نوزدهمین نشست صبح ناشر، پیش از ظهر شنبه ۱۰ آبان با حضور حجت‌الاسلام محمدرضا زائری مدیرمسئول و محسن‌حسام مظاهری مدیر انتشارات خیمه در مرکز رسانه‌ای شیرازه برگزار شد.

زائری در ابتدای این برنامه گفت: شروع کار انتشارات خیمه به فعالیت‌های حجت‌الاسلام وافی و راه‌اندازی نشریه خیمه برمی‌گردد که بعد از مجله، مجوز انتشار کتاب را هم به نام خیمه گرفت. هدف هم از راه‌اندازی این انتشارات، پرداختن جدی‌تر و عمیق‌تر به مناسک و عزای امام حسین(ع) و ارائه مسائل قابل اتکا بود. در کنار مجله خیمه، به مرور انتشارات خیمه و کتابخانه تخصصی و پژوهشگاه به راه افتادند. این فعالیت‌ها به مرور به چیزی منتهی شدند که امروز به عنوان هیئت قرآنی احیا می‌شناسیم.

وی افزود: خدمت به نشر و مفاهیم قرآن و اهل بیت از محورهای اصلی فعالیت یکی از بخش‌های فعال هیئت قرآنی احیا یعنی انتشارات خیمه است.

مظاهری نیز گفت: اولین کتابی که انتشارات خیمه چاپ کرد، در سال ۸۸ بود ولی مجوز انتشارات در سال ۸۷ صادر شد. اولین کتابمان، مقتل سیدالشهدا بود. بعد از آن مجموعه ۵ جلدی عاشورانامه و کتاب ثارالله را چاپ کردیم. تا این لحظه هم انتشارات خیمه ۵۱ عنوان کتاب به چاپ رسانده است. شخصیت امام حسین(ع)، ادبیات، هنر، آیین‌های مربوط به عاشورا و ... در ۵ حوزه اصلی تاریخ، پژوهش، ادبیات، هنر و کتاب خیمه موضوعاتی هستند که درباره آن‌ها کار می‌کنیم. حوزه هنر به دو شاخه موسیقی و عکس اختصاص داشته و کتاب خیمه هم شامل یادداشت‌ها، سخنرانی‌ها و گفتگوها است.

وی گفت:‌ پرفروش‌ترین کتاب‌هایمان هم تا به حالا، «پدر پسر روح‌القدس» و «کتاب مقدس» که هر دو اثر حجت‌الاسلام زائری هستند، بوده‌اند. بعد از این دو هم مجموعه صاحب‌دلان که ۶ عنوانش به چاپ رسیده، جزو پرفروش‌های ما بوده است. چاپ این مجموعه از ۲ سال پیش شروع شده است.

زائری در بخش دیگری از این برنامه با اشاره به فعالیت‌های انتشارات خیمه به عنوان یک ناشر خصوصی گفت: می‌شود انتشارات خیمه را از دورن و بیرون نگاه کرد. از هر دو زاویه احساس می‌کنم، این کار برای ما موضوعیت داشته است که همیشه نگاه و کار تازه در حوزه دین و مذهب وجود دارد. پس دلیلی ندارد که کسی بگوید در این زمینه کار شده و اگر من وارد بشوم، آثارم تکراری خواهد بود. هرچه در حوزه مسائل دینی و اعتقادی اثر داشته باشیم، باز هم می‌توان اثر جدید خلق کرد؛ به شرط این‌که جدی باشد و با توجه به نیاز مخاطب تولید شده باشد. به همین جهت ما در انتشارات خیمه، به نظرمان رسید که باید در این زمینه‌ها، بخش‌هایی را کامل کنیم. به همین جهت با تجربه ۱۲ ساله‌ و مخاطبی که در مجله خیمه داشتیم، احساس کردیم باید برخی از مطالب را در قالب کتاب به چاپ برسانیم. در مقاطعی ناچار بودیم بخشی از مطالب را در مجله و صورت کامل‌ترش را در کتاب به چاپ برسانیم. به نظر می‌رسید باید نهادی به طور تخصصی به عاشورا و آیین‌ و پژوهش‌های مربوط به آن بپردازد.

مدیرمسئول انتشارات خیمه ادامه داد: موضوع عاشورا و امام حسین(ع) برای ما بسیار مهم‌تر از دیگر موضوعات مذهبی است و با هیچ موضوع دیگری نمی‌توان آن را مقایسه کرد. از این جهت، نیاز به کار مستقل دارد. اهمیت این موضوع را تعداد شبکه‌های مختلف ماهواره‌ای که درباره آن کار می‌کنند، نشان می‌دهد. آیا جمهوری اسلامی نباید شبکه‌ تلویزیونی مستقل برای این مساله داشته باشد؟ حالا آن شبکه‌ها جریان متفاوتی را تبلیغ می‌کنند که شاید با رویکرد بین‌المللی جمهوری اسلامی همخوانی نداشته باشد. در حوزه نشر هم همین‌طور است. به نظر می‌رسید که کار در این زمینه، لازم است. ناشرهایی که پیش از خیمه کارهایی کرده بودند، چندان موفق نبودند و به نظر می‌رسید فاصله دارند. ناشران دولتی هم یا در عرضه آثار موفق نبودند و یا چندان دغدغه‌اش را نداشتند. ناشران دیگری هم که در این زمینه ورود کرده بودند، رویکرد چندان قابل دفاعی نداشتند. یعنی خواسته یا ناخواسته مروج جریانی هستند که قابل دفاع نیست.

وی گفت: نکته‌ای که امروز شاهد آن هستیم این است که گفتمان امام حسین در بعد بین‌المللی فراگیرتر می‌شود. در مقدمه کتاب جدید «لبیک یا حسین» هم اشاره کرده‌ام که به نظر می‌رسد گستردگی و فراگیری توجه به مجالس عزای امام حسین و عاشورا، زمینه‌ای برای آماده‌سازی ظهور امام عصر(عج) است چون به طور طبیعی مردم باید به یک فهم عمومی از عاشورا دست پیدا کنند. در غیر این صورت، منطقا نمی‌شود امام زمان (عج) ظهور کرده و بگوید من منتقم خون جدم هستم و مردم، جد امام زمان را نشناسند. بنابراین در حوزه نشر، چه در زمینه پژوهش و چه حوزه‌های دیگر، وظیفه داریم به انتشار آثار دست بزنیم.

در ادامه سخنان زائری، مظاهری گفت: کار کردن یک ناشر به صورت تخصصی، برایش هم تهدید است هم فرصت. فرصت از این جهت که وقتی ناشری کاری را به طور تخصصی انجام می‌دهد، عده‌ای به عنوان مخاطب تخصصی آن ناشر، گرد می‌آیند. در نتیجه ناشر هم به آن موضوع، اشراف بیشتری پیدا می‌کند. اما از جهت تهدید، علی‌القاعده، فعالیت آن ناشر به گونه‌ای مناسبتی می‌شود. مانند مفهوم عاشورا و امام حسین(ع) که در دو ماه محرم و صفر بیشتر شکوفا می‌شود و کتابفروشی‌ها هم به این موضوع اذعان دارند که فروش کتاب‌های عاشورایی‌شان در این دو ماه بیشتر از دیگر ایام سال است. البته این موضوع، به خلاقیت ناشر هم بستگی دارد. نکته این‌جاست که انتشار آثار دینی، بازار آشفته‌ای دارد و این باعث شده آثار با محتوای خوب در پوشش نامناسبی منتشر شوند. در مورد کتاب‌های مذهبی، چه بسا فردی کتابخوان نباشد ولی به خاطر دغدغه مذهبی‌اش، این کتاب‌ها را بخرد. به دلیل همین رویکرد به این کتاب‌ها، کتاب بازاری می‌گویند. به همین ترتیب یک سوداگری پیش آمده و ناشر و پدیدآورنده به مضمونی که عرضه می‌کنند، چندان توجه ندارند. ناشر دولتی هم در این میان کار خودشان را می‌کنند. همین می‌شود که کار خصوصی در حوزه موضوعات تخصصی سخت می‌شود.

مدیر انتشارات خیمه گفت: حالا انتشارات خیمه بعد از ۱۲ سال تجربه ناشی از مجله خیمه به این‌جا رسیده است. اتفاقی که در نشریه خیمه در حال رخ دادن بود، فربه کردن ادبیات نظری عاشورا بود. مصاحبه‌ها و گفتگوهایی که در زمینه مسائل مرتبط با عاشورا و مجالس عزاداری در نشریه خیمه چاپ شد، ادبیاتی را شکل داد که باعث شد نیاز به یک کتابخانه تخصصی حس شود. در کنارش نیز مرکز مطالعات و پژوهشکده امام حسین به راه افتاد و به موازت فعالیت‌های انتشارات خیمه قرار گرفتند. در انتشارات خیمه سعی می‌شود به مخاطب توجه شود البته نه به این معنا که چون کتابی مخاطب و فروش زیاد دارد، چاپش کنیم. اما این رویکرد را در آثار بازاری می‌بینیم. در این‌جا بحث تحریفات و ورود مسائل نادرست به تاریخ مطرح می‌شود. این روزها خیلی از منابع تحریفی به خوبی چاپ می‌شوند چون عامه آن‌ها را می‌پسندند. مجموعه‌شعرهای ضعیف و موهن هم همین‌طور. انتشارات خیمه سعی کرد در این میان حتی به قیمت از دست دادن بازار، آثار خوب و معتبر چاپ کند.

زائری در پاسخ به سوالی درباره راه‌اندازی بخش کودک و نوجوان انتشارات خیمه گفت:‌ به طور طبیعی، انتشارات خیمه به بخش کودک و نوجوان هم خواهد رسید. بعضی از پروژه‌ها، پروژه‌هایی نیستند که ناشر خصوصی به راحتی بتواند به آن‌ها بپردازد. مثلا انتشار کتاب‌هایی درباره سبک زندگی. یا باید هزینه‌های پژوهش پروژه را تقبل کند و یا باید ناشر توانمندی باشد که هزینه‌های پروژه را از جای دیگری تامین کند. به نظرم تنها ناشری که به طور تخصصی به سبک زندگی عاشورایی پرداخته، انتشارات خیمه بوده است. اگر بخواهیم وارد کار در این حوزه‌ها بشویم، باید حداقل هزینه‌های تولید را تامین کنیم.

مظاهری نیز در پاسخ به سوالی درباره کتابخانه تخصصی مورد بحث در این جلسه گفت:‌ این کتابخانه ۲ سال است که به راه افتاده و دانشجوها و پژوهشگران به این کتابخانه می‌آیند. مکانش نیز در دفتر محفل قرآنی احیاست. اگر مکان مناسب‌تری برای این کتابخانه پیدا کنیم، منتقل خواهد شد؛ فعلا فعالیت رسمی ندارد و تاریخ ایران، تاریخ اسلام، ادبیات، اشعار، عاشورا، تاریخ تشییع و ... از موضوعات کتاب‌های این کتابخانه هستند که در سال ۹۰ به راه افتاد و تا امروز حدود ۴ هزار عنوان کتاب در آن گردآوری شده است. اداره این کتابخانه تا به حال با کمک ارگان‌های دولتی، همراه نبوده و موسسه خصوصی ما سعی در گسترش آن دارد.

حجت الاسلام زائری در ادامه این جلسه گفت: بسیاری از کتاب‌های موفق مذهبی، یا حاوی مطالب سخنرانی و گفتگو (مانند کتاب‌های دکتر شریعتی و شهید مطهری) هستند و یا به نوعی ترویج‌شان مرهون جلسات مذهبی و منابر بوده است. اما هنوز ظرفیت آزادنشده رسانه منبر و هیئت زیاد است. ما هیئت‌های زیادی در کشور داریم که در کنار هیئت، نمایشگاه کتاب برپا می‌کنند. ظرفیت‌های بسیار بزرگی وجود دارد تا یک کتاب معرفی و ترویج بشود. خیلی وقت‌ها رقم تیراژ یک کتاب، مرهون تعریف یا بدگفتن از آن در منبر و هیئت است. واقعا چقدر دور از ذهن است که دانش‌آموزان یک مدرسه را از هیئت به سمت کتابفروشی ببرند؟ هنوز کار چندانی در این زمینه نشده است. واقعا جنبه‌ معرفت افزایی و بصیرت زایی در مجالس عزاداری و مجالس اهل بیت را دست کم گرفته‌ایم و این مساله جای کار زیادی دارد.

مظاهری هم در پایان این جلسه درباره کتاب‌های جدید انتشارات خیمه گفت: کتاب «لبیک یا حسین» شامل سخنرانی‌های سید حسن نصرالله به تازگی چاپ شده است. دو عنوان جدید هم درباره آیت‌الله شیخ محمدحسین غروی یا کمپانی و همچنین رسول ترک داریم. سید مهدی قوام و شهیدان هاشمی‌نژاد و سعیدی از دیگر چهره‌هایی هستند که در صدد چاپ مربوط به آن‌ها هستیم. «زندگی حسینی» و «ویرایش جدید مقتل ابومخنف» و «روضه‌ها» که یک مجموعه نثر ادبی است در کنار مجموعه مقالاتی درباره انسانی‌شناسی عاشورا، ‌ از دیگر عناوین جدیدمان هستند که تعدادی از آن‌ها چاپ شده و تعداد دیگرشان طی روزهای آتی در ماه محرم چاپ و عرضه می‌شوند.

آرمان هیأت