حاج محمد بازوبند، پیرغلام اهل بیت (ع) و عضو ارشد جامعه مداحان غرب با اشاره به تاریخچه روضه خوانی و مداحی اظهار داشت: در گذشته سه قشر متمایز از همدیگر واعظ، روضه خوان و مداح وجود داشت. روضه خوان لباده ای کوتاه تر از واعظ و همچنین عمامه ای بر سر داشت و عموم مداحان شغلی غیر از مداحی داشتند. در واقع در کنار شغل اصلی شان مداحی نیز می کردند.

در گذشته مداح، حق حرف زدن نداشت و صرفا شعر می خواند

وی اضافه کرد: در مجامع عمومی عمدتا روضه خوان ها و مداحان با هم حضور می یافتند به این شکل که کار روضه خوان با بیان مسئله، روایتی کوتاه و سرانجام روضه بود. کار مداح صرفا بیان مطالب به زبان شعر بود و عمدتا حق حرف زدن نداشت.

پیرغلام اهل بیت (ع) با بیان اینکه در چنین فضایی حدود سال ۴۵ هجری شمسی حاج حسن توکلی اقدام به تشکیل هیئت مداحان کردند و از این به بعد مداح علاوه بر خواندن شعر سخن نیز می گفت یعنی مسئله بیان می کرد و روایت می خواند.

وعاظ و مداحان شاخص غرب تهران

وی اشخاصی مانند محقق، منیرالدین حبیبی، احمد کبیری، عبدالعظیم نجفی و … را از برجسته ترین منبری ها و اشخاصی چون سیدرضوی، حاج نادعلی کربلایی، شیخانی، حسن دلسوز، اکبر بازوبند، امیر کریمی، سیدعلی نقی رضوی، حبیب جعفری، غلامحسین عابدینی و سیدآقای فاطمی را از شاخص ترین مداحان غرب تهران دانست و گفت: سال ۵۷ تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی حاج حسن توکلی از دنیا رفت و مداح و شاعر ارزنده شمس آستانه متولی امور جامعه مداحان غرب شد.

حاج محمد بازوبند ادامه داد: بعد از رحلت آقای آستانه، پرچم جامعه مداحان غرب به دست حاج اکبر بازوبند رسید. هر چند بزرگانی مانند حسن فرشته نژاد و نادعلی کربلایی حضور داشتند اما به دلیل موقعیت ها و کسوت های مختلف فرصت چندانی برای اداره امور جامعه مداحان نداشتند.

برگزاری آخرین جلسه هر سال جامعه مداحان در کنار قبور شهدا

وی با اشاره به خدمات جامعه مداحان غرب در دوران دفاع مقدس تصریح کرد: از حدود هفت سال پیش با سفارش بنده مجلسی برای شهدا در آخرین جلسه جامعه در کنار قبور شهدا در بهشت زهرا برگزار می شود.

این مداح پیشکسوت در ادامه مهمترین جلسات جامعه مداحان و مناطق مختلف تهران را نام برد:

غرب: ۱- جلسه ذاکرین که توسط حاج محسن ثقفی در حسینیه ثارالله صبح های سه شنبه برقرار می شود. ۲- مجمع انصارالحسین که شب های چهارشنبه توسط حاج حمید منتظر برگزار می شود.

شرق: ۱- جلسات صبح یکشنبه که سابقه یک قرنی دارد ابتدا توسط آقاشاه بعدها توسط سیدمصطفی هاشمی و سپس به وسیله مرحوم حاج علی آهی و امروزه به صورت شورایی برگزار می شود. ۲- قبل از سال ۵۷ هیئتی به نام صبح سه شنبه توسط مرحوم آهی برگزار می شد که به دلیل فعالیت های وسیع ایشان در انقلاب و سپس کمیته انقلاب اسلامی توسط حاج عزیزالله مبارکی و حاج علی اصغر موسوی اداره می شود.

شمال: در منطقه شمال عمده برنامه ها شامل جلسات جامعه مداحان شمیرانات است که توسط آقای شیخی و از ۲ سال پیش توسط حاج آقای مشایخی برگزار می شود.

گسترش جلسات خاصِ جامعه مداحان مطلوب نیست

وی با تاکید بر اینکه هرچه جلسات عادی گسترش یابد و جمعیت بیشتری حضور داشته باشند به قدرت شیعه می افزاید، اظهار داشت: اما جلسات خاص مانند جامعه مداحان نباید گسترش یابد.

حاج محمد بازوبند یکی از ویژگی های جلسات جامعه مداحان در گذشته را بعد آموزشی آن ها دانست و تصریح کرد: در چنین جلساتی مقتل، احکام، نحوه خواندن و سایر فنون و علوم مداحی و روضه خوانی آموزش داده می شد و الحمدالله چند سالی است در جامعه مداحان مجددا احیا شده است.

برگزاری جلسه برای آنکه بگویند «آنها نیز جلسه برگزار می کنند»

وی با انتقاد از افراد، مراکز و گروه هایی که صرفا می خواهند جلساتی برگزار کنند تا دیگران بگویند آنها نیز جلساتی برگزار کرده اند، خاطرنشان کرد: هرچه تعداد جلسات خاص جامعه مداحان کمتر باشد کیفیت مداحی بیشتر می شود.

پیرغلام اهل بیت اضافه کرد: بزرگانی مانند حسن توکلی، کریم شمس، نادعلی کربلایی، سیدمصطفی هاشمی، محمد علامه، احمد شمشیری، حسن محمدی معروف به دولابی، حاج علی آهی، جواد ملک و … از جمله مداحانی بودند که علاوه بر اخلاص صاحب دانش وافر مداحی بودند و امروزه کمتر بزرگانی مانند آنها یافت می شود.

در دهه های ۶۰ و ۷۰ دچار غفلت شدیم

وی با اشاره به اینکه در گذشته تا فردی یک دوره کامل ۱۴ معصوم، مقتل خوانی و … را فرا نمی گرفت اجازه خواندن پیدا نمی کرد، گفت: در دهه های ۶۰ و ۷۰ دچار غفلت شدیم اما در دهه ۸۰ با درس گرفتن از اشتباهات گذشته روند مداحی بهبود یافت هرچند با فضای آرمانی دهه های ۴۰ و ۵۰ فاصله داریم.

حاج محمد بازوبند با تاکید بر اینکه خیلی به آینده امیدوار است زیرا بسیاری از کسانی که وارد کسوت نوکری اهل بیت (ع) شده اند تحصیلکرده اند، خاطرنشان کرد: مداحان دریافته اند چون سطح علمی مستمع افزایش یافته است باید مدام مشغول تحقیق و مطالعه باشد در غیر این صورت مستمع را از دست خواهند داد.

شهرت کاذب آفت مداحان شده است

وی شهرت کاذب را بزرگترین آفت جامعه مداحی عنوان کرد و ابراز داشت: امروزه افرادی که تنها ۱۰ درصد سواد مداحی دارند در نتیجه ارتباط با افرادی مشهور، وارد کسوت مداحی می شوند و به این شکل جای مرید و مراد عوض شده است.

این مداح پیشکسوت ادامه داد: اگر شخصی مانند حاج منصور ارضی تا این اندازه موفق است که با گذشت چند دهه همچنان خواندنش تازگی دارد در نتیجه شاگردی از محضر حاج حسن ارضی از مداحان بااخلاص و خوشنام است.

یکی از عوامل ماندگاری بهره مندی از استاد است

وی یکی از عوامل ماندگاری مداح را بهره مندی از محضر استاد دانست و تصریح کرد: توسعه مراکز و نهادهای مداحی مانند خانه مداحان، بسیج مداحان، بنیاد دعبل و … موثر است هرچند در برخی از مراکز بیش از اینکه کار علمی شود، شهرت طلبی وجود دارد.

حاج محمد بازوبند حضور نماینده ای از رهبری در جلسات جامعه مداحان را یکی از آرزوهای خود دانست و گفت: البته این حضور نباید منجر به گروه گرایی شود به طوری که هر گروهی که نزدیک تر است نماینده خود را معرفی کند. بلکه باید فردی معرفی شود که هدفش کمک به کلیت جامعه مداحان است و مطمئنا به این شکل افرادی که دنبال باندبازی اند از دور خارج می شوند.

ضرورت تشکیل تشکل های ولایی و علمی بدون گروه گرایی

وی افزود: وقتی تشکلی وجود نداشته باشد که بتواند گزینه های مطابق با شاخص های رهبری را معرفی کند آنگاه ایشان مجبورند گمشده خود را در جلسه ای خطاب به برخی پیرغلامان مانند حاج ماشاءالله عابدی پیدا کنند. لذا ضروری است تشکل هایی تشکیل شوند که بتوانند مداحان واقعی را تربیت کنند.

پیرغلام اهل بیت در پایان اظهار داشت: یکی از کارهای بسیار خوبی که توسط مسئولان برنامه های مذهبی بیت مقام معظم رهبری انجام شده است استفاده از تمام گزینه ها است. گزینه هایی که حرفی برای گفتن دارند اما گمنام اند و در جلسات دیدار با ربهر انقلاب، فرصت ابراز وجود پیدا می کنند.

آرمان هیأت