کد مطلب : ۲۳۴۲۰
لزوم ورود ایده‌های جدید تئاتری به تاریخ اسلام
سعید تشکری، نویسنده و کارگردان پیشکسوت تئاتر گفت: در بازنمایی چهره واقعی دین مبین اسلام و شرح زندگی پیامبر اکرم(ص)، نه تنها در حوزه تئاتر، بلکه در هیچ یک از حوزه‌های دیگر فرهنگی و هنری از همه ظرفیت‌های موجود استفاده نشده است؛ این در حالی است که همواره در هجمه فرهنگی صورت گرفته علیه باورهای دینی خود موضعی منفعلانه داشته و منتظر می‌مانیم تا اقدام موهنی به انجام برسد و به شکل مقطعی علیه آن موضع بگیریم و آن را محکوم کنیم.
وی گفت: در حوزه تئاتر یکی از دلایل عدم توفیق در زمینه تولیدات فاخر نمایشی با موضوعات دینی و ارزشی، روی آوردن به کارهای بی‌مغز و زودبازده است که معمولاً مدیران به گروه‌های شناخته‌شده‌ای با تجربه کاری کم و ناآشنا به این حوزه سفارش می‌دهند و نتیجه آنکه علیرغم صرف هزینه‌ای گزاف، خروجی کار آن گونه که باید و شاید و مورد انتظار است نخواهد بود.
فضا برای فعالیت مستمر و مؤثر هنرمندان به موضوعات دینی بسته است
تشکری تصریح کرد: واقعیت دیگری هم که وجود دارد این است که مسئولان فضا را برای فعالیت مستمر و مؤثر هنرمندان برای تولید آثاری با این موضوعات بسته‌اند که البته بخشی از آن هم به حساسیت‌هایی برمی‌گردد که در این زمینه وجود دارد، این در شرایطی است که به وفور می‌توان با توجه به داستان‌های منقول از زندگی پربرکت حضرت محمد(ص)، درام‌هایی بی‌نقص و بر پایه مستندات خلق کرد، اما در عرصه عمل کمتر این عزم و اراده به ویژه از سوی مسئولان وجود دارد.
این کارگردان تئاتر گفت: به طور مثال داستان شورانگیز آشنایی حضرت محمد(ص) با حضرت خدیجه(س) قابلیت فراوانی برای خلق تئاتر دارد که جاذبه خوبی نیز در مواجهه با مخاطب ایجاد خواهد کرد، اما به دلایلی خلاقیت هنرمندان در پرداختن به این زمینه‌ها عقیم می‌ماند و نتیجه آنکه در طول سال شاهد تولید و اجرای آثار نمایشی با موضوع اسلام و شخصیت والای پیامبر اکرم(ص) نیستیم و به ندرت مواردی هم که در این زمینه پیش می‌آید، زمان زیادی برای اجرای آن به منظور استفاده حداکثری مخاطبان در نظر گرفته نمی‌شود.
در زمینه تولید نمایش‌های دینی معمولاً به گروه‌ها و افراد شناخته شده رجوع می‌شود
وی افزود: معمولاً در پرداختن به موضوعات خاص در زمینه تولید تئاتر مذهبی محکومیت‌هایی داریم به این معنی که افرادی هستند که تنها در حوزه تئاتر رضوی فعالیت می‌کنند و زمینه برای فعالیت افراد دیگری با این موضوع فراهم نیست، هر چند که ممکن است صاحب ایده و خلاقیت در آن حوزه باشند. در مورد تئاتر با موضوع نبوی(ص) نیز قضیه به این شکل است که انگار باید برای پرداختن به این موضوع به سراغ افراد خاصی برویم و با این وجود موضوعات پرداخت شده نیز خلاقانه نیست، بلکه دیکته شده است.
تشکری در پایان تأکید کرد: معضل دیگری که در زمینه پرداختن به تئاتر دینی و ارزشی وجود دارد این است که در میان مسئولان فرهنگی و هنری میل به دیده شدن افرادی که صاحب ایده و نظر در پرداختن به این موضوعات هستند وجود ندارد. بارها به این مسئله تأکید شده است که باید از مناظر گوناگون به موضوعاتی همچون زندگی حضرت رسول(ص) و مسائل دینی نگاه کرد و از نگاه تک‌بعدی و کلیشه‌ای اجتناب شود؛ چه اشکالی دارد که به این موضوع از منظر فردی که پیرو دین و مسلک دیگری است پرداخته شود و نظرگاه یک مسلمان، آن هم شیعی مورد تأکید واقع نشود. به طور مثال ویکتور هوگو در مورد حضرت رسول(ص) صاحب اشعاری است و یا لئو تولستوی، نویسنده شهیر روسی در اواخر عمر بر پایه مستنداتی مسلمان شده بود، اما به دلیل خفقان دوره مارکسیستی قادر به ابراز آن نبود؛ چه اشکالی دارد مناظر نوینی را در تولید آثار نمایشی به این حوزه باز کنیم؟
وی گفت: در حوزه تئاتر یکی از دلایل عدم توفیق در زمینه تولیدات فاخر نمایشی با موضوعات دینی و ارزشی، روی آوردن به کارهای بی‌مغز و زودبازده است که معمولاً مدیران به گروه‌های شناخته‌شده‌ای با تجربه کاری کم و ناآشنا به این حوزه سفارش می‌دهند و نتیجه آنکه علیرغم صرف هزینه‌ای گزاف، خروجی کار آن گونه که باید و شاید و مورد انتظار است نخواهد بود.
فضا برای فعالیت مستمر و مؤثر هنرمندان به موضوعات دینی بسته است
تشکری تصریح کرد: واقعیت دیگری هم که وجود دارد این است که مسئولان فضا را برای فعالیت مستمر و مؤثر هنرمندان برای تولید آثاری با این موضوعات بسته‌اند که البته بخشی از آن هم به حساسیت‌هایی برمی‌گردد که در این زمینه وجود دارد، این در شرایطی است که به وفور می‌توان با توجه به داستان‌های منقول از زندگی پربرکت حضرت محمد(ص)، درام‌هایی بی‌نقص و بر پایه مستندات خلق کرد، اما در عرصه عمل کمتر این عزم و اراده به ویژه از سوی مسئولان وجود دارد.
این کارگردان تئاتر گفت: به طور مثال داستان شورانگیز آشنایی حضرت محمد(ص) با حضرت خدیجه(س) قابلیت فراوانی برای خلق تئاتر دارد که جاذبه خوبی نیز در مواجهه با مخاطب ایجاد خواهد کرد، اما به دلایلی خلاقیت هنرمندان در پرداختن به این زمینه‌ها عقیم می‌ماند و نتیجه آنکه در طول سال شاهد تولید و اجرای آثار نمایشی با موضوع اسلام و شخصیت والای پیامبر اکرم(ص) نیستیم و به ندرت مواردی هم که در این زمینه پیش می‌آید، زمان زیادی برای اجرای آن به منظور استفاده حداکثری مخاطبان در نظر گرفته نمی‌شود.
در زمینه تولید نمایش‌های دینی معمولاً به گروه‌ها و افراد شناخته شده رجوع می‌شود
وی افزود: معمولاً در پرداختن به موضوعات خاص در زمینه تولید تئاتر مذهبی محکومیت‌هایی داریم به این معنی که افرادی هستند که تنها در حوزه تئاتر رضوی فعالیت می‌کنند و زمینه برای فعالیت افراد دیگری با این موضوع فراهم نیست، هر چند که ممکن است صاحب ایده و خلاقیت در آن حوزه باشند. در مورد تئاتر با موضوع نبوی(ص) نیز قضیه به این شکل است که انگار باید برای پرداختن به این موضوع به سراغ افراد خاصی برویم و با این وجود موضوعات پرداخت شده نیز خلاقانه نیست، بلکه دیکته شده است.
تشکری در پایان تأکید کرد: معضل دیگری که در زمینه پرداختن به تئاتر دینی و ارزشی وجود دارد این است که در میان مسئولان فرهنگی و هنری میل به دیده شدن افرادی که صاحب ایده و نظر در پرداختن به این موضوعات هستند وجود ندارد. بارها به این مسئله تأکید شده است که باید از مناظر گوناگون به موضوعاتی همچون زندگی حضرت رسول(ص) و مسائل دینی نگاه کرد و از نگاه تک‌بعدی و کلیشه‌ای اجتناب شود؛ چه اشکالی دارد که به این موضوع از منظر فردی که پیرو دین و مسلک دیگری است پرداخته شود و نظرگاه یک مسلمان، آن هم شیعی مورد تأکید واقع نشود. به طور مثال ویکتور هوگو در مورد حضرت رسول(ص) صاحب اشعاری است و یا لئو تولستوی، نویسنده شهیر روسی در اواخر عمر بر پایه مستنداتی مسلمان شده بود، اما به دلیل خفقان دوره مارکسیستی قادر به ابراز آن نبود؛ چه اشکالی دارد مناظر نوینی را در تولید آثار نمایشی به این حوزه باز کنیم؟
مرجع : ایکنا
