حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی رستم‌نژاد، عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی(ص) العالمیه در خصوص معنای دقیق روزه، گفت: روزه در روایات هم آمده که فقط روزه به روزه بدن و اجتناب از خوردن و آشامیدن نیست و این اولین مرحله روزه و تنها فایده اقلی روزه است.

وی ادامه داد: امیر مؤمنان(ع) می‌گویند که چه بسیار روزه‌داری که سهمش از روزه چیزی جز گرسنگی و تشنگی و بیداری در سحر نیست؛ یعنی سهمی در روزه ندارد این روزه، روزه جسمی و جسدی است و معنای حقیقی روزه این نیست. البته این نیز جزء معنای روزه است.

رستم‌نژاد افزود: روزه یک فواید جسمی و بدنی دارد، در روایات هم آمده است که روزه بگیرید تا سالم بشوید. اما هدف اصلی روزه تقواست. با خالی شدن شکم که تقوا حاصل نمی‌شود. بحث تقوا به درون انسان مربوط می‌شود. یعنی روزه بالاتر روزه چشم، گوش زبان است و فقط به دهان و معده ما محدود نیست و زبان و چشم و ... هم باید امساک کنند که در وقت‌های دیگر راحت‌تر گناه می‌کنند. بالاتر از این‌ها روزه قلب است، قلب انسان هم باید روزه دار شود که روزه خاص الخواص هم به آن گفته می‌شود.

روزه خاص‌الخواص چیست؟
وی تصریح کرد: عموم مردم روزه شکم می‌گیرند، روزه متوسطین روزه چشم، زبان و جوارح و اعضاست، اما بالاترین روزه خاص الخواص است که روزه قلب، درون و نیت است.
رستم‌نژاد با بیان اینکه روزه خاص‌الخواص یعنی حتی خطورات درون خود را هم حفظ کنیم و روزه‌دار بمانیم، گفت: آن وقت است که ما به درجات تقوا می‌رسیم. بنابراین انسان باید به این نکته توجه کند که روزه تنها نخوردن نیست، خداوند خیرالرازقین است و چیزی از سفره آسمانی خداوند با خوردن ما کم نمی‌شود که بگوید کمتر بخورید، مانند کسی که در محاصره اقتصادی قرار گرفته است و می‌گوید کمتر مصرف کنید. چرا خدا می‌گوید نخورید، این نخوردن مقدمه بسیاری از چیزهاست، این خوردن مقدمه نخوردن‌های مقدمه نخوردن‌های معنوی دیگر است، نچشیدن‌های دیگر است این مقدمه و رمزی و نمادی از درون و باطن است.

چگونه باید به حقیقت روزه رسید؟
وی در پاسخ به اینکه چگونه باید به حقیقت روزه رسید، گفت: بنابراین هر سه روزه را باید آشنا شد تا اینکه به آن حقیقت روزه که به تقوا برسیم. اگر انسان سی روز درونش خوددار باشد، زبان، چشم و دیگر اعضای بدن خود را در برابر گناه محافظت کند، به تقوا نزدیک می‌شود و این انسان تقوا را حاصل کرده و مغز روزه را درک کرده و به جای آورده است.

نقش قرآن در اجرای یک روزی حقیقی
رستم‌نژاد در پاسخ به اینکه قرآن چگونه می‌تواند انسان را در یک روزه‌داری واقعی یاری کند، گفت: خداوند در شهر رمضان از نازل شدن قرآن یاد می‌کند، در تعریف ماه رمضان نمی‌گوید که ماه رمضان ماهی است که روزه در آن نازل شد. روزه‌داری شاخصه ماه رمضان نیست، آنچه شاخصه ماه رمضان است، تنها شب قدر و افطار و مناجاتش نیست، همه‌اش است اما شاخصه اصلی نیست، آنچه مشخصه اصلی این ماه است، نازل شدن قرآن است.
وی افزود: قرآن باید در ماه عظیمی نازل شود و این ماه رمضان است. این اهمیت قرآن را نشان می‌دهد. قرآن و نزول قرآن از هر آنچه در این ماه است بالاتر است، لذا ماه رمضان ماه بهار قرآن است، هر چیزی بهاری دارد و قرآن بهار ماه رمضان است.

رستم‌نژاد تاکید کرد: ماه رمضان مانند بهاری برای قرآن است که قرآن در این ماه باید زنده شود. البته قرآن همیشه زنده است، کتاب حقیقت است و فرقان حق و باطل، این بدان معناست که ما باید برویم خدمت قرآن و آن را احیا کنیم، که با این کار خودمان احیا بشویم و دلمان احیاء شود و با تدبر در آیات قرآن خودمان زنده شویم و به عمل به قرآن برسیم و با علم به قرآن خودمان نیز قرآنی می‌شویم.

وی افزود: ماه رمضان یک فرصت قرآنی است یکی از احتراماتی که در ماه رمضان باید نسبت به ماه رمضان انجام بیاوریم حرمت گذاشتن به خود قرآن است. در این ماه باید احترام و توجه ویژه به قرآن کرد.

رستم‌نژاد در پایان گفت: شما در شب قدر چه می‌کنید، قرآن را بالای سر می‌گیرید که بدین معناست که قرآن در رأس همه امور است، حتی در شب قدر که بالای سرهمگان قرار می‌گیرد. ان‌شا‌الله ما هم ماه رمضان را درک کنیم، سحر و هم دعاهایش که ماه رمضان ماه دعاست را خوب مورد استفاده قرار دهیم و بتوانیم بیشتر قرآن بخوانیم و هم در آن تدبر کنیم تا بتوانیم به قرآن عمل نیز بکنیم.

آرمان هیأت