عمران مرادی عضو هیئت امنای مرکز نجوم ادیب اصفهان در ارتباط با شرایط رویت هلال ماه شوال اظهار داشت: امسال برخلاف سال های گذشته برای رصد ماه با چشم غیرمسلح در عید فطر مشکلی وجود نخواهد داشت و روز جمعه ۲۶ تیرماه به احتمال قوی ماه جدید مشاهده و شنبه ۲۷ تیرماه عید فطر است.

وی با بیان اینکه با این وجود علاوه بر روز جمعه گروه‌های رصدی از اصفهان و از جمله مرکز نجوم ادیب برای رویت هلال ماه شوال ۵ شنبه نیز به مناطق مناسب رصدی اعزام می شوند، افزود: امسال گروه های رصدی مختلف اصفهان وابسته به ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری برای رصد ماه شوال در نقاط مناسب استان حاضر می شوند .

عضو هیئت امنای مرکز نجوم ادیب اصفهان با بیان اینکه در دو سال گذشته هلال ماه شوال بحرانی بود، ابراز داشت: در این شرایط رصد ماه جدید با چشم غیرمسلح بسیار سخت و در اغلب موارد غیرممکن است.

وی با بیان اینکه پارامترهای مختلفی همچون فاز ماه (ضخامت)، طول هلال، ارتفاع هلال، مکث هلال (مدت زمان غروب هلال پس از غروب خورشید)، میزان فاصله ماه تا خورشید از دید ناظر زمینی و اختلاف زاویه آن با خورشید در رویت ماه جدید و بحرانی بودن یا نبودن آن تاثیر دارند، گفت: هر چه ارتفاع هلال، ضخامت و مدت مکث آن بیشتر باشد شرایط ایده‌آلی برای رویت هلال وجود دارد ضمن اینکه هرچه ماه به خورشید نزدیک‌تر باشد دیدن آن سخت‌تر و هر چه دورتر باشد نور خورشید برای رصد ماه مزاحمت کمتری ایجاد می‌کند.

رصد هلال ماه های قمری توسط منجمان سراسر دنیا

مرادی درباره چگونگی پیش بینی هلال های ماه با فاصله زمانی از رویت تاکید کرد: هلال های ماه قمری علاوه بر دیدگاه شرعی از نظر علمی نیز بسیار مهم است و بر این اساس رصد ماه‌های قمری مختص مسلمانان نیست و رویت حرفه ای هلال ماه‌های قمری در همه جای جهان همچون امریکا و اروپا انجام و گزارش هایی در این ارتباط تهیه می شود.

عضو هیئت امنای مرکز نجوم ادیب اصفهان تاکید کرد: گروه های حرفه ای از رویت‌های هلال ماه‌های قمری در مناطق مختلف جغرافیایی و زمانی گزارش تهیه می کنند که مجموع این گزارش به مراکزی تحقیقاتی در این ارتباط ارسال می‌شود.

وی اضافه کرد: بدین شکل پارامترهای هر هلال در موقعیت‌های جغرافیایی و زمانی مختلف به این مراکز ارسال می شود و با جمع بندی داده ها الگویی پدیدار می شود که البته تقریبی و آماری است.

مرادی با اشاره به اینکه هرچه تعداد این گزارش ها بیشتر باشد الگوها کامل تر خواهند بود، گفت: بر اساس این الگو نرم افزاری تهیه می‌شود که از آنها در پیش بینی‌های رویت هلال ماه استفاده می‌شود و می‌توان مشخص کرد که ویژگی های هر هلال شبیه کدام یک از هلال‌های قبلی است و یا در کدام نواحی امکان رویت یک هلال بیشتر است.

وی بیان داشت: در مناطقی که امکان دیدن رویت هلال ماه کمتر است گزارش های ارسالی از مشاهده ماه اهمیت بیشتری دارد به طور مثال اگر در نواحی شمال ایران هلال ماه رمضان با چشم غیرمسلح دیده شود گزارش آن برای مراکز علمی مهم تر است و در دقیق کردن الگوها در ارتباط با تعیین مرزهای مشاهده هلال ماه اهمیت بیشتری دارد.

اهمیت تجربه رصدگر در رویت هلال ماه

عضو هیئت امنای مرکز نجوم ادیب اصفهان با بیان اینکه گاهی این نرم‌افزارها احتمال رویت هلال ماه را بیشتر نشان می‌دهند اما ممکن است رصدگران به دلیل غبارآلود بودن آسمان ‌نتوانند ماه را رویت کنند، گفت: تجربه رصدگر در چنین شرایطی بسیار مهم است چراکه رصدگران آماتور و نیمه‌حرفه‌ای ممکن است دچار توهم دیدن هلال ماه شوند ضمن اینکه ارتفاع زیاد در انتخاب نقاطی که برای امر رصد انتخاب می‌شوند به دلیل امکان مشاهده مناسب افق بسیار مهم است.

آرمان هیأت