حجت‌الاسلام حمیدرضا ارباب سلیمانی، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر ستاد عالی کانون‌های مساجد کشور در گفتگویی در مورد نقش تربیتی مساجد گفت: مساجد از ابتدای خلقت بشر مورد توجه بوده است، خدا در قرآن می‌فرمایند اولین پایگاهی که برای هدایت و نجات بشر تعبیه‌شده، خانه خدا و مسجد است؛ این رویکرد در زندگی همه انبیای الهی مورد توجه بوده است.

وی افزود: پیامبر اسلام(ص) در سفارش خود به حضرت علی(ع) در واقعه غدیر هم می‌فرمایند که در این مکان حتماً مسجدی بسازید، حضرت علی(ع) بعد از رحلت پیامبر(ص)، مسجد غدیر را برپا کردند که این مسجد محل رفت‌وآمد زائران بیت‌الله الحرام بوده است و در بخشی از روایات هم آمده است که امام حسین(ع) از مکه به کربلا، در این مسجد توقفی داشته است.

ارباب سلیمانی در ادامه این گفتگو اظهار داشت: حضرت امام خمینی(ره) این هنر را داشته‌اند که از این الگوی مجسم الهام بگیرند و انقلاب اسلامی را با محوریت مسجد مطرح کنند، اولین بیانات انقلابی حضرت امام(ره) در مسجدی در قم بیان می‌شود و اولین سخنرانی انقلابی ایشان در مسجد شیخ انصاری(ره) در نجف اتفاق افتاد؛ همه آن‌ها مقدمه‌ای برای این است که بدانیم انقلاب اسلامی ایران از انقلاب اسلامی پیامبر اعظم(ص) الگوبرداری شده است و باید مساجد را به‌عنوان پایگاه تربیت و هدایت موردتوجه قرار دهیم.

وی تأکید کرد: بعد از انقلاب اسلامی تلاش‌ها و اقداماتی صورت گرفت تا مساجد نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد و عملاً هم صحنه‌های فراوانی گواه بر این حقیقت است که این هدف تأمین‌شده بود، داستان شکل‌گیری انقلاب یا داستان دفاع مقدس که اعزام اکثریت نیروها از مساجد صورت می‌گرفت و بر اساس آمار صورت گرفته حدود ۹۸ درصد شهدا از مسجد به جبهه‌ها اعزام‌شده‌اند.

دبیر ستاد عالی کانون‌های مساجد کشور بیان کرد: بعد از سپری شدن جنگ سخت در این دوران، پایگاه مسجد همچنان مورد توجه بوده است و الان هم با توجه به جنگ نرم به مساجد توجه ویژه‌ای می‌شود، همان‌ طور که در شورای عالی فرهنگی در سال ۱۳۷۱ در مصوبه ۳۰۲ توجه ویژه‌ای به مساجد و کانون‌های فرهنگی هنری شد؛ از همان سال پاتوق‌هایی در کنار مساجد برای افرادی که علاقه‌مند هستند، شکل می‌گیرد و امروزه شاهد آن هستیم که کانون‌های فرهنگی هنری از مرز ۱۹ هزار و ۸۰۰ گذشته است و به ۲۰ هزار رسیده است، مصوبات مجلس مانند مصوبات مربوط به کانون‌های فرهنگی هنری مانند برنامه پنجم توسعه ذکرشده است، این‌ها مؤید دیگری است که در نقش مساجد در تربیت نسل جوان توجه خاصی وجود دارد.

وی تصریح کرد: اگر مساجد کارکردهای واقعی خود را احیا کنند و مسجد به معبد تبدیل نشود بلکه به‌ غیر از عبادت به سایر کارکردهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و موارد دیگر توجه شود، قطعاً مسجد می‌تواند محلی برای رشد و شکوفایی تبدیل شود. من معتقدم که مسجد منظومه‌ای از فعالیت‌هاست، باید این فعالیت‌ها و نحوه اجرای آن در شان مسجد باشد، مثلاً موضوع نماز جماعت، نماز باید در وقت خودش اقامه شود و مطالبی که می‌خواهند به مردم ارائه باید زمان‌بندی شود تا خدای‌نکرده وقت افراد دچار آشفتگی نگردد. موضوع دیگر بحث قرآن است، به‌هرحال مسجد پایگاه ترویج قرآن است، نباید مساجد ما منهای قرآن فعالیت کنند؛ مردم با قرآن مأنوس‌اند، بنابراین ما طرح تلاوت نور را در مساجد دایر کردیم و الحمدالله مساجد در کشور طرح روزانه تلاوت قرآن رادارند.

وی در مورد فعالیتهای برنامه ریزی شده مساجد اذعان کرد: چند سال اخیر بسیاری از مساجد تفسیر قرآن را پیگیری می‌کنند که خود فرصت خوبی برای ترویج فرهنگ قرآن است، ما باید سیره و راه و رسم ائمه معصومین (ع) را با توجه به مستندات و آنچه برای مردم قابل‌قبول ترویج دهیم، باید سبک زندگی را از قرآن و معصومین استخراج‌کنیم، در همین بحث اقتصاد مقاومتی مساجد هستند که می‌توانند فرهنگ‌سازی کنند؛ موضوع دستگیری از محرومان، رسیدگی به بیماران و عیادتشان، تهیه کتاب‌هایی جهت افزایش اطلاعات، برگزاری اردوهایی در بین نسل جوان، برگزاری کلاس‌های علمی و آموزشی و حتی زبان، ایجاد صندوق‌های قرض‌الحسنه، حل مشکلات جوانان در حوزه ازدواج و اشتغال می‌تواند از طریق مساجد مدیریت شود، مسجد یک جای مردمی است و باید گره از کار مردم باز کند.

آرمان هیأت