مراسم رونمایی از آلبوم عاشورایی «دوشنبه کربلا» با صدای دولتمند خلف دوشنبه ۱۶ آذرماه با حضور تعدادی از هنرمندان و مدیران فرهنگی در سالن کنفرانس سازمان فرهنگی هنری برگزار شد.

علیرضا قزوه شاعر و مدیر مرکز آفرینش های ادبی حوزه هنری در ابتدای مراسم گفت: دولتمند خلف از هنرمندان و خوانندگان بسیار ارزشمندی است که همه ما ایرانیان با صدای او آشناییم و همواره به آثارش علاقه خود را نشان داده ایم.

این شاعر و نویسنده افزود: در سال های اخیر خود من هم از طرفداران این خواننده موسیقایی بودم که همواره صدا و هنر او را گوش می دادم و آوازهای تاجیکانه او را زمزمه می کردم. کمااینکه صدای پهلوانانه این هنرمند بارها بارها از صدا و سیما پخش شده و مورد علاقه مردم هم بوده است.

وی با اشاره به تولیدات دیگری که بر مبنای ادبیات خلقی و شفاهی مردم پیرامون موضوع عاشورا ساخته شده است، توضیح داد: آدینه هاشم یکی از هنرمندان پیشکسوت موسیقی تاجیکستان است که فعالیت هایی در زمینه ساخت قطعات عاشورایی داشته است ضمن اینکه شاگرد دولتمند خلف نیز یک یا دو قطعه را پیرامون موضوع عاشورا در زمانی که من در صدا و سیما حضور داشتم تولید کرده است. همه اینها بهانه ای شد تا در سفری که سال گذشته به تاجیکستان داشتم به دولتمند خلف پیشنهاد بدهم که اثر مستقلی را پیرامون کربلا تولید کند و خوشبختانه این هنرمند نیز پذیرفت که نتیجه آن همین اثر موسیقایی است که امروز با حضور شما رونمایی می شود.

قزوه ادامه داد: به نظر من تولید چنین آثاری موسیقایی می تواند به مردم ثابت کند که امام حسین (ع) متعلق به همه مردم است و ما نباید فضا را به سمتی ببریم که تصور کنیم که حضرت سید الشهدا فقط برای ما ایرانی هاست. البته فرهنگ تاجیکستان بسیار به فرهنگ ما نزدیک است و مردم آن کشور علاقه زیادی به حضرت سید الشهدا دارند و این موضوع بسیار مهمی است که باید بیشتر از این ها مورد توجه قرار گیرد.

مدیر مرکز آفرینش های ادبی حوزه هنری در پایان صحبت های خود تصریح کرد: من باز هم تاکید می کنم که امام حسین (ع) فقط به ما تعلق ندارد. شما اگر به کشور های دیگر سفر می کنید می بینید که چه استقبالی از فرهنگ عاشورا و امام حسین (ع) می شود. این اولین کاری است که به شکل مستقل پیرامون سیدالهشدا با استفاده از موسیقی تاجیکستان تهیه و تولید شده و این افتخار بزرگی برای سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران است.

ارتباط فرهنگی ایران و تاجیکستان شیعه و سنی ندارد

علی اشرف شبستری سفیر اسبق کشور ما در کشور تاجیکستان نیز در این مراسم با تقدیر از مقام هنری دولتمند خلف خواننده آلبوم عاشورایی «دوشنبه کربلا» توضیح داد: در ایامی که در کشور تاجیکستان حضور داشتم این جزو افتخارات من بود که با این مرد بزرگ موسیقی آشنا شدم. از سوی دیگر اصولا خوانش آثار موسیقایی در کشور تاجیکستان ریشه عرفانی دارد و خوانندگان این کشور که به آنها حافظ می‌گویند همواره در شعرهای انتخابی خود از اشعار عارفانه حافظ، سعدی، عمر خیام و مولوی استفاده زیادی می کنند.

وی افزود: برخلاف آنچه که تصور می شود تاجیکستان در زمان حکومت شوروی سابق زیر یوغ فرهنگی نظام کمونیستی این کشور قرار گرفته اما مردم این کشور در آن زمان با چنگ و دندان آیین ها و دین خود را نگه می داشتند. در سمرقند و بخارا این عاشقان حسینی بودند که در زیرزمین ها عزاداری می کردند و وقتی ماموران دولتی آنها را گرفتار کردند طوری نشان می دادند که گویی در حال ورق بازی هستند.

این کارشناس مسائل فرهنگی با اشاره به رسوم موسیقایی کشور تاجیکستان گفت: کربلاخوانی یکی از رسم های فرهنگی کشور تاجیکستان است که تاجیک ها بسیار به آن اهمیت می دهند و نکته جالب تر اینکه اگر در تاجیکستان خانواده ای ۲ فرزند دوقلو داشته، بدون هیچ معطلی و تردیدی نام حسن و حسین یا فاطمه و زهرا روی آنها گذارده می شود و این نکته نشان دهنده احترام بسیار ویژه ای است که تاجیک ها به اهل بیت قائل هستند.

رئیس انجمن دوستی ایران و تاجیکستان ادامه داد: من بارها به این نکته اشاره کردم که ما با مردم تاجیکستان اشتراکات فرهنگی نداریم بلکه با آنها یگانگی فرهنگی داریم و به نظرم نسبت به مردم شریف این کشور بار سنگینی روی دوش داریم که وظیفه شرعی و ملی ما ایجاد می کند این ملت را بیشتر از گذشته دریابیم.

شبستری با بیان نکاتی دیگر از اشتراکات فرهنگی و مذهبی مردم تاجیکستان در رابطه با واقعه کربلا توضیح داد: امیدوارم دوستان ما در سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران طی ماه های آینده برنامه خاصی را درباره تاجیکستان در نظر بگیرند. من با تجربه ای که در سفارت ایران در کشور تاجیکستان داشتم احساس می کنم که اینها نیاز به همکاری بیشتر دارند کما اینکه باید به این نکته واقف باشیم که بین مردم کشور ایران و تاجیکستان هیچ بحثی میان شیعه و سنی نیست. ما این عزیزان را باید همانی که هستند، بپذیریم.

جایگاه ارزشمند دولتمند خلف در ایران و تاجیکستان

مسعود شاه میرزا شاعر تاجیکستانی نیز در این مراسم با قدردانی از سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران گفت: این اقدام کار بسیار ارزشمندی است که معتقدم گام بسیار موثری جهت تبیین اشتراکات فرهنگی ۲ کشور خواهد بود. به نظر من واژه مشترک به هیچ عنوان نمی تواند بار اشتراکات فرهنگی هنری ایران و تاجیکستان را تحمل کند.

وی افزود: دولتمند خلف خواننده بسیار ارزشمندی برای ماست که هم در ایران و هم در تاجیکستان جایگاه بزرگی دارد و من امیدوارم چنین برنامه هایی گسترش پیدا کند و ما بتوانیم مضامین مذهبی را پیش روی کار خود قرار دهیم چراکه معتقدم ارتباطات فرهنگی هنری ایران و تاجیکستان مثل ۲ بال پرنده ای است که می تواند بر فراز آسمان فرهنگ و هنر ۲ کشور رخ نمایی کند.

تجلیل آقای مدیرعامل از رئیس سازمان

حمیدرضا نوربخش مدیر عامل خانه موسیقی نیز گفت: حضور من در این مراسم هم به جهت عرض ارادت به هنرمندی است که بیش از ۲ دهه سابقه آشنایی با او را دارم ضمن اینکه لازم است در این مراسم از حجت الاسلام شهاب مرادی و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران برای خلق یک اثر موسیقایی ارزشمند تشکر داشته باشم. چراکه حضور خواننده ای چون دولتمند خلف در یک آلبوم موسیقایی که صدایش به لحاظ آوازی فواصل مشترکی با موسیقی ایرانی دارد، می تواند نقطه عطفی در تولید آثار بینافرهنگی باشد.

وی ادامه داد: دولتمند خلف یک استاد تمام عیار است و به نظر من ویژگی هایی که برای یک موسیقی خوب می توانیم برشمریم، داراست. رنگ مطبوع صدا، نوع تحریر صدا و عطر وجودی رفتار و اخلاق انسانی متبلور شده در صدا، ویژگی هایی هستند که در صدای دولتمند خلف وجود دارند به ویژه اینکه این صدا وقتی در اختیار مفاهیم عاشورایی و کربلایی که در خون ماست قرار گیرد حتما تاثیرپذیری صدا را دوچندان خواهد کرد.

پیشنهاد پژوهشگر موسیقی نواحی برای برگزاری چند جشنواره

هوشنگ جاوید پژوهشگر موسیقی نواحی هم در این نشست رونمایی با تقدیر از سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به خاطر توجه به موسیقی آیینی توضیح داد: بعد از این همه تحقیق و پژوهش در عرصه موسیقی آیینی همواره تلاش کردم که این نکته را یادآوری کنم که می توان وحدت اقوام را با موسیقی آیینی مستحکم کرد و با تمام دنیا ارتباط برقرار کرد. امیدوارم برنامه معراج‌نامه خوانی که یکی از مهمترین برنامه های حوزه موسیقی آیینی است هم به زودی در این سازمان برگزار شود.

وی با جالب ارزیابی کردن انتشار آلبوم «دوشنبه کربلا» بیان کرد: آگاهی ما به موسیقی تاجیکستان بسیار کم است زیرا پژوهشگران عرصه موسیقی تاکنون کمتر به سراغ موسیقی کشور تاجیکستان رفته اند در حالی که ما نزدیکی های بسیار فراوانی از نظر فرهنگی با کشور تاجیکستان داریم و امیدوارم این نزدیکی های فرهنگی بیشتر شوند. البته از این موضوع نیز نباید غافل شد که ما در موضوع «سربانگ ها»، «بانگ‌ها»، «فلک خوانی» و «نعت خوانی» اشتراکاتی بسیار فراوانی به لحاظ موسیقایی داریم که می تواند زمینه های برگزاری چندین جشنواره بین المللی را فراهم کند. کما اینکه ما طی سال های گذشته پیشنهاداتی را در رابطه با برگزاری جشنواره نعت خوانی را هم داده بودیم اما متاسفانه به دلیل مشکلات مالی هنوز نتوانستیم موفق به برگزاری آن شویم اما به نظر می آید که این یک بخش عظیمی از موسیقی مذهبی ماست و لازم است با کمک دولتمردان ایران و تاجیکستان شکل اجرایی به خود پیدا کند.

این هنرمند صاحب نام عرصه موسیقی نواحی با تاکید بر اجرای سمفونی کربلا خوانی با هنرمندی هنرمندان ایرانی و تاجیکستانی تصریح کرد: امیدوارم با حمایت سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران ما بتوانیم در همایش میرسید علی همدانی در شهر کولاب تاجیکستان حضور موثری داشته باشیم چراکه حضور موسیقی ایرانی و جای خالی هنرمندان سرزمین مان در این همایش جهانی خالی است.

گوشمان به تندی و ناسزایی ها بدهکار نیست

حجت الاسلام والمسلمین شهاب مرادی رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران نیز در این مراسم با بیان اینکه بر هر ایرانی واجب است که سفری به کشور تاجیکستان داشته باشد، توضیح داد: طی سفری که به کشور تاجیسکتان داشتم طهارت، عفت و پاکی را در مردم تاجیکستان دیدم که گویی هیچ کدام از آنها بدی بلد نیستند. آنها به قدری پاک و زلال هستند که شاید این پاکی نشات گرفته از ظلمی باشد که کشور شوروی به آنها وارد کرد اما این عزیزان نگذاشتند سنت ها و آیین‌شان دست خوش جریان های روشن فکری شود که برخی از آنها بر سر ایران نیز آمده است.

وی با اشاره به نام گذاری آلبوم «دوشنبه کربلا» گفت: همه می دانند که دوشنبه متعلق به حضرت امام حسین (ع) و امام حسن (ع) است کمااینکه دوشنبه اصولا روز عزیزی برای مردم ایران است و علاوه بر اینکه نام پایتخت کشور تاجیکستان است ما تلاش کردیم که با این نام گذاری علاقمندی مردم تاجیکستان به نام مقدس امام حسین (ع) را نشان دهیم.

این کارشناس مسائل فرهنگی بیان کرد: حتما باید نشست های مختلفی را در زمینه آشنایی فرهنگ ایران و تاجیکستان برگزار کنیم که مردم بیشتر با اشتراکات فرهنگی این ۲ کشور آشنا شوند. ما نیازمند خواهرخواندگی نیستیم اما معتقدیم هر کاری که بتواند به نزدیک شدن اشتراکات فرهنگی هنری کشور بینجامد، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران آن را در خدمت خواهد گرفت.

مرادی بیان کرد: به عنوان یک طلبه می گویم که ما هیچ وقت به دنبال شیعه کردن کسی نبوده و نیستیم. ما همواره به عقاید دیگران احترام می گذاریم، ما اهل تهاجم نیستیم پس اینجا اعلام می کنم که بیایید به مشترکات برسیم و بدانیم که هیچ اشتراکی قدرت دوستی پیامبر را ندارد و من هیچ اهل سنتی را نمی شناسم که حضرت محمد (ص) را دوست نداشته باشد، کما اینکه بزرگان ما هم با اهانت به مذاهب مخالفت می کنند و آن را فعلی حرام می دانند.

رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران تصریح کرد: ابزار هنر می تواند در این فضا میدان داری کند و آرامش، صلح، عشق و علاقه را زیاد کند و از شما هنرمندان می خواهم ما را در این مسیر کمک کنید.

وی در بخش پایانی صحبت های خود با اشاره به موضوع تعطیلی آموزش موسیقی در فرهنگسراها گفت: شاید تا ۲ سال به ما فحش بدهند که چرا آموزش موسیقی مبتدی در فرهنگسراها را تعطیل کردیم اما من همین جا می گویم که ما در حمایت از پژوهش ها و آثار فاخر موسیقیایی کاملا در خدمت هنرمندان هستیم و از خانه موسیقی هم تشکر می کنم که در این راه همراه ما هست. ما گوشمان به تندی و ناسزای کسانی که به ما فحش می دهند، بدهکار نیست. گرچه آنها را هم دوست داریم اما امیدواریم در این زمینه شاهد خلق آثار ماندگاری باشیم که می تواند کمک قابل توجهی به فرهنگ و هنر این سرزمین انجام دهد.

آرمان هیأت