اسماعیل امینی، شاعر ، عضو شورای علمی نخستین جایزه کتاب سال عاشورا درباره ضرورت تاسیس جایزه کتاب سال عاشورا اظهار کرد: درباره فرهنگ عاشورایی کتاب‌های مختلفی در حوزه‌های ادب، تاریخ، پژوهش هنری و... منتشر می‌شوند. این کتاب‌ها طرفداران و مخاطبان خود را دارند، بنابراین نقد و بررسی و ارزیابی کارنامه نشر این آثار نیازمند تاسیس چنین جایزه‌ای بود.

وی ادامه داد: بنابراین برای جلب توجه محافل علمی پژوهشی، پژوهشگاه‌ها، محققان و منتقدان به کارنامه نشر کتاب‌های عاشورایی لازم بود تا جایزه‌ خاصی برای این حوزه در نظر گرفته شود. به این ترتیب الگو‌های کاملی از کتاب‌های مطلوب که به لحاظ علمی، هنری و روشی معیارهای استاندارد و لازم را دارد به محافل علمی و نیز مخاطبان عام معرفی می‌شود.

وی افزود: علاوه بر این با برگزاری این جایزه کتابخانه ادبیات عاشورایی و پژوهش‌های فرهنگ عاشورایی تشکیل می‌شود چون برای ارزیابی این آثار در نخستین دوره قرار است دبیرخانه این جایزه تمامی آثار را خریداری کند و در بازه زمانی مشخص شده این آثار توسط اعضای هیات داوری ارزیابی و نقد و بررسی شوند.

امینی درباره دستاوردهای برگزاری نخستین جایزه کتاب سال عاشورا عنوان کرد: با برگزاری این جایزه توجه ناشران، مولفان و محققان این حوزه برای دانستن روش صحیح کار و نیز پیدا کردن الگوی کتاب مطلوب جلب می‌شود.

امکان طراحی الگوی کتاب برگزیده با برگزاری جایزه کتاب سال عاشورا
به گفته وی، همچنین همواره آثاری در این حوزه توسط پژوهشگران، شاعران، هنرمندان و... تدوین می‌شود که گاهی توسط مخاطبان عام دیده نمی‌شود و در واقع عموم جامعه متوجه ارزشمندی فلان مقتل تاریخی یا پژوهشی که چندین سال زمان برده نمی‌شوند. اکنون در حوزه‌ای که من فعال هستم کارهای برجسته هنری در عکاسی و موسیقی وجود دارد که به چشم نمی‌آید. همچنین گاهی ارزش علمی، هنری و تاریخی برخی از آثار مغفول مانده که با برگزاری جایزه کتاب سال عاشورا به جامعه معرفی می‌شود.

وی افزود: نسل بعدی نیز با معرفی آثار برتر می‌تواند الگویی برای تدوین کتاب خوب و مطلوب داشته باشد. متاسفانه امروزه ارزش‌های بازاری بر بازار نشر حاکم شده است در حالی که حوزه فرهنگ تجاری نیست و نباید این ادبیات بر آن حاکم شود.

معیارهای ارزیابی آثار چیست؟
این شاعر، درباره معیارهای ارزیابی آثار نیز توضیحاتی را ارائه کرد و افزود: شورای علمی معیارهایی برای رشته‌های ۱۵ گانه این کتاب تصویب کرده است و هر شاخه معیارهای متفاوتی با شاخه دیگر دارد. به طور مثال معیارها در حوزه ادبیات با پژوهش تاریخی فرق دارد و نمی‌تواند شاخصه‌های یکسانی داشته باشد. در شعر یا داستان مسائل فنی وجود دارد که باید بررسی شود و این جدا از مسائل محتوایی است، چون محتوای آثار بسیار اهمیت دارد.

وی با بیان اینکه آثار باید صحت محتوایی داشته باشد و در چهارچوب فرهنگ عاشورایی و شیعی قرار گیرد، گفت: به طور مثال در داستان‌های عاشورایی اگرچه خلاقیت نویسنده اهمیت دارد اما باید مولف به اصول اعتقادی و عاشورایی پایبند باشد و از صحت و سقم مطلب آگاهی یابد. متاسفانه امروز یک مشت اطلاعات شنیداری در بین همه ما رواج دارد که به دلیل تکرار بسیار به داستان‌ها و اشعار هم راه پیدا کرده است و همه فکر می‌کنند که این روایت‌ها درست است در حالی که اشتباه بسیاری دارد. از این نوع مسائل به ویژه در مداحی‌ها، ذاکری‌ها و... بیشتر دیده می‌شود که باید پرسید مبتنی بر کدام اصل تاریخی یا دینی است.

وی با اشاره به ترکیب شورای علمی جایزه کتاب سال عاشورا اظهار کرد: این هیات از داوران و صاحب‌نظران شاخص علمی و هنری تشکیل شده است که ریاست آن بر عهده محمدرضا سنگری است. این شورای علمی تعدادی از فعالان و صاحب‌نظران را برای هیات داوری پیشنهاد دادند. در ارسال آثار ما تنها منتظر دریافت اثر نیستم و حتما دبیرخانه آثاری را که موجود نباشد خریداری می‌کند.

راه‌اندازی سایت جایزه کتاب سال عاشورا
امینی در پاسخ به این سوال که آیا جایزه کتاب سال عاشورا می‌تواند به یک برند تبدیل شود، گفت: معتقدم لازم نیست این جایزه به اندازه جشنواره موسیقی یا فیلم فجر برند شود چون اساساً نوع کار در این جایزه متفاوت است اما این جایزه نیز می‌تواند مانند جایزه کتاب سال یا کتاب فصل برندی برای بررسی کتاب‌های عاشورایی باشد. اگرچه در ابتدای کار ما انتظار دریافت آثار بسیار سطح بالا را نداریم اما به تدریج انتظارمان این است که پژوهشگران فرهنگ عاشورایی اعتبار این جایزه را بپذیرند.

وی در بخش دیگری از سخنانش به اطلاع‌رسانی و تبلیغات درباره این جایزه اشاره کرد و گفت: اکنون کارهایی در دست انجام است که از آن جمله می‌توان طراحی سایت ویژه جایزه کتاب سال عاشورا و راه‌اندازی آن را نام برد.

وی در بخش دیگری از سخنانش در پاسخ به این سوال که مهمترین آسیب کتاب‌های عاشورایی در حوزه شعر و ادبیات چیست، گفت: مهترین چالش این حوزه اتکا نداشتن به اسناد تاریخی است. خیلی‌ها به پسند مخاطبان کتاب می‌نویسند در حالی که نباید خیلی به دنبال پسند مخاطب بود بلکه باید به پسند مخاطب جهت داد بنابراین نویسنده اگرچه می‌تواند خلاقیت داشته باشد اما باید کارش مستند باشد.

عضو شورای علمی نخستین جایزه کتاب سال عاشورا تاکید کرد: در حال حاضر شاهد کتاب‌هایی هستیم که اگرچه پرفروش است اما ماندگاری و تاثیرگذاری ندارند و اگر محققان، مولفان و ناشران بتوانند تابع ارزش‌های علمی، هنری و اعتقادی باشند ذائقه تجاری مخاطبان مشکلات ما در این حوزه کمتر خواهد شد.

آرمان هیأت