در آستانه ماه محرم و عاشورای حسینی، جدیدترین مجموعه شعر عاشورایی رضا اسماعیلی با عنوان «سلام بر عاشورا» به پیشخوان کتابفروشی‌ها راه یافت. این مجموعه شعر دربردارنده ۱۶۲ رباعی عاشورایی از این شاعر آئینی است که با مضامین حماسی سروده شده و انتشارات اطلاعات آن را چاپ و روانه بازار نشر کرده است.

این اثر شامل دو بخش با عناوین تقریظ‌ها و رباعی‌های عاشورایی است که در بخش نخست این کتاب شاعران و محققان نام آشنایی همچون محمدعلی مجاهدی، حسین اسرافیلی، محمدرضا سنگری، عباس باقری، حمیدرضا شکارسری، محمدحسین انصاری‌نژاد، سیدمهدی طباطبایی و کامران شرفشاهی بر این مجموعه رباعی عاشورایی تقریظ‌هایی نوشته‌اند.

بخش دوم کتاب نیز به چاپ مجموعه رباعی‌های عاشورایی اختصاص یافته است. شاعر در این رباعی‌ها به دنبال تبیین فلسفه قیام حسینی با استناد به احادی روایات و مقاتل مؤثق و مستند دینی است. وی در این رباعی‌ها بیشتر بر ابعاد و وجوه عرفانی و حماسی و پیام‌های انسان‌ساز قیام عاشورا و نهضت حسینی تأکید کرده و از منظری معرفت‌شناسانه به حماسه کربلا پرداخته است.

چرا که عاشورا عالی‌ترین جلوه حماسه، ایستادگی و مبارزه با ظلم و جهل است، آن چنان که در فرازی از زیارت اربعین آمده است «و بذل مهجته فیک لیستنقذ عبادک عن الجهاله و حیره الظلاله»؛ امام حسین(ع) خون قلبش را به آستان الهی هدیه داد تا بندگان را از ظلمت و جهل و نادانی و حیرت گمراهی رهایی بخشد.

«قرائت حماسی از فرهنگ گرانسنگ عاشورا» عنوان تقریظ محمدعلی مجاهدی است که در بخشی از آن آمده است: پرداختن به نقاط قوت و ضعف سروده‌های آئینی و نقد ساختاری و محتوایی آثار منظوم سخنوران عاشورایی‌سرای فارسی‌زبان و بیان فراز و فرودهایی که در سخن آنها مشاهده می‌شود، امر خطیری است که باید در این عرصه خطرخیز انجام شود.

متأسفانه در پیشینه مکتوب شعر عاشورایی در زبان فارسی، جای خالی قرائت حماسی و ارزشی از فرهنگ گرانسنگ حسینی کاملاً مشهود است. ولی در طول هشت سال دفاع مقدس صحنه‌های شگرفی را به چشم دیدیم که مفاهیم رهایی‌بخش و برگرفته از فرهنگ عاشورا را عینیت می‌بخشیدند و شاعران با کلیدواژه‌های بیداری، اعتراض، دفاع، پایداری، فداکاری، جهاد و شهادت دل‌سروده‌هایی ساختند که بعدها صبغه ماندگاری به خود گرفتند.

اسماعیلی در بخش دوم این اثر، شش رباعی تقدیم به حنجره عاشورایی استاد حبیب چایچیان(حسان) سروده است که در ادامه آن را می‌خوانیم:

«در جنجره‌اش، نوای جان دارد او/سرخ است و خبر ز ناگهان دارد او

یک عمر ز داغ کربلا می‌سوزد/هفتاد و دو شعله بر زبان دارد او

****

سبز است و هوای باغ در دل دارد/در ظلمت شب، چراغ در دل دارد

او حنجره بریده عاشوراست/هفتاد و فصل داغ، در دل دارد

****

در جنجره‌اش، چه شور و شینی دارد/بر گردن خود ز عشق، دینی دارد

این دل شده راوی قیام خون است/در سینه حماسه حسینی دارد

****

این دل شده، پیر مکتب عرفان دارد/مست از می ناب کوثر قرآن است

گلبوست لبش ز آیه «بسم‌الله»/در جنجره‌اش، حقیقت ایمان است

****

بر لبش، همیشه ذکر «یا هو»ست/روحش ز تبسم «هوالله» گلبوست

از باغ گل محمدی می‌آید/این دل شده، قبله‌ای ندارد جز دوست

****

این مرد که از قبیله سلمان است/در دست دلش صحیفه عرفان است

شیخی‌ست که شبچراغ در کف دارد/او آینه‌دار فطرت انسان است»

گفتنی است، کتاب «سلام بر عاشورا» اثر رضا اسماعیلی در ۹۴ صفحه با بهای ۴ هزار تومان به بازار نشر آمده است.

آرمان هیأت