نشست «نقد دانشنامه فاطمی» شب گذشته ۱۶ اسفندماه با حضور آیت الله سید مصطفی محقق داماد عضو فرهنگستان علوم و استاد فلسفه دانشگاه شهید بهشتی، آیت‌الله محمدهادی یوسفی غروی، آیت الله علی اکبر رشاد رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، صادق آیینه وند رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، حجت‌الاسلام والمسلمين حسن طارمی و حجت‌الاسلام و المسلمين ابوالقاسم مقیمی حاجی، رئیس پژوهشکده دانشنامه نگاری دینی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.

آيت الله رشاد در ابتدای این مراسم توضیحاتی را درباره تدوین دانشنامه امام علی (ع) ارائه کرد و گفت: در سالی که بنام مبارک حضرت علی(ع) از سوی مقام معظم رهبری نامگذاری شد، پیشنهادی مبنی بر جمع‌آوری مجموعه مقالات درباره ایشان از سوی آیت‌الله جوادی آملی مطرح شد که بر این اساس ۱۰۰ مقاله از ۱۰۰ دانشمند عرضه شود.

وی ادامه داد: پس از آن پیشنهاد، تالیف دانشنامه امام علی (ع) از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به بنده داده شد و به خاطر آنکه دغدغه این کار را داشتم با حمایت این شورا وارد کار شدم که البته در آغاز نام این اثر اندیشنامه امام علی (ع) بود و تا جایی پیش رفت که برخی اندیشمندان تأکید کردند نام آن به «دانشنامه امام علی(ع)» تغییر پیدا کند. دانشنامه امام علی(ع) طی ۲۲ ماه در ۱۳ جلد تدوین شد و با عنایت خاص حضرت علی(ع) همراه با امکانات محدود و در فقر مطلق کار به سرانجام رسید.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ادامه سخنانش اشاره كرد: پس از آنکه نسخه اولیه این اثر به آیت‌الله جوادی آملی تحویل داده شد، ایشان پس از مشاهده دانشنامه، ضمن مقایسه آن با مجموعه الغدیر تعابیر مبالغه آمیزی در سخنرانی‌های متعدد خود بیان کرد که البته بيان آن تعابير برای ما سخت است. پس از آن ایشان پیشنهاد تدوین دانشنامه‌ای درباره حضرت زهرا (س) را مطرح کردند. اما به دلايلي امكان ورود در كار ميسر نبود. در نهايت کار به جایی رسید که با سفارش مقام معظم رهبری جرقه تولید این کار زده شد.

وی در ادامه برخی مشکلات موجود در تألیف دانشنامه حضرت زهرا(س) را برشمرد و گفت: فقدان منابع علمی کافی درباره حضرت زهرا(س)، فراوانی اختلافات کلامی، فقر مطالعاتی در جهان اسلام، رسوخ عادات غلط درباره زنان میان متشرعین، رواج و رونق نگرش‌های فمنیستی و تعدد جریانات و مراکز ناکارآمد از جمله مسائل پیش روی تدوین این اثر بود که در نامه خود به رهبر معظم انقلاب به این موارد اشاره کردم.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در پایان سخنانش اظهارداشت: دانشنامه فاطمی اثری فاخر و ارزشمند و نتیجه۱۰سال تلاش است. در این اثر به نحوی غیر مستقیم سبک زندگی حضرت زهرا(س) تبیین و ارائه شده و به همین دلیل عنوان آن در ابتدا «فرهنگ فاطمی (س)» انتخاب شده بود که پس از مدتی نام آن به «دانشنامه فاطمی (س)» تغییر یافت که سه جلد از این اثر به شخصیت و حیات آن حضرت و سه جلد دیگر به مباحث مربوط به زن و خانواده به پیشنهاد آیت الله جوادی آملی اختصاص یافته است.

آرمان هیأت