‌شان انجام می‌دادند اما امروز همه عزیزانی که کار مذهبی می‌کنند به واقع شاگردان آنهایند.

غیرت مجاهدی در مقابل برخی مداحان

در ادامه این مراسم علیرضا قزوه مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری به سخنرانی پرداخت. وی نخست با اشاره به اینکه ستون‌هایی مانند مجاهدی در میان ما کم نیستند، گفت: فکر می‌کنم یکی از ویژگی‌های آقای مجاهدی غیرت او و شدت عملش در مقابل تحریف ادبیات آیینی است و اعتراضاتی که هر ساله در این زمینه از او می‌شنویم به ویژه که ما امروز با گروهی از مداحان خوب و گروهی از مداحان بد مواجهیم، گروهی مداح باسواد و گروهی مداح بی‌سواد که شاید کمتر نخواهند دوغ و دوشاب را قاطی کنند. کسانی که باید خودشان پامنبری باشند، خودشان را به روی منابر کشیده‌اند و این در حالی است که باید از شعرایی چون مجاهدی حرف گوش کنند.

قزوه ادامه داد: مجاهدی در قم رئیس انجمن مداحان و شاعران است، مداحانی که امروز از هیچ کسی حرف شنوی ندارند در حالی که باید از شاعران حرف‌شنوی داشته باشند و اشکالاتشان را بپذیرند. ما هر ساله در این زمینه حرف می‌زنیم و البته مداحان هم در مقابل به ما فحش می‌دهند و اصلِ بودن ما را فراموش می‌کنند. به نظر من آقای مجاهدی در این فضاست که غیرت دارد و باقی مانده است.

وی ادامه داد: خیلی‌ها به بهانه شعر می‌گویند: ما غلامِ امام حسین (ع) هستیم. اما فراموش می‌کنند که امام حسین (ع) آمد تا آنها را آزاد کند نه اینکه غلام خود قرار دهد. باید شعری را كه گفته‌ایم مزه مزه كنیم و ببینیم به عنوان غذای روح چگونه بوده است؟

وی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع شعر هیئت اشاره کرد و گفت: جوانانی آمده‌اند و می‌گویند شعر هیئت. من به آنها گفتم که چرا دکان باز می‌کنید؟ شعر هیئت چیست؟ ما دیده‌ایم که گاهی در هیئت‌ها شعر حافظ هم خوانده‌اند. ما شعر آئینی متوسط و ضعیف را می‌گوییم شعر هیئت.

قزوه در پایان گفت: اگر ادبیات ما می‌خواهد به سبک برسد که رسید به برکت دو شاخه در ادبیات ماست، نخست ادبیات آئینی و دوم ادبیات دفاع مقدس و اعتراض.

آرمان هیأت