حجت‌الله احمدی، هنرمند نقاش درباره ویژگی نقاشی دینی اظهار کرد: نقاشی مذهبی در هر دوره به یک نحو دیده شده، این اتفاق نیز از زمانی که اسلام وارد ایران شد وجود داشته است؛ البته در سده‌های گذشته نگاه به نقاشی یا همان نگارگری به این نحو نبود، بلکه بیشتر به روی نقاشی در زمینه خطوط و گل و مرغ کارها متمرکز بود، اما در قرن حاضر نوع نگاه با ۱۴ قرن پیش تفاوت‌های آشکاری پیدا کرد.

وی با بیان این‌که می‌توان با زبان نقاشی زیبایی‌های دین را به تصور کشید، گفت: برای اینکه بتوان اثر دینی در عرصه نقاشی خلق کرد باید به تاثیرات دین در زندگی اشاره داشت. این مسئله هم می‌تواند باعث شود که تماشاگر با کار همذات‌پنداری کند، هم اینکه آن را باور کرده و بپذیرد. این اتفاق را به خوبی می‌شود در کارهای قرآنی لحاظ کرد. من خود کاری به نام «مرغان تسبیح‌گو» دارم که سعی داشته چنین مسیری را طی کند.

این هنرمند ادامه داد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی جشنواره‌های بسیاری در حوزه نقاشی دینی در کشور ما برگزار شد که به شخصه در بسیاری از آنها حضور داشته و مقام‌هایی کسب کرده‌ام. تمام این رویدادها سعی داشتند به نوعی تماشاگر را به سمت آموزه‌های اسلامی سوق دهند. این اتفاق هم به نظر من در حد توان به خوبی رخ داده است، هر چند کاستی‌ها وجود دارد که باید شناسایی شود تا در جشنواره‌های بعد از میزان این ضعف‌ها کاسته شود.

آسیب‌های رایج در نقاشی دینی

احمدی درباره آسیب‌های رایج در نقاشی مذهبی چنین توضیح داد: هنرمندی که می‌خواهد کار دینی خلق کند، خود باید تا حد ممکن اطلاعات لازم را درباره کارش داشته باشد، چون به هر حال این مسئله در کارش نمود پیدا می‌کند. در کلامی اگر به موضوعات دینی نگاهی دقیق و آگاهانه شود کار از سطحی‌نگری در امان می‌ماند، والا نتیجه کارهای کلیشه‌ای خواهد بود که متاسفانه تعدادشان کم نیست. برای همین یک پژوهشگر دینی و حوزوی می‌تواند به هنرمند در خلق مناسب کار مورد نظر کمک کند.

وی پیشنهاد کرد: توصیه من این است که همایشی برگزار شود تا در آن پژوهشگرهای دینی در کنار هنرمندان قرار گیرند تا در سایه برقراری این ارتباط، دستاوردهایی جدیدی برای هنر دینی به دست آید، البته کارهایی در این زمینه رخ داده، اما میزان این تولیدات به حدی نبوده که بتواند راضی کننده باشد.

احمدی در بخش دیگری از سخنان خود درباره توجه کلیساها به نقاشی دینی در قرون گذشته تصریح کرد: در قرون وسطی کلیساها بزرگترین سفارش دهنده به نقاشان بودند برای همین نیز آثار بسیاری در کلیساهای اروپا وجود دارد که می‌توان اوج هنر نقاشی را در آن کارها مشاهده کرد. این اقدامی که در آن زمان روی می‌داد به بهترین شکل ممکن اقدامی در جهت اعتلای هنر دینی به حساب می‌آمد که در زمان حال نیز ادامه دارد.

حمایت کلیسا از هنر نقاشی از گذشته تا به امروز

این برگزیده جشنواره‌های نقاشی گفت: وقتی درباره حمایت‌های کلیسا از هنر نقاشی سخن می‌گویم، منظور هم حمایت‌های مادی است هم معنوی، چون با سرمایه‌گذاری مادی کلیساها این امکان برای هنرمندان پیش آمد تا با فراغ بال آثار خود را خلق کنند. البته در ایران نیز در برخی مساجد از جمله مسجد شیخ لطف‌الله می‌شود نمونه‌های هنری را مشاهده کرد، اما چون حمایت مالی در آن زمان از هنرمندان زیاد نبود، کمیت کارهای مورد نظر راضی کننده نبوده است.

وی در پایان تاکید کرد: عدم توجه مراکز مذهبی به کارهای هنری تنها منوط به گذشته نیست، بلکه در زمان حال نیز چنین کم‌توجهی را می‌شود به خوبی مشاهده کرد؛ هر چند موسسه‌ای در آستان قدس رضوی قدم‌هایی در این زمینه برداشته است، اما نمودی مطلوب از آن به دست نیامده.

آرمان هیأت