آرمان هیأت - انتشار كتاب «معرفی و نقد منابع عاشورا»

كتاب «معرفی و نقد منابع عاشورا» نوشته سيد عبدالله حسينی از سوی پژوهشكده تاريخ و سيره پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده است.

به گزارش خیمه، در اين كتاب واقعه عاشورا در طول تاريخ اسلام به جهات گوناگونی مورد توجه قرار گرفته و پرسش‌هايی را در پی داشته كه يكی از اساسی‌ترين آنها ميزان اتقان و استحكام داده‌های تاريخی اين واقعه است.

كتاب حاضر با نقد و بررسی منابع مربوطه، در صدد پاسخ‌گويی به آن برآمده و كوشيده تا راهی پيش روی اهل تحقيق و عاشوراپژوهان قرار دهد.

نويسنده در هشت فصل به نقد و بررسی منابع عاشورا می‌پردازد و در فصل نخست با عنوان «نگاهی به منابع عاشورا» در ابتدا به نخستين راويان حادثه عاشورا و سير مقتل‌نگاری اشاره می‌كند و می‌نويسد: «وقايع كربلا مانند همه وقايع تاريخ صدر اسلام، توسط كسانی كه در صحنه حضور داشته‌اند، روايت شده و متن خطبه‌ها، نامه‌ها و رجزها نيز توسط كسانی كه حافظه‌ای قوی داشته‌اند، حفظ شده است.»

در فصل دوم با عنوان «گزارش‌های تاريخی» ويژگی‌ها و گزارش‌گران سه روايت از واقعه عاشورا را مورد بررسی قرار می‌دهد كه عبارتند از: روايت و مقتل ابومخنف، روايت حصين و روايت ابومشعر.

فصل سوم نيز به «گزارش‌های رجالی» اختصاص دارد و در آن دو گزارش‌ واقدی و ابن‌سعد بررسی شده و آمده است: «يكی از مهم‌ترين گزارش‌ها از واقعه كربلا، روايت محمد بن عمر بن واقد واقدی است. متأسفانه اصل اين روايت در دست نيست؛ آن چه اكنون وجود دارد، صورت به هم ريخته‌ای است كه ابن سعد در كتاب طبقات الكبری آورده است.»

نويسنده در فصل چهارم به ذكر «گزارش‌های جعلی و غير واقعی» پرداخته و سه روايت عمار دهنی، امالی شيخ صدوق و مقتل جابر جعفی را نقد كرده است.

در فصل پنجم با عنوان «گزارش‌های داستانی» چهارده گزارش از حادثه عاشورا همراه با معرفی و ذكر ويژگی‌های آن ارائه شده است كه عبارتند از: الفتوح ابن‌اعثم، مقتل الحسين(ع) خوارزمی، مقتل منسوب به ابومخنف، روضه‌‌الواعظين، مناقب آل ابی طالب، اللهوف، مثير الأحزان، كشف الغمه، تذكره الخواص، الفصول المهمه، روضه الشهداء، تسليه المجالس و ينابيع الموده.

نويسنده در فصل ششم برخی از گزارش‌های عاشورا را «گزارش‌های تخیّلی» می‌‌خواند و اين گزارش‌ها را نام می‌برد: نورالعين فی مشهد الحسين(ع)، روايت منسوب به جابر جعفی، دلايل الامامه، منتخب طريحی و اسرار الشهاده.

فصل هفتم نيز به گزارش‌های جامع از عاشورا اختصاص دارد كه عبارتند از: بحارالانوار، العوالم للحسين، ناسخ التواريخ، نفس المهموم، با كاروان حسينی از مدينه تا شام (مع الركب الحسينی) و تاريخ امام حسين(ع) «موسوعه الامام الحسين (ع)» می‌پردازد.

در آخرين فصل نيز «علل و انگيزه‌های تحريف عاشورا» مورد تحليل قرار گرفته و آنها را به انگيزه‌های سياسی، عقيدتی، فكری و اجتماعی ـ فرهنگی تقسيم كرده است.

«معرفی و نقد منابع عاشورا» اثر سيد عبدالله حسينی در 360 صفحه در قطع رقعی به شمارگان 1400 نسخه و به قيمت 3000 تومان وارد بازار نشر شده است.