مهدی امین‌فروغی، عضو شورای علمی نخستین جایزه کتاب سال عاشورا درباره ضرورت تاسیس این جایزه عنوان کرد: این جایزه با هدف شناخت آثار برتر منتشر شده در موضوع فرهنگ، ادبیات و هنر عاشورا برگزار می‌شود و آشنایی جامعه با آثار برتر حوزه مرتبط با عاشورا و امام حسین(ع) ضرورت برگزاری این جایزه را مشخص می‌کند.

وی ادامه داد: به هر حال در روزگاری که اقبال جامعه به سمت مطالعه آثار مرتبط با عاشورا و امام حسین(ع) بیشتر است و نیز آثاری وجود دارد که از نظر تاریخی و استحکام هنری اشکالاتی دارد شناخت آثار برتر منتشر شده در فرهنگ و ادبیات عاشورا، معرفی آنها و نیز تقدیر از پدید‌آورندگان آن می‌تواند بسیار موثر باشد. همچنین بررسی و نقد این آثار می‌تواند موجب معرفی شدن آثار برتر به جامعه شود.

وی درباره مولفه‌های انتخاب آثار برتر گفت: آثاری می‌تواند در این جایزه برتر به‌شمار آید که از نظر شکلی و قالبی ویژگی یک اثر برتر را دارا باشد و با ملاک‌های تعیین شده در هر رشته مطابقت کند. به طور مثال اگر کتابی در حوزه پژوهش تاریخی بود، باید به لحاظ تاریخی متقن باشد و یا اگر در حوزه هنر عاشورایی قرار داشت با شاخصه‌ها و معیارهای آن حوزه تطبیق داشته باشد.

آثار برگزیده می‌تواند تبدیل به کتاب درسی شود

این مولف حوزه موسیقی مذهبی، در بخش دیگری از سخنانش چشم‌اندازهای این جایزه را برشمرد و گفت: نخستین چشم‌انداز، شناخت آثار منتشر شده در این حوزه و معرفی آنها و در نهایت برگزاری جلسه‌های نقد و بررسی این آثار است تا از این طریق به معرفی بهتر آن‌ها کمک شود.

وی یادآور شد: معرفی این آثار به مراکز دانشگاهی ممکن است موجب شود تا برخی از این آثار تبدیل به کتاب درسی شود چون برخی از آثار مرتبط در این حوزه این قابلیت را دارند. همچنین هر سال این جایزه به نام یکی از بزرگان اختصاص می‌یابد و امسال نیز به نام دعبل خزاعی شاعر بزرگ اهل بیت(ع) است.

وی درباره بین‌المللی شدن جایزه کتاب سال عاشورا نیز توضیح داد: بدون شک ما در کشورهای اسلامی و به‌ویژه کشورهای فارسی زبان که فرهنگ عاشورایی در آن رواج دارد کتاب‌هایی را در این حوزه داریم که می‌توانند در این جایزه شرکت کنند. بنابراین آثاری که هر ساله در این حوزه در کشورهای مختلف منتشر می‌شوند می‌توانند در قالب این جایزه بررسی و داوری شوند.

این پژوهشگر موسیقی مذهبی در پاسخ به این سوال که میزان استقبال از این جایزه چگونه خواهد بود، گفت: پیش‌بینی‌ می‌کنم که استقبال خوبی از این جایزه شود هر چند که تاکنون این جایزه برگزار نشده اما ما با انبوهی از آثار در عرصه‌های مختلف مواجه می‌شویم و البته در هر ۱۵ رشته داوری‌ها به صورت مجزا برگزار می‌شود.

نام دعبل خزاعی برندی برای این جایزه است

وی با تاکید بر اینکه جایزه کتاب سال عاشورا می‌تواند به برندی در این حوزه تبدیل شود، افزود: شورای علمی این جایزه از گروهی تشکیل شده که اغلب افرادی ورزیده و کار آزموده‌ هستند و این کمک بسیاری به برند شدن این جایزه می‌کند. همچنین بنیاد دعبل خزاعی که نهادی علمی تخصصی است این جایزه را برگزار می‌کند، تاکنون نیز به صورت تخصصی درباره عاشورا و امام حسین(ع) فعالیت کرده است. بنابراین نام دعبل برندی برای این جایزه است و همه نهادها باید دست به دست هم بدهند تا جایگاه این جایزه را به جامعه بشناسانند و اهمیت و لزوم این جایزه را از طریق رسانه‌ها منعکس کنند.

امین‌فروغی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به مشکلات موجود در حوزه کتاب‌های موسیقی با موضوع عاشورا یادآور شد: یکی از مهمترین پایه‌های فرهنگ عاشورایی در مملکت که به ویژه ذاکری و مداحی بر آن استوار است و با کمک آن کار می‌کند، موسیقی عاشورایی است. باید در نظر داشت که در بین اقوام و ملل موسیقی مذهبی جایگاه ویژه‌ای دارد و در موسیقی مذهبی ایران که برگرفته از فرهنگ شیعی ایرانی است موسیقی عاشورایی موثر بوده و جایگاه مهمی دارد و در شکل‌های مختلف مانند اذان، مناجات، قرائت، مداحی، منقبت‌خوانی، شبیه‌خوانی و ... خودش را نشان می‌دهد.

وی افزود: اگر موسیقی مناسب و درخور در این قالب‌ها وجود نداشته باشد به محتوا صدمه می‌زند و نمی‌توان این صورت هنر را در خدمت مفاهیم دینی به کار گرفت.

این محقق موسیقی مذهبی تاکید کرد: در روزگار ما بسیاری از موسیقی‌ها، مداحی‌ها و ذاکری‌ها نیاز به بازآفرینی دارد و باید مراقب باشیم که کارهای مبتذل وارد فرهنگ و هنر عاشورا به‌ویژه مداحی‌ها نشود. جایزه کتاب سال نیز با شناخت آثار برتر می‌تواند به این حوزه کمک شایانی بکند.

آرمان هیأت