رسول نجفیان، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون، درباره ویژگی‌های کارهای نمایشی در حوزه عاشورا اظهار کرد: در کارهای نمایشی معمولاً بیشتر به آنچه در ۱۰ روز اول محرم روی داده پرداخته می‌شود، زیرا اوج اتفاقات در آن مدت بوده است، اما بخش مهمی از قیام عاشورا به حرکت کاروان اسرا به سوی کوفه و شام مربوط می‌شود که کمتر به آن توجه کرده‌اند، البته در شام‌ غریبان در تعزیه‌هایی به این موضوع پرداخته شده، ولی در کارهای سینمایی یا تلویزیونی کمتر آن را دیده‌ایم.

وی افزود: اوج اتفاقات پس از عاشورا را می‌توان در سخنرانی‌های حضرت زینب(س) و امام سجاد(ع) مشاهده کرد. امام زین‌العابدین(ع) در شام، یزید را در حضور همه اطرافیانش رسوا کرد و اگر نبود وساطت یکی از حاضران، امام نیز در آن مجلس به شهادت می‌رسید. تمامی این رویدادها پتانسیل بسیار بالا و جذابی برای کارهای نمایشی داراست که من چند نمونه از آن را سالها پیش دیده‌ام، اما همانگونه که گفتم در سال‌های اخیر بیشتر توجهات مربوط به اتفاقاتی می‌شود که در ۱۰ روز اول محرم روی داده است.

این کارگردان و بازیگر تئاتر اعلام کرد: سالهاست دوست دارم درباره موضوعی کار کنم که پس از عاشورا روی داد و آن نیز مربوط به عروس نصارایی می‌شود که پس از عاشورا به کربلا آمد و هر جا را که می‌خواست میخ چادر زند از زمین خون بیرون می‌آمد. این زن شب آنجا می‌خوابد و خواب حضرت مسیح(ع) را می‌بیند و مسلمان می‌شود. جدا از این اتفاق، تعزیه‌ای هم دارم که برای ۲۰۰ سال پیش است، اما متأسفانه به دلیل مشکلاتی که درگیر آن هستم مجبورم این دست‌نوشت قدیمی را به فروش رسانم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا پرداختن به برخی حکایت‌‌های غلوآمیز پیرامون عاشورا به کارهای نمایشی این حوزه ضربه نمی‌زند؟ گفت: رسالت هنر این است که به اتفاقات شاخ و برگ زیبا دهد. برای همین من این رویکرد را ضعف و اشکال نمی‌بینیم. این قبیل پرداخت‌ها در همه جای دنیا روی می‌دهد تا کار از جذابیت بیشتر بهره برد، پس نباید انتظار داشت که در تمام پرداخت‌های نمایشی واقعیت‌ها جزء به جزء روایت شود. عاشورا هم چنین ویژگی دارد و باید به آن اجازه داد تا به واسطه هنر نمایش تمام شاخ و برگ‌هایش دیده شود.

نجفیان در پایان بیان کرد: بسیار از ناگفته‌های پس از عاشورا را می‌توان در پرده‌خوانی‌های «قولرآغاسی» و «محمد مدبر» مشاهده کرد. اتفاقاتی چون آب آوردن فرشتگان برای اسرا کربلا یا حفاظت شیر از پیکر شهدا، پس نباید به این توجیه که این قبیل رویدادها سندیت تاریخی ندارند، آنها را تخطئه کرد. به عبارتی، هرآنچه که بتواند به واسطه درام ما را از خشم و کینه دور کند، انجامش برای هنر لازم است و باید مورد حمایت تلویزیون و رسانه‌های تصویری قرار گیرد.

آرمان هیأت